30 Mart 1957 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 32

Ankara Players in son Jüri Amatörler Ankara Players G eçen haftanın sonunda, Cuma gecesi üçüncü Tıyatronun salo- nunu, ekseriyeti Amerikalılar teşkil eden kalabalık bir seyirci - topluluğu doldurmuştu. Yalnız "Ankara Pla- yers'in basına ayırdığı locaların he- men tamamen boş olduğu goze çarpı- yordu. Seyirciler arasında ise Devlet Tiyatromuzun ne değerli sanatkârla- rından, ne de rejisörlerinden birtekini bile görmeğe imkân yoktu. Şüphesiz ki bu sanatkârlarımızın bir kısmı o gece Devlet Tiyatrosunun diğer sah- nelerinde vazifeliydiler. Üçüncü Ti- yatroda rolü olan sanatkârlar ise bir tek tatil gecelerini yine — tiyatroya hasretmek istememişlerdi. Fakat ge- ri kalan ve bütün sene bir tek piyeste bile vazife almamış olan bir takım sa- natkârlar ise herhalde "Ankara Pla- yers" den öğrenecekleri hiçbir şeyleri olmadığı kanaatindeydiler. — Halbuki sistemli, istiyerek ve severek yapılar, bir çalışmanın amatör bir topluluğu dahi başarıya götürebileceğine — şahit olmak elbette faydadan uzak değildi. O gece "Ankara Players", kurulu- şundan bu yana geçen üç yıl zarfında Ankaradakı altıncı temsilini veriyor- du. Daha önce Küçük Tiyatro ve ge- ne Üçüncü Tiyatro sahnelerine koy- muş olduğu "Our Town - Bizim Şe- hir", "You Can't Take it With You - Beraberinizde —Götüremezsiniz" — ve "Born Yesterday - Dünkü Çocuk" i- simli piyeslerde bilhassa başarı ka- zanmış ve alâka çekmiş bulunan "An- kara Players" topluluğu bu defa aynı Rand'ın "The Night of January 16 th- 32 seyirciler temsilinden bir sahne arasından seçildi 16 Ocak Gecesi" isimli eserini seçmiş- Piyesi Galip Kardam sahneye koy- muştu Eserde rol alan amatör oyun- cular arasında ise — Amerikalılardan başka Beyza Kardam, Mahmut Deva ve Ali Rıza Türkoğulları vardı. Vak'a New York'da bir ağır ceza mahkemesinde geçiyordu. Üç perdelik piyesin her perdesi ise mahkemenin cereyan ettiği üç günden birini göste- riyordu. Amerikanın büyük bir mü- essesesinin sahibi olan Faulker'in in- tiharı- yahut da öldürülmesi - üzerin- de savcı ve müdafaa avukatının iddi- aları, şahıtlerın dinlenmesine sahne olan piyesin en enteresan tarafı şüp- hesiz eserin bıtış iydi kanunlarına göre kararı hâkim de- ğil, fakat oniki kişilik bir jüri ver- mektedir. Jürinin verdiği hükümden sonradır ki hâkim sadece beraat veya ceza kararını tâyin eder. Bu kanu- nun mahzurlu tarafını göstermek i- çin olacak, Ayn - Rand piyesine iki bitiş şekli hazırlanmış ve eseri ona göre inkişaf ettirmiştir: Savcıya göre Faulkner'in sekreteri ve metresi Ka- ren Andre Faulkner'i öldürmekle suçludur. Dinlenen şahitler ve elde edilen deliller bunu ispat etmektedir. Müdafaa avukatına göre ise Karen Andre masumdur. Faulkner'i asıl ka- rısının babası milyoner John Withfi- eld öldürmüştür. Müdafaa avukatı- nın şahitleri ve delilleri de bunu is- pat eder mahiyettedir. Neticede jüri Karen Andre'nin suçsuz olduğuna ka- rar verir. Fakat Hakim jüriyle aynı fikirde olmadığını beyan eder. Piyes te Hâkimin bu sözü üzerine nihayete erer. Suçlu — kimdir? Buna, mahkeme safahatını bastan sona takibeden se- yirciler kendilerine göre karar vere- ceklerdir. Esasen eseri sahneye ko- yan Gahp Kardam da piyesin bu yo— nünü belirtmek için 12 kişilik jüriyi daha perde açılır açılmaz seyirciler a- rasından seçerek mahkeme salonuna davet etmiştir. Gene Amerika ka- nunlarına göre jüri olarak tayin; edi- lerin kimselerin mahkemede bulun- maları mecburidir. Gelmemeleri ceza- yaçarpmalarına sebeb olur. Bu, pi- yesin başlangıcında — seyirciler ara- sında herşeyden bihaber oturan ve re]ısorun tâyin ettiği 12 kışı 1ç1n hoş ir sürpriz teşkil etmiş ve jüri azala- rım tanıyanları bir hayli güldürmüş- tür. Esasen piyesin sonunda jüri üye- lerinin Hâkimin tasvip etmediği bir kararı vermiş olmakla beşer yıl hap- se mahküm olmaları da piyesin baş- ladıgı gibi hoş bir surprızle neticelen- mesini temin etmiştir Piyeste rol alanlar arasında seyir- cilerin en fazla dikkatini, çekenler Robert A. Lee (Homer Van Fieet), Dixie Schweisror (Mrs. Hutchins), Ed- nâ Humbles (Magda Svenson), Micael McNamara (Larry Regan) ve Jackie' Lajwrence (Mimi Flamingo) gibi ka- rakter rollerini canlandıran oyuncu - lardı. Bunlardan başka Elmer Swee- ney rolündeki Eddie Thorn, Lee St- rasberg'in talebesi ve Amerikada pro- fesyonel bir oyuncu olarak "Ankara Players"in iftiharla seyircilerine tak- dim ettiği bir aktördür. Eddie Thorn son; defa Amerika ve Fransada -ki Fransadakı temsilde baş kadın rolünü İngrid Bergman oynamıştır büyük bir başarı kazanan "Tea and Sympathy" isimli piyeste rol almıştı. Faulkner"- in dul karısı Nancy'de Beyza Kar- dam da gerek zerafeti ve, şıklığı, ge- rek sahneye olan alışkanlığı bakım- larından seyircilerin dikkatini çekti. Kocası Galip Kardam'ı "You Can't Take it With You" isimli eserde rahat oyunu sebebiyle takdir etmiş; alkış- lamıştık. Fakat "The Night Of Ja- nuary 16 th"ı sahneye koyusunda o- yunculuğu kadar başarılı olamadığını belirtmek gerekir. Eserin temsilinde rejisörün damgasını taşıyan hiç bir taraf yok. Alabildiğine düz ve sadece oyuncuların kabiliyet — derecelerine terkedilmiş bir temsil. Herşeye rağ- men şehrimizdeki amatör tiyatro topluluklarına, veya amatör olma yolunda çalışanlara gerçekten faal ve işini seven bir örnek verdikleri için "Ankara Players"i takdirle alkışla- mak gerekir. İSTANBUL CADDESİ FEYZİ HALICI Yeni çıkan kitabının ismidir 70 Şiir 128 sayfa Bütün kitapçılardan ve Kony İstanbul Cad. No. 81 adresınden temin edilebilir.. AKİS, 30 MART 1957