31 Aralık 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 25

çesi" gibi şiirler verebilen bir şairden, daha kusursuz olmasını beklemek, el- bette hakkımızdır. Onun ıçındır ki, meselâ, "Makasçının İzin Günü"nü, “Bir koy Cınayetı Karşısında Aydın Kişinin Dunı mu'nu, "Fabrika Dü- dükleri"ni, "Hava Telefonu"nu — za- yıf bulduğumuzu söylüyoruz. Öbür şiirlerinde de, yer yer, zayıf mısra- ara ve umumiyetle hikâyeye kaçıl- mış olduğunu belirtmek gerek. Ama rTuz ir, fiyle kolaycacık yazılacak çeşitten değildir. Çetin ve güçtür. Uzun dene- meler yapmak gerekir. Ceyhun Atuf, kendisini bu çetın ve güç işe vermiş- tir ve deniyı En kısa zamanda, bu işin ustesınden geleceğine, fikri ka- dar dokusu da eksiksiz şıırler verece- ğine umut bağlayabiliriz EĞİTİM HAREKETLERİ Çıkaran: Hıfzırrahman Raşit Öymen, Posta kutusu No. 4528 Bahçelievler - Ankara, 40 sayfa, 75 kuruş) Bir yıldanberi muntazaman çıkmak- ta olan Eğitim Hareketleri dergisi 12. sayısı ile birinci yayın yılını dol-' durmuştur. Ağırlık noktasını, belirli bir ihti- sas koluyla ilgili konular teşkil eden bir derginin bir yıl müddetle aralık- sız çıkabilmesi, bu işin güçlüğünü ya- kından bılenler için, başlı başına bir aşarı" larak kabul edilebilir. Bu bakımdan “"“Eğitim Hareketleri"nin birinci yayın yılını doldurmuş olma- sını, ehemmiyetli bir merhale olarak kabul etmek gerekir. Memleketimizdeki geniş öğretmen topluluğunun bu dergiyi muntazaman takip etmeleri, mesleki bilgilerinin artmasını temin edebileceği gibi, ken- di derd ve meselelerinin de daha geniş ölçüde işlenmesine, — duyurulmasına, yayılmasına yardım edecektir. Son çıkan 12. sayısında, her ka- demedeki öğretmenlerin durunu, tanbul'da — toplanan Mılletlerarası Dünya öğretmenleri Kongresinin Ra- porları, Teknik Öğretmen Okulunda- ki hadiseler, Fransa'da yeni okul teş- kilâtı, Ferdi rehberlik konuları, test Örn: ekleı'ı Siyasal Bilgiler Fakülte- sinin 65 yıl önceki derslerinden ib- retli notlar, Atatürk'ün milli müca- dele yıllarına ait hatıralar ve şiirler, Cumhuriyetin ilk kuruluşundaki E- ğitim kadroları, Köy Eğitimi ve Dün- ya milletlerinin mecburi öğretim tab- loları ve sebebleri, Cumhurbaşkanı- nın Meclisi açış nutkunun Eğitim bö- lümü üzerinde tenkitler, Mill Eği- tim Bakanı ile Ogretmenler Fede- rasyonu arasındaki münakaşa, Çocuk kitapları sergisi, Eğitim psikolojisi- nin eleştirilmesi ayın hareketleri ve hal)erler, grafik ve şemalar, bulun- maktadır. alnız son sayıdaki yazıların baş- lıkları bile bu derginin, bilhassa il- gililer için ne derece faydalı oldugu- nu belirtmeğe yetecek bir ehemmi- yettedir. AKİS, 31 ARALIK 1955 KİTAPLAR Bir Yılın Kitapları Türkiyemizde 1955 yılı içinde e kadar kitap basıldı? Bu, meraklı bir soru olsa gerek. Fa- kat evvela geçmış yılların kitap durumuna bir göz atalım 1729 izde, garp milletlerinden 3 asır- hık bir rötarla matbaanın ilk ese- rini verdiği tarihtir. Bu tarihten 1928 yılına kadar yayımlanan, ya- ni eski harflerle basılmış olan kaç kitabımız var? İki mah sullerini içine alan bu eserler ne- lerden ibarettir? Maalesef, — bun- ların ismen bir sayımım yapmak mümkün değildir. Tamamının ol- madığı gibi, tek bir branşa alt olan eserlerin de noksansız bir bibliyog- rafyası mevcut değildir. Kesin ola- rak bilinen, yalnız 18 inci yüzyılın kitaplarıdır, Bunların miktarı 50 yi geçmez. Ondokuzuncu yüzyılın ve Yirminci yüzyılın ilk çeyreğin- de basılmış olan bütün Türk- çe kitaplar için - bazı olçulenn yar- dımiyle - yuvarlak bir rakam söy- leyebılırız 30,000. Türkiye'de 1928 yılına kadar yayınlanmış olan eski harfli Türkçe — kitapların tamamı bu kadardır. İki asır içinde yayın- lanmış olan Türkçe kitaplardan, bir yıla isabet eden miktar sadece 150 adetten ibarettir. Bir