8 Haziran 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 11

teyen üç grup EE e Bunların ilki, 14 terdir. M.B.K. nin bu ondört üyesi, daha İhtilalden "biraz sonra seçimsiz iktidarın üzerine oturmayı tasarlamışlardır; Fakat (Komitenin kahir çoğunluğu ve Ordu bunlara karşı vaziyet almış, bunlar yurt dı- şına gönderilmişlerdir. İkinci grup, Talât OAydemirin 22 Şubatçılarıdır. Bunlar 22 Şubatta harekete geçmiş- ler? ancak başarı (o kazanamamışlar, Ordudan uzaklaştırılmışlardır. Üçün- cü grup ise, pek gelişmeyen ve karar- namede belirtildiğine göre hakkında fazla delil bulunmayan 11 Havacı Subay grupudur. Bunlardan sadece bir tanesinin, Halim Menteşin aktif rol oynadığının emarelerine tahki- kat sırasında tesadüf edilmiştir. Darbeci grupların içinde faaliyet bakımından önde gelenler 22 Şubat- çılar olmuştur. Bunlar, Ordudaki yer- lerini tekrar alabilmek için bir yan- dan idari dâvalar açarken diğer ta- raftan da tam bir Hükümet Darbesi planlamışlardır. Ordunun içine Sız- mak. için Çengel usulüyle (harekete geçmişlerdir, aralarında görev taksi- mi yapmışlardır, bir takım kimseler- den para alarak masraflarını karşıla- mışlardır ve hepsinin üstünde inanıl- maz vaadlerde bulunarak adam kan- dırmışlardır. Kararnamede belirtildi- ğine göre bunlar tahkikat sırasında kendilerini savunmak için "Bizim gayemiz, Orduya dönüp o şerefimizi kurtarmaktan ibaretti. Başka bir he- defimiz yoktu" demişlerdir ama, ele geçen vesikalar bunun aksini göster- mektedir. Bunların kurmak istedikleri odev- let şekli şuydu: Bir Devlet Başkanı bulunacaktır. Buna bağlı bir Askeri Cunta olacaktır. Onun yanında, en kişi kadarlık bir M.K. -muhtemelen Milli Konsey- kurulacaktır. Cunta ite M.K. üyeleri devlet memuru statüsü- nü hala olacaklardır. Yani gerektiğin- de o değiştirilebileceklerdir. Bir de sivillerden mürekkep bir kukla kabi- ne olacaktır. Aydemirin evinde bulu- nan böyle bir Bakanlar Kurulu liste- si: hakkında Kararnamede tafsilât varilmektedir. Bildirildiğine göre ba- zı makamların karşısı boştur, bazıla- rının karşısında ise rümuz vardır. -Bu- nun manası sudur: Ne bitelim, mese- lâ Aydemir "Başbakan" veya "Maliye Bakanı" yazmıştır, onların karşısını boş bırakmıştır. Meselâ "Dışişleri Ba- kanı" yazmıştır. Onun karşısına N harfi koymuştur. Böyle..- Kararnamede. hazırlığı bu olan bir devletin demokratik sistemle hiç bir alâkası olamayacağı belirtilmekte ve Alpaslan Türkeş İpliği pazara çıktı. 22 Şubatçıların hükümeti devirip re- jimi değiştirmek niyetlerinin şubuta vardığı açıkça bildirilmektedir. Kumpas ncak, 22 Şubatçılar -idealistler!- liderlik meselesinde anlaşamamış- lardır. Bir toplantı yapmışlar ve baş- kanlığa Emin Aratı getirmişlerdir. Fakat bunu Talât Aydemir kabul et- memiş, fili lider olarak kalmıştır. Daha sonra Aydemirin, Dündar Sey- han ve Necati Ünsalanla da arası bu yüzden açılmıştır. Buna rağmen müş- terek çalışma devam etmiş, İstanbul- da bir emekli albay, Cevat Kırca o- na buna giderek haraç toplamış, a- damlar bulmuş, bazı toplantılar ter- tiplemiştir. 