5 Mart 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 35

SİNEMA Filmler "Büyük Misafir" Erkekle aşağı yukan aynı hakla- ra sahip kadınların sayısının gün- den güne arttığı toplumlar da -çok- luk tedirgin, rahatsız toplumlarda- aşk da, kendine göre değişik bir a- çıda biçimlenmektedir. Bu biçimle- nişte normal olarak tedirginliğin, rahatsızlığın da katılmacıyla garip, anlaşılması insanı yoran bir aşk or- taya çıkmaktadır ki, arada kadın- erkek münasebeti de zorunlu olarak bu anormalliğe ayak uydurmakta- dır. Rejisör Jean Valere'in filmi "Les rulmuştur. Yaşlıca ve başarılı bir iş hayatının kadım Micheline Presle ile iflâs etmiş bir otomobil fabrika- sının varisi Maurice Ronet arasında- daki aşk, son derece tedirgin. Za- man zaman her ikisini de acıya, bö- lüntüye götürecek şekilde yön değiş- tiriyor. Her iki yan da, bu yenile- ten yöne karşı çıkmıyorlar, değişi- mi önlemeyi düşünmüyorlar. Kişilik- lerini öylesine kabullenmeleri, onla- rı bu çeşit bir zorlama kabullenişe itmiş de de bu böyle oluyor. Asıl sebep, dönüp do- laşıp sonunda buna dayanıyor. Ro- mancı Roger Nimier'in filme güç ve- ren başarısını bunda aramalıdır. Es- kimiş, kaybolmuş, çözülmüş aristok- rat bir Ronet ile iş hayatı arasında kadınlığını ancak - o da arada bir- hatırlayan Presle'in aşkları, giren Françoise Prevost ile birinci, Jean Seberg ile da ikinci defa ola- rak bozuluyor. Hem Ronet - erkek o- larak- hem de Presle -kadın ola- rak- karşılıklı bir takım kayıplara uğruyorlar. Ama çokluk, kaybeden kadın oluyor. Öyle ki, bir ara kendini öldürme- ye bile kalkıyor. Sevdiği erkek en iyi arkadaşı tarafından âyartılıp elin- den alınınca, kurtuluşu ölümde arı- yor. Sonradan bunun yanlış yol oldu- gunu anlıyor ya, yine de savaşmak, çekişmek, sahip olmak için herhan- gi bir güç harcamıyor. Üç kadın arasındaki çekişme sü- rekli olarak hep suyun altında geç- mektedir. Bir türlü bu çekişme orta- ya çıkmıyor, açığa vurulmuyor. Kişi- ler birbirlerinden çekiniyorlar. Pre- vost ile Presle hiç birşey olmamış Orlon Battaniyeler” Yeni KARA 'de AKİs —i5i AKİS, 5 MART 1962 gibi davranıyorlar ama, yine de bir- ilemi suçlam maktan geri kalmıyor- lar. Araya giren dördüncü ve genç kişi -Jean Seberg- öbür iki kadına karşı daha güçlüdür. Hiç değilse aş- kım açıklıyor, diter iki kadının yap- madığını yapıyor. Erkeğinin ardına düşüyor, ona - herşeye rağmen- sa- hip olmaya çalışıyor. Kopmuş bir kişi olan Ronet, akıntıdan kendini kurtaramıyor. Çünkü onda öyle bir direnme gücü yok, güvensiz. Fakat değişik bir kadın niteliği taşıyan Se- berg'e de daytanılmaz bir yakınlık duyuyor. Nimier ve Jean Valere, buradan yola çıktıklarında gerçek bir ka- dın -erkek arası aşka ulaşıyorlar. İki sevgili bütün korkuları dışında, aşkla bir defa da olsa karşıkarşıya gelmiş bu iki kişi, yaşama serüven- leri içinde mutlu olabilecekler midir ? Nimier ile Valere'in ileri sürdükleri- ne bakılırsa., hayır!.. Bu düzen içinde Valere'in "Lea Grandes Personnes - Büyük Misa- fir'i gerçekten bu mevsimin en ilgi çekici aşk filmi niteliğini taşımak- tadır. Konu, oyun ve fotoğraf bakı- mından da sağlam temellere otur- tulmuştur. "Büyük Misafir "de aşkın bitiminden sonra gelen bir (bölüm var; Valere, başarısını o bölümle daha da pekiştiriyor. Bütün yıkıl- mışlığı içinde Seberg'in anılarına dö- ü - bu artık, bir çeşit sığıntıdır. karşısında duygusuz nişanlısının at- lardan, yemek yemekten söz açın gülünülecek bir oluştur. Ama, bu gü- lünçlük altında yatan Seberg ile Ro- net'in koyultulmuş dramı da görmez- likten gelinemez. M. Ronet ve J. Bir genç çevreyi de çiğneyip, arı- duru bir aşka yöneliyorlar. Presle, öç adına Seberg'i yem o larak kullanıyor. Ama bu kullanışta kârlı çıkan yine de Seberg'dir. Kü çüçük, daha yeni kadınlaşmaya dön müş Seberg'in aşkı ve erkeği yavaş yavaş öğrenişi, Valere ve Nimier çif tinin elinde o çağın ve o tutkuları inişli çıkışlı grafiğine uygun bir ge- lişme gösteriyor. Sonra ne oluyor? Sonra bu aşk da dağılıyor, tuzla buz oluyor. Dış etkiler, ayırıcı rolle- rini oynuyorlar. Mutluluk kısa sürü yor. Ronet, yine eski sevgilisi katı iş kadını Presle'e, Seberg de duy- gusuz- Amerikalı nişanlısına (odönü- yorlar. Bundan sonrasında gerçek Seberg "Büyük Misafir" de kız kadınlığa dönüyor "Tatlı Belâ" Rejisör Atıf Yılmaz, Türk sinema- sında son yılların getirdiği one yaptığını ve ne yapacağını bilmeme- ce en canlı, an elle tutulur örnekleri birbiri arkasına vermeye devam edi- yor, Oysa, aynı rejisörün filmografi- inde kendini temize çıkaran pir Yaşamak Hakkımdır", bir "Karaca- oğlan", bir "Suçlu" ve hatta bir Dolandırıcılar oŞahı" gibi o filmler le yok değildir. Fakat bütün bu iyi- niyet gösterileri, gittikçe birbirinden ayrılan 'gereksiz halkalara bağlana- rak kötüye, gereksize doğru gidişi hızlandırmaktadır.