aya 12 ki- tap düşer; haftada 3 kitap! Bu rakamlar, geçmiş iki asrın basın ve yayın hayatı için üzüntü vericidir. Koca bir İmparatorluğa haftada 3 kıtap Günümüzün ihti- imkânlarına güre, tek bir edıtore dahi az gelebilecek bir ra- iğer milletlerle bir muka- yese yapılırsa, bu düşüklük bizi daha çok diişiindiirecektir. Son 27 yılın yem harfli kitapla- rı ise 200 yılın eski harfli kitapla- rının 1,5 misli olmuştur. Yeni harf- ler devresi matbuat hayatımızın yüzde 12 sini içine alır. Bu zama- nın kitapları ese, Türk dilinin bü- tün basılı eserlerinin yüzde 60 ıdır. Bu netice, eskiye azaran insana ferahlık veriyor. Ancak dünya öl- çülerine göre kitap duı'umumuz, yukselen rakamlara rağmen, dün ne ise bugün de o değilse de ona yalandır. Ümidimiz, okur yazar- ların olduğu kadar, okuyup yazan- ların da günden güne artmakta ol- masın 1955 yılı kitaplarına dönebiliriz. Yolda kalmış, henüz elimize geç- memiş ve yuvarlak bir rakamla i- fadesi mümkün olan kitaplar hariç olmak üzere bu yıl, Türkiye'de 3216 adet kitap yayınlanmıştır Bu rakama, 1955 basım yılını ta- şıyan ve henüz elimize geçmemi: bulunan, tahmini 84 kitabı da ka- tarsak, 1955 yılı Türkiye yayınla- rının tamamı 3300 olur. Bu rakam, ilerde alınacak olan kesin netice- lere, yüzler hanesi değişmeyecek kadar yakındır. Yeni bir kitabın bütün memle- & kete duyurulmasının, o kitabın ha- zırlanması ve basılması kadar mü- olduğu malümdur. Fa- kat, maalesef bu kitapları tam o0- larak ve zamanında duyuracak bir vasıtamız yoktur. Türkiye Bibli- yografyası, bütün kitapların kün- yelerini tanıtmakla beraber, aylar- ca ve bazen yularca gecikme ile çıkmış olduğu için günlük ihtiyaç- ları karşılayamamaktadır. Zama- nında çıksa dahi, kitapların isim ve konularım nakletmiş olmakla, okuyucunun kitap seçme ihtiyacı- na cevap veremez. Ankara Rad- yosu da "Kitap saatı"nda yeni e- serleri tanıtmaktadır. Ancak bu işe ayrılmış olan zamanın azlığı ve bilhassa herkesin işi gücü başın- da bulundugu saatlara rastlama- sı, bu emeği verimsiz bir hale sok- maktadır. Bu iki vasıtanın dışın- da, kitap tanıtma işleri gazete ve dergılerde yapılmaktadır. Bu yazı- lar, dergilerin gayelerine, okuyu- cuların meslek ve işlerine göre se- çilen kitapların ya kuru bir bibli- yografyasıdır, yani kısa — olarak künyelerinden ibarettir, veya uzun bir tenkit (critigue) yazısıdır. Bi- rincisi okuyucuyu tatmin edeme- mekte, ikincisi ise komprime, ha- reketli yazılar arıyan okuyucuya ağır gelmekt AKİS, geçen bir yılın yeni ya- yınlarım, umumi efkârı ve okuyu- cularının ihtiyaçlarını gözönünde tutarak, kitaplar — sayfasında ta- nıtmaya çalışmıştır. Tatminkâr ol- mıyan "kuru bibliyografya" ile za- man alan "tenkit" yazıları arasın- da bir sentez yaparak "Kitaplar" sayfasında yeni ve hareketli — bir yol takip etmeye çalışmıştır. Yı- hn en seçme eserlerini, muayyen bir plânla ve alışılmamış olan bir süratle okuyucularına duyurmuş, bibliyografik —adres, bibliyografik künye ve konulariyle beraber sun- duğu eserlere, kısa tenkit ve tahlil notları eklemiştir. 1 yılı ıçınde okuyucularımı- za 226 eser tanıttık. Bu mıktar 1955 yayınlarının yüzde . Ancak bu rakamın, kalıtelı yayın- lara göre nisbeti, sayı nisbetinin çok üstündedir yfamızın kıtap tanıtma yazı- larının plânından ayrı olarak - ten- kit yazıları arıyan bir grup oku- yucunun da arzularını yerine ge- tirme düşüncesiyle © ve gene bu sayfada ve yukardaki Trakamdan ayrı olarak 18 tenkit yazısı çıktı. Bu 18 tenkit yazısı, sahalarında yetkisi bulunan edebiyatçılarımız tarafından yazılmış, diğerleri yazı ailemizden olan bir bibliyografya uzmanı tarafından hazırlanmıştır. AKİS yeni yılın en seçme ki- taplarım da mümkün olan süratle duyurm. aya ve tanıtmaya devam edecektir. 25