22 Şubatçılar, kendi içlerindeki bu çekişmeyi bir tarafa bırakarak diğer iki darbeci grupla da işbirliğine git- mişlerdir. Türkeş, 22 Şubatçılar ta- rafından karşılanmıştır. Sonra, Tür- keş ve Aydemir iki defa görüşmüşler- dir. Tabii bunda meşhur liderlik me- selesi bahis konusu olmuş, iki ahbap işin orasında anlaşamamışlardır. Bu- u Aydemir, ifade etmiştir. Kim lider olacak? Sim başa ge- çecek? Yani, büyük post kimin malı bulunacak? Tahkikat göstermiştir ki üç ni darbecinin paylaşamadığı bu olm Bu arada, üç grubun tem- Ke İstanbulda Piyer Loti Otelin- de bir araya gelmişlerdir. Vardıkları mutabakat şudur: Bu iç darbesiz ol- maz. Ama darbe uzun vadeli olarak planlanmalıdır. Son mühlet de, 1965 seçimleridir. Darbecilerin, 1965 sene- YURTTA OLUP BİTENLER sinde iyi bir seçim neticesi sandıklar- dan çıktığı takdirde bütün basan ve Orduyu alet etme şanslarının kaybo- lacağını müdrik oldukları kararname- nin bu kısmından anlaşılmaktadır. Öne atlayan adam r yandan bu anlaşmaya varılır- ken, gruplar birbirlerini atlatmak sevdasından da vaz ogeçmemişlerdir. Muzaffer Özdağın ele geçen bir vesi- kasından anlaşılmaktadır ki bu hari- ka çocuk birlik birlik dolaşmış, genç subayları puvantajlamış, onları Ay- demirden koparıp Türkeş emrine sok- mak istemiştir. Bir yandan kendi sa- hası saydığı bir sahaya yabanın gir- inekte olduğunu anlaması, diğer ta- raftan kendi liderliğinin 22 Şubatçı- tılmıştır, katılmayan katılmamıştır. Ama işin o tarafı, sadece 20-21 Mayıs gecesi için bir mana ifade etmekte- Yoksa bu maceracılar aylar ve aylar, hiç fütursuz, hatta onu bunu haraca keserek kendilerini (iktidara geçirecek bir dikta rejimi kurmaları- nı sağlayacak silâhlı isyanın hesabı- nı, kitabını, post paylaşmasını yap- mışlardır. Kararnamenin bu kısımla- kuttuğunu da gözler önüne sermiş- ir. Kararname daha sonra, 20-21 ge- cesinin, AKİS okuyucuları için sili- nen hikâyesini anlatmakta, hangi bir- liklerden kimlerin nerelerde görev al- dıklarını bildirmekte, plânın tatbikat safhasını anlatmaktadır. Bundan an- laşılan şudur: Türk Silâhlı Kuvvetle- rinden sergüzeşitçi Aydemire kapılan, eğer 22 Şubatın «seri bazı teğmenler" le Harp Okulu istisna edilirse hemen hemen hiçtir. Aydemir o gece, sırtına bir üniforma geçirerek Harp Okuluna gidip komutayı ele almış, fakat saba- ha karşı her şeyi yüzüstü bırakarak kaçmış gitmiştir. aşsavcı Akan kararnamenin ta kısmını okurken çok kimse başını eğ- miş, düşünüyordu. Öğleden sonra ruşma yargıcı Albay Özdalga sa- atin öğleye yaklaşmış olduğu sı- rada celseyi tatil etti. Kararname- nin geri kalan kısmı, saat 13.40'da a- çılacak ikinci celsede okunacaktı. Ha- kimler heyeti yerinden (ayrıldıktan sonra Salon komutanı Binbaşı önce çıkacak dokuz kişinin isimlerini oku- du: Bunların başında gene Talât Ay- AKİS/11