18 Aralık 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 25

DÜNYADA OLUP BİTENLER Kongo Çombe ve yardakçıları Geride bıraktığımız ohafta içinde Birleşmiş - Milletler (okuvvet eri nin Katangada giriştikleri askeri ha- rekâtı durdurmak için önemli teşeb- büslere şahit olunmuştur. Başta Bel- çika olmak üzere, İngiltere ve Fran- sa bu herakâtı tasvip etmediklerini çeşitli yollar ve fırsatlarla oresmen açıklamışlardır. Yine resmen Birle- şik Amerikanın harekâtın durdurul- masına taraftar olmadığı ve Was- hington'un Genel Sekreter vekili Tantı desteklemeye devam ettiği an- laşılmıştır. Meselenin Patiste toplanan dört Bakanları konferansında nusu edildiği bildiriliyor. Hattâ Dış- işleri Bakanları toplantısı devam et- tiği müddetçe Amerika, İngiltere ve Fransanın, Katangada ateş kesilme- si için müşterek bir çağrıda buluna- caklarına dair (o söylentiler çıkmış fakat bunlar derhal Amerika tara- fından oyalanlanmıştır. Belçika Dışişleri o Bakanı Spaak ile Genel Sekreter arasında b ko- nudaki yazılı tartışmadan sonra şim- di İngilt Birleşmiş - Milletlere iş bulunuyor. n- go uzlaştırma komisyonunu mıştır. Ancak komisyonda bulunan- ların çoğunun Mavi Miğferlilerin ha- rekâtına devam edilmesine taraftar olması, İngilterenin istediği | istika- mette bir kararın alınmasına mâni olacaktır Diğer taraftan Katangada Çom- benin devşirme ordusuna karşı çar- pışan Mavi Miğferlilerin kumandanı. Katangalı subaylar tarafından tan- zim edilmiş olan bir plânı açığa vur- muştur. Birleşmiş - Milletlerin eline nasıl ogeçtiği tasrih edilmeyen bu plân üzerinde de sert tartışmalar vardır. Bu bir tecavüz plânı mıdır yoksa bir savunma plânı mı? Mİ Milletler subayları lerini de vermişlerdir. e Bunların gu Fransız ve Belçikalıdır. İçlerindi havan topu uzmanı bir de Portekiz- li bulunmaktadır. Maden birliği Belçika Dışişleri Bakanının "Katan- ganın iktisadiyatı harap oluyor" derken kastettiği iktisadiyat, Ka- tanganın varlığı değildir. Çeşitli memleketlerin hissesi obulunan bü- yük maden birliğidir ki, bu iste Ka- AKİS, 18 ARALIK 1961 tanganın ve Katangalının hissesi sâ- dece ucuz işçilikten ibarettir. Esa- sen bütün ayrılık hareketinin menşei de budur. Katanga büyük Kongo Cumhuriyeti içinde (o erirse, bu bancı menfaatler tehlikeye girecek- tir. O halde muhteris bir zenci olan Çombeyi tutmalı ve Kâtangayı bol madenleri ve ucuz işçileriyle muha- "Ateş kesilsin, kan feryatlarının ardında bu kuru ve çıplak menfaat vardır. Bu menfaatin ifadesi olan Maden fabrikalarının bacalarından ta Belçikalılar olmak üzere şüpheli Avrupalıların yavaş yavaş Rodezya üzerinden Katangayı terketmeye baş- ladıkları anlaşılmaktadır. Aynı yol- dan Katangaya silâh ve cephane gel- mektedir. İngiltere ve Rodezya fede- asyonu makamları o istedikleri ka- dar tekzip etsinler. Çombe ordusuna her türlü silâh yardımının yapıldığı hususunda Birleşmiş - Milletler or- taya deliller koymuşlardır. mukabil (o ingiltere Birleş- miş - Milletler safında çarpışan Hind birliklerinin elinde bulunan Camber- ra uçaklarının bombaları meselesini hakiki bir dâva haline getirmiş, ev- velce vâdettiği 24 bombayı ne yapıp yapıp ermemenin çaresini e ur. Uzun savsaklamalardan sonr Genel Sekreter Tant bu bombalar- dan vazgeçtiğini bildirerek meseleyi kapatma yoluna gitmiştir Askeri durum Birleşmiş - Milletler (kuvvetlerinin Katangada mevcudu şimdi 5000'i bulmