1 Haziran 1987 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 14

pılacağını bildiğime pek emindim. Uzun lafın kısası, satıcının söyle- diği ile benim onun söylediklerinden anladığımı zannettiğim şeyler tama- miyle birbirinden farklıydı. Ekranda- ki gösterimi düzeltmeye defalarca te- şebbüs edip her seferinde başarısızlı- ğa uğradıktan sonra, aniden büyük bir paniğe kapıldım ve monitörü Ka- liforniya'ya gerisin geriye postalayı- verdim. İkinci siparişim geldiğinde paket postanesi memurunu kapıda beklemeye mecbur edip yeni monitö- rün bağlantısını yaptım. Bu da çalış- mıyordu işte! İkinci düzleme geçtim - İleri Panik. İkinci monitörü de ia- de ettim, hemen ve paramı geri al- dım. Ne var ki, monitör değildi me- sele, satıcı da değildi - bendim. Dü- şündüğümden çok daha az şey anla- mış, hiç gerekmediği kadar erken bir noktada paniklemiş ve herhangi bir arızası olmadığı halde sistemin işle- mediğini düşünmüştüm. Daha doğ- ru dürüst dinlemeli ve işittiklerimi ta- mamiyle anladığımı görmeliydim. İnanın bana, “aptalca”' sorular sor- mamak, sormaktan daha utandı- rıcı, sinir bozucu ve daha pahalı bir yol. Eğer bir noktada şüpheye daha düşerseniz, hemen sorun. Bilgisayar edebiyatına giden yolda engebeleri aşmanıza yardımcı olacak anahtar, teknolojiyi ve kullandığı te- rimleri anlamaktır. Data, interface ve upload gibi anahtar sözcüklerin ço- ğu, kelime haznemizin birer parçası haline gelmiştir ve zaten hemen an- laşılır. Ama, bilgisayar okur-yazarı olmayı ümit ediyorsanız, karşınıza çı- kacak öbür kelimeleri ve terimleri size açıklayacak bir enformasyon kayna- ğına ihtiyacınızın olacaktır. Şimdiye kadar el kitapları, bilgisayarlar ve bil- gisayar sahipleriyle ilgili olarak kar- şı karşıya kaldığım sorunların çoğu, terminolojiyi anlamayan insanlar yü- zünden meydana gelmişti. Bir örnek olmak üzere, BASIC'i aşarak makine diline geçmekle ilk il- gilendiğimde, “Makine Dili Monitö- rü” etiketi çıktı önüme. Bilgisayar sözlüğüme çabucak bir göz atınca aradığım bilgiyi buldum. Bir yaban- cı ülkeye gidip de, o ülkenin lisanına tercümeye yarayacak bir sözlüğü ya- nına almayan çok az kişi vardır, ama bilgisayarların dünyasına silahsız, teçhizatsız dalmaya sakın çekinme- yin. Eğer anlamak ve anlaşılmak isi- yorsanız, dili bilmeniz şarttır. Allah'tan el kitaplarının anlaşılma- sı gün geçtikçe kolaylaşıyor; birtaç yıl öncesine kıyasla çok daha az kar- maşıklar artık. Bir zamanlar el kitap- larını okuyabilenler, yalnızca sabah- tan akşama kadar bilgisayarlarda ça- lışanlardı. Şimdilerde ise, çok sayıda insan bilgisayar kullanıyor ama bu aletlerin nasıl çalıştığını öğrenmeye il- gi duyanların sayısı çok az. Yazılım geliştiricileri artık en müptedi bilgi- sayarcıların dahi kolayca anlayabile- ceği el kitapları yazmaya başladılar. Bilgisayarınızla sizin aranızdaki ilişkiyi neşeli tutmanın yolu üç kademelidir: Bir, beklentilerinizin gerçekçiliğin sınırlarını aşmasına izin vermeyiniz; iki, sistemin her bir parçasına ya da yazılıma aynı anda hükmetmeye kalkışmayınız ve üç, ev ödevinizi iyi yapınız. SONUÇLAR Ciddi bir sebep olmaksızın asla te- laşa kapılmayın. On vak'adan doku- zunda asıl sorun yazılım veya dona- nımın hatası yerine sizin yaptığınız bir yanlışlıktır. Bilgisayar gibi düşün- meye çalışınız, büyük dilimleri ufak mantıki parçalara bölünüz. Aynen bilgisayar gibi düşünmek, sorunları teker teker ortaya çıkarma işlemini düpedüz bir ayıklamaya indirger. İyi bir sözlük alın ki ne okuduğunuzu anlayabilesiniz; ne kadar sıkıcı ve va- kit öldürücü olursa olsun, el kitabı- nı mutlaka okuyunuz. İyi bir evlilik ile çöken bir evlilik arasındaki farkı yaratan şey, iyi bir iletişimdir. Aynı şey bilgisayarlar için gerçerlidir. El kitabı, bilgisayarın sizinle iletişim kurma çabasıdır, onun için el kitabı- nı büyük bir dikkatle okuyunuz. PANİK ÖNCESİ — KONTROL LİSTESİ Bir sorununuz varsa, sistem veya yazılımın yanlış yaptığını düşünme- den önce iyice bir emin olunuz. Te- laşa kapılmadan evvel aşağıdaki nok- taları bir deneyiniz, 1. Tüm parçaların tam tamına bir- birleriyle bağlantılı ve elektrik fişinin prizde olduğuna emin olunuz. Panik- lemeden evvel, tüm açık uçların yer- li yerinde olup olmadığına bakınız. En basit sorun nedenlerini ilk önce bertaraf ediniz. 2. Elekti:k bağlantısı olduğu hal- de sistem çalışmıyorsa, elektriğin bil- gisayara ulaştuğundan emin olun. Bir komutun orta yerinde işlemlerin sek- teye uğradığı ve böylece printer ve disket sürücüsünün devre dışı kaldı- ği sık görülür - mesela, metin-işlemci kullanırken bilgi yazım âniden dur- ması gibi. Böyle bir terslik vuku bu- lursa, manuel olarak her bir üniteyi (ama, bilgisayarı değil) “on” ve '**toff'”'a getirin ve komutu tekrarla- yın. Ünitelerin birbirine karışması ha- linde başvurulacak bir ikinci yol da, rehber listesini çağırmaktır (LOAD *$*”,8 via BASIC yahut kullandığı- nız programın gerektirdiği komutu tercih ediniz). Bu yöntem genellikle çatışan üniteleri birbirinden ayırır ve sizin kumandayı tekrar ele almanıza imkân verir. 3. Bazı yazılımlar belirli kimi çev- resel gereçlere karşı çok hassastır. Bil- gisayarınız birden çok limana kayıt- hıdır, printerler, joystick'ler, mo- dem'ler vb. Ki bunlar kullanıldığın- da programları karıştırabilirler. Yan- lış port'a bağlanmış bir joystick ya yanlış sinyal gönderir ya da hiç sin- yal filan göndermez. Ve kimi yazılım- lar eğer hızlı yükleme disketi kulla- nıliyorsa, yükleme yapmayacaktır. Dolayısıyla, bir program aksaklığı ortaya çıktığında, daima tüm perip- heral'lerin bağlantısını keserim ve ya- 14 Commodore