1 Haziran 1987 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 45

(pixel), rengini bu renk sicillerinin bi- rinden alır. Peki ama bu noktalar bel- lekte nasıl düzenleniyorlar? 32 renk modunda, her noktacık 5- bitlik bir ikili sayıdır (2x2x2x2x- 2-32). Ama 5-bit'lik bir değer, bel: lek birimi olan bayt'a uygun otur- maz. ÖO nedenle Amiga ekran belle- ğini, diğer bilgisayarların çoğundan farklı biçimde düzenler. Geleneksel olarak, bilgisayarlar ek- ran belleklerini soldan sağa ve yuka- rıdan aşağıya, dizisel olarak düzen- ler. Örneğin Commodore 64'ün çok- renkli grafik modunda, her bit çifti bir noktacığı temsil etmek üzere, dört noktacık bir bayt kaplar (00 — 0 ren- gi, Ül —1 rengi, 10—2 rengi, 11 -3 rengi.) Bu nedenle Commodore 64'ün 160 x 200 çok-renkli şemasıy- la daha fazla renk elde etmek için, daha fazla noktacığı bir kümede top- lamamız gerekir. Ama, bir noktacık için beş bit gereksinen Amiga'da, her bayt'ta üç bit boşa kullanılacaktır. Eğer Amiga ekran belleği olarak di- zisel şemayı kullanacak olsaydı, 320 x 200 ve 32 renkli bir ekran için GAK ayırması gerekecekti. Bu sorun, bitleri farklı bir şekilde gruplayarak çözülmüş. Bir renk sici- li seçmek için, baytları birbirine kom- şu sıralanmış bitler şeklinde kullan- mak yerine, Amiga, baytları üstüste koyarak bitleri dikey okur. Örneğin, üstüste durumdaki beş baytın 7. bit- leri birarada okunarak, bir noktacık için beş-bit'lik bir değer verir. Sanki kullanıcının tercih belirtmediği- mod olan 640-200 kullanılır.) Her bit düzlemi, belleğin bağımsız bir bölümüdür. Ama ekran tarafın- dan, sanki üstüste istiflenmiş gibi kul- lanılırlar. Özdeş konumdaki bitler, noktacık (pixel) için renk kodu oluş- turan ikili sistemde sayılar şeklinde, ekran donanımı tarafından birleştiri- lirler. Bu bit düzlem kodu, sözkonusu noktacık elemanının rengini verebil- mek için 32 sicilden birini seçer. AMIGA'DA EKRAN GÖRÜNTÜSÜ NASIL OLUŞUR? Ekran noktaları, bit düzlemleri ve renk sicilleri... Kısaca Amiga dünyayı bizden biraz farklı görür. Ekrana baktığınızda bir görüntü bütünü gö- rürsünüz. Oysa Amiga bu görüntü- yü 320-200 grid'e (ızgara) ayrışmış durumda görür (normal düşük- resolüsyon modunda iken). Izgaranın her parçasına ekran noktası (pixel) ya da görüntü elemanı dendiğini biliyor- sunuz. Bunları bir an için, açık ya da kapalı olabilen birer anahtar olarak düşünün. Açık olduklarında bu nok- tacık beyaz, kapalı olduklarında ise siyahtır. Her noktacıktaki rengin ne olduğunu ve ızgara üzerindeki yerini belirten bilgiyle bu ızgara, bir “bit düzlemi”' olarak adlandırılır. Şimdi tarif ettiğimiz bit düzleminde sadece iki rengimiz olduğunu sanırım siz de farkettiniz, çünkü her “anahtar”” (bit), ancak ya açık ya da kapalı ola- bilir. Ekranda daha fazla renk oluştura- bilmek için daha fazla bite ihtiyacı- mız var. Bu da, birden fazla bit düz- lemi kullanarak sağlanır. Her bit düz- lemi belleğin bağımsız bir bölümü- dür. Bunları birbiri üstüne sıralanmış biçimde düşünün. Bu iki anahtar için iki olası kombinezon vardır: açık/ açık, açık/kapalı, kapalı/açık ve ka- palı/kapalı. Bu bize dört renk göste- rebilme imkanı sağlar. Kullandığımız bitleri arttırdıkça, görüntüye girebi- leceğimiz renkler de artar. Bitlerden oluşan her ızgara, bağımsız bir bit düzlemidir. Beş bit düzlemi ile 32 renk elde ederiz ki, düşük-rezolüsyon modunda Amiga'nın gösterebileceği üst sınır da budur. Hernekadar, her bit düzlemi belleğin bağıms bir bölgesiyse de, bunlar görüntü oluşturma sürec sırasında üstüste yığılıymışlarcasına işlem görür. Aynı konuma de; düşen bitler, görüntü donanım tarafından ikil bir sayı oluşturacak şeki birleştirilir. Bu sayı belli bir ekran noktasının ren kodud her noktacık ekran haritası üzerinde, beş bit yüksekliğinde bir kule gibidir. Eğer ekranı oluşturan bu kuülelerin yatay kesitini alırsanız, beş dilim el- de edersiniz ki, bunlara da “bit düzlemleri” adı veriliyor. Her bit düzlemi, renk tanımının bir bitini barındırır. En basit ekran, bir bit düzlemli olanıdır, her noktacık için bir bit vardır. Bu düzenlemede her noktacık için sadece açık ya da kapalı seçeneğine sahip olursunuz. Daha geniş bir yelpaze için, bir tane daha bit düzlemi eklemeniz gerekir. Böylece, birincinin üzerine oturan ikinci bit düzlemi, noktacıklara iki- şer bitlik değerler, yani dört olası renk verebilmeyi sağlar. Şekilde, renk seçimi için Amiga'nın bit düzlemle- rini nasıl kullandığı gösterilmiştir. Bu arada Amiga'da, daha eski bil- gisayarlardaki gibi gerçek bir yazı (text) modunun bulunmadığını belir- telim. Yazılar da grafik bir nesne gi- bi çizilir. (Genellikle yazı için, Ami- ga'nin işletim sisteminde default - Bu bit-düzlem kodu, mümkün 32 sicilden birini seçerek, sözkonusu ekran noktasının renklendirilmesini sağlar. RENK KÜTÜĞÜ