Enformasyon, Teknoloji ve Cehaletin Erdemleri Tipta Bilgisayar Ben on yaşlarındayken Robinson Crusoe'yu ilk defa okumuştum ve Crusoe'nun adadaki dünyasını zeki- ce ve beceriklice dönüştürmesine hay- ran olmaktan kendimi alamamıştım. Adam varını yoğunu kendi amaçları için kullanır, etrafını kendi gücünü arttırmak için oluşturduğu kendi ta- sarım ve ürünleriyle donatırken; ay- nı zamanda kendine güvenlik, besin ve haz sağlıyordu. Daha o zamanlar teknolojiye aşık olduğumu anlamış- tım; kuşkusuz bir çoğunuzun da ben- den farkı yok. Biz -biz teknofiller- şu- nu ayırtetmeliyiz ki teknolojiyle ara- mızdaki aşk ilişkisi bütün iyi aşklar DANİEL DENNETT çeviren: Burak Boysan gibi -tutkumuzu ne kadar rasyonali- ze etmeye çalışırsak çalışalım- tama- men rasyonel değildir. Teknokrat Crusoe tıpkı cinsel macera, atletik za- fer, uçabilmek, görünmez olmak gi- bi büyük düşgücü temalarından sade- ce biridir. Cazibe ya da zihnimizin gücü önüne serdiği detayların zengin- liği açısından yukarda saydıklarımı- zın hepsiyle yarışabilir. Büyüden çok daha tatmin edicidir, çünkü bir kere büyük değildir, kendi yarattığımız bir şeydir ve dolayısıyla sorumlu olduğu- muz kabul edilir; anladığımızı ve do- layısıyla kontrol edebileceğimizi san- dığımız bir şeydir. Commodore Bugün “sınırsız teknoloji çoğalma- sı” fantazisinin gerçekleşiyormuş gibi gözüktüğü bir dünyada yaşıyoruz. Bu biz teknofillerin çok işine gelir çün- kü sevdiğimizin bizim için, hatta nan- körler için bile hazırladığı nimetleri gösterebiliriz. Hangi teknofob bir Or- taçağ köylüsünün ya da bir taş devri avcısının umutsuz ve çaresiz hayatı- nı tercih ederdi? Gene de Crusoe gi- bi kazandığımız her şey için bir mik- tar bedel ödüyoruz: alışkanlıklarımız- da ufak tefek değişiklikler yapıyoruz, seçeneklerimiz azalabiliyor ve tekno- lojinin her yeni mucizesine alışmaya çalışırken yan etki olarak doğan kü- 2 L