21 Nisan 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 7

İktidar, Adnan Menderesin mev- cudiyetini 'iddia ettiği "fitne" lurmak için evvelâ elinde zaten mev- cut imkânları Kullanacaktı. Bunla- rın başında basım ve muhalefeti ta- ciz geliyordu. Kanunların alâkalılar tarafından değişik şekilde anlaşılma- sı temin olunacak, müsamaha göste- rümiyecekti. Muhaliflerin konuşma- sından bu yana İstanbul savcılığına çağırılanlarm sayısı birden artmış- tır. Yakında Ankara savcılığının da faal hale gelmesi pek âlâ beklenile- bilir. Bunlar Meclisten yeni tedbirler geçırmeksızın ,yapılacak i sındadır. met geçen kış tatbik ettiği - ve Menderes ITI. kabinesinin devrilmesiyle neticelenen - metodla- rına dönüyordu. Iktıdarm ileri gelen- lerinden bazıları o sırada muhalefe- tin kıs uykusuna yatmış bulunması- nı o metodların fazileti icabı sayıyor- lardı. Muhalefet, o kadar sinmişti ki CH.P. yi Nihad Erimden teslim al- mak için üstadla müzakerelere bile gırışılmıştı Üstaddan elinde mevcut ir malın satın alınmak is- tendiği ancak İş isten geçtikten son- ra anlaşılabilmiş, pazarlık fiyaskoyla neticelenmişti. Şimdi yeniden o ha- vayı yaratmaya kalkışmak - muhale- fet cephesinde büyük değişiklikler olmuştu - boşuna gayretti. Zira bu . ileri gelenlerinin halkın hurı'ıyetsızlıkten bunalmadığı, bila- kis yaz aylarında darlık baş göste- rince reaksiyon doğduğu yolundaki kanaatleri tamamiyle yanlıştı. Eko- nomik faktörlerin hadiselerin cere- yanında mühim rol oynadıkları el- bette ki doğruydu ama bunları izam etmemek lazımdı.. lik yoluna dönüş, a mut- laka doğuracaktı. Bu memlekette bir iktidarın huzur içinde çalışmasının an cak tahammülle mümkün olacağı ha- kikati maalesef D.P. liderlerinin ilti- fatına henüz mazhar değildi. Yeni projeler İş başındakiler iktidarın ellerinden gitmekte olduğunu hissediyorlar ve onu yakalamak, tutmak için her gay- retlerinde yeni bir hata işliyor, son- ra da o hatayı başka bir hatayla ta- mir yoluna gidiyorlardı. Bunun so- nu 1958 de gelecekti. Şimdi iktidar- da kalmanın şartının muhalefeti müş terek liste yapamıyacak hale getir- unlarla temin etmek geri alınmasının tek gayesi buydu. Liderler — milletvekillerine de bunun lüzumunu anlatıyorlar, bir takım hesaplar yapıyorlar, rakamlarla Oy- nuyorlar ve işin sonunda iktidara gelmemesi için" muşterek listeyi kanun yoluyla önlemenin tek çare olduğunu söylüyorlardı. Halbu- ki bu tedbirin Belediye seçimlerinde dahi istenilen neticeyi vermediği ve bir çok yerde D.P. yi mağlübiyetten kurtarmadığı, bele milletvekili se- çimlerinde halkı kızdırmaktan, ikti- AKİS, 21 NİSAN 1956 dara karşı cephe almaya sevketmek- ten başka bir ise yaramıyacağı orta- daydı, İktıdarda kalmanın — yolun D.P. içinde bir zihniyet degışıklıgı oldugunu kimse kabule yanaşmıyor- Ancak Meclis grubuna ne denile- cekti? Zira a secim kanun 1954 teki haline getirileceği resmen vaad edılmış ve ıtımad reyi öyle alın- mıştı. Şimdi e bir defa daha "kusura bakmayın, hata ettim" diye- cek ve gene hatadan dönmenin bir hükümet için ne büyük fazilet oldu- ğunu mu anlatmaya kalkacaktı"' Zi- ra seçim kanununun 1 eki hali- ne getirilmesi mahzurluysa niçin bu vaadde bulunulmuştu? Aslında o ka- nunun hi mahzuru olmadığı herkesçe malumdu ya.. Aynı şekilde öteki antidemokratik tedbirlerin kal- dırılacağı, meşhur ispat hakkı tek- lifine dair kararı Meclisin vereceği yolundaki vaadler ne oluyordu T Bun- YURTTA OLUP BİTENLER — Adnan bey, grubun soldan di- rektıf aldığı devirler geçmiştir" de- diği günler geride kalmıştı ama mil- letvekillerinin - bütün tahrik gayret lerine rağmen - Menderes IV. kabi nesine niçin rey verdiklerini unut mamış oldukları görülüyordu. O zaman başka bir yol düşünül- dü. Alınmak istenilen tedbirler, mil- letvekillerinin teklıfi olarak getınle- ilirdi. Ama a kimsen mıyacağı açıktı Her halde bu hafta D.P. liderleri ve kendilerini Adnan Menderesin havasına kaptırmış olan- lar derin bir hayal sukutuna uğra- ar. Teşrii masuniyet meselesi D. P. grubunun, Adnan Menderesin arzusu hılafına bası muhalif mil- letvekillerinin tesrii masuniyetlerin: kaldırmaya yanaşmıyacağı da haki- katti. Teşrii masuniyetlerle oynamak her yerde evvelâ muhalif milletve- Büyük Millet Meclisi Kararlar burada çıkar, bay Menderes! ların yerine yeni şiddet yolları mı kanunlaştırılacaktı? Salı günü D.P. grubu hadiseleri örtbas etme yoluna gitmeyince evde- ki hesabın pazara uymadığı görüldü. Gerci Genel Başkan Tahrandaydı ve karar vermek hakkı ona aitti: ama buradaki taktikçiler kara kara dü- şünmeye — başladılar. Hükümetin, programındaki vaadlerine taban ta- bana zıd tekliflerle gruba gelmesi ha- linde bu tekliflerin kanunlaştırılması teşebbüsü son derece güç ve tehlike- liydi. Belki de yeni bir hükümet buh- ranının doğmasına yol acardı. Gru- bun başında bulunanlar vaadlerden aksi istikamette ilerlenmesine taraf- görünmüyorlardı. Meselâ Dr. Burhenettin Onat bunlardandı. Ger- î Dr. Burhanettin Onat Başbakan dnan Menderesin oturduğu tarafa killerinden başlamış, fakat en sonda bizzat iktidar milletvekillerini Şefin elinde oyunc. ak ale getırmıştı. Grup meşhur “ıskat hakkı" mesele- sinde hassasiyetini göstermişti. Mu- halif milletvekillerinin suç isledikle- rini isbat sadedinde Zafer gazetesin- de bastırılıp dağıtılan broşürde ise öyle iddialar vaı'dı ki insan gayrı ' demekten kendısı- tarafından bastıı'ılmış olduğunu san- mışlardı. Tasvip edilemiyecek olan, kullanılan dildi, seçilen kelimelerdi. kullanılması — karşısında savcılığın tecril masuniyetleri bulunmayan ga-