zılımın kusurlu olduğuna karar ver- meden evvel, özel utility'leri iş göre- mez hale getiririm. On arızadan do- kuzunda bu yöntem işe yarar. 4. Yazılımda bir arıza olup olma- dığını anlayabilmek için her şeyi “off”a getirin, bir dakika bekleyin ve bilgisayarı en son çevirerek işe yeni baştan başlayın. Bu işlemde, sistemi- nizle birlikte çalıştığına emin olduğu- nuz bir yazılımı kullanın. Eğer sistem çuvallarsa, o zaman yazılımı sorun- lar listesinden sildiniz demektir. Siz de 5. adıma geçersiniz. Şayet çuval- layan yazılım olursa, 6. adıma geçi- niz. 5. Donanımın hangi parçasının arı- zalı olduğunu tesbit edebilmek için, bu maddeyi deneyin. Sizinki ile ben- zer bir sistemi olan bir arkadaşınıza gidin, sisteminizi de birlikte götürün. Sırayı tekrar işleme koyun ve bu iş- lemde şüpheli yazılımı kullanın. (Şa- yet yazılım onun sistemiyle arıza ya- parsa, o zaman kullanıcı hatasından kuşku duyabilirsiniz - el kitabını tek- rar okuyun). Şimdi, bir çevresel ge- reçten öbürüne geçin. Aynı sırayı kul- landığınız halde hata çıkarsa, o va- kit donanımda bir arıza olduğunu varsayabilirsiniz. 7. adıma geçiniz. 6. Ticari yazılımlarda en sık karşı- laştığım sorun disket kilitlenmesidir. Disketi yerine takıp el kitabında izah edilmiş yüklemeyi yaptıktan, bu gi- rişim “DOSYA BULUNAMADI” mesajı ile son bulur: Muhtemelen dis- ket kendi yuvasında sıkışmıştır. Sına- mak için şunları yapın: Disketi büyük bir dikkatle işaret ve baş parmakla- rınız arasına yerleştirin. Öbür elini- zin iki parmağını disketi göbeğine so- karak, manyetik kısmı koruyucu kı- lıif içinde döndürmeye çalışın. Dön- müyorsa, sorun bu demektir. Disket dönmediği sürece, sürücü de oraya kayıtlı hiçbir şeyi keşfedemez. Bu döndürme hareketini ileri geri tekrarlayarak disketi gevşetmeniz mümkün olabilir. Eğer bunu yapa- mazsanız, o zaman programı geri ve- rin, çünkü garantisi hâlâ geçerlidir. Eğer garantinizin müddeti geçmişse, firmanın destekleme siyasetinden ya- rarlanmayı umabilirsiniz. 7. Çocuğunuz hastalandığında ilk yapacağınız şey, onun ateşini ölçmek- tir. Eğer yüksekse, çocuğunuz hasta- dır. Bilgisayarlar da az çok buna ben- zerler. Isınırlarsa, kimi zaman hasta olduklarını düşünmek yerinde olabi- lir. İçinde çalıştığınız odanın sıcaklı- ğı ne az ne çoksa, bu hararet bilgisa- yarınız için de iyi olsa gerektir. Ama çok sıcaksa, hemen bir şeyler yapın. Eğer pencereden giren güneş sistemi- nizi ısıtıyorsa, gölgelikleri çekin. Ya da, bir vantilatör sisteminize rüzgar üfürüyorsa, hemen sistemin yerini değiştirin. 8. Kullanıcının yolaçtığı tüm so- runların üstesinden gelince tekrar el kitabını ele alın. Bu tavsiyeyi tekrar- lamaktan nefret ediyorum, ama ço- ğu zaman hatalı olan cihaz değil kul- lanıcıdır - yanlış komut, yanlış sıra, yanlış peripheral'in bağlanması. El kitabınıza bakın (printer, disket sü- rücüsü, yazılım) sorunları yok eden bir ek için. Eki varsa, karşı karşıya kaldığınız sorunla ilgili bilgi bulabi- lirsiniz. 9. Bu yöntemlerin hiçbiri işe yara- mazsa, imalatçıya başvurun. Çoğu- nun teknisyenleri vardır, özel olarak müşterilerin sorunlarıyla ilgilensinler diye işe alınan. Yazılım el kitapları- nın çoğunda, yardım için aranacak telefon numaraları mevcuttur. 10. İmalatçıdan doğrudan yardım alamazsanız, çevremizdeki kullanıcı- lar grubuna başvurun. Aralarında başı derde girmiş bir yoldaşa seve se- ve yardım edecekler hemen bulunur. Commodore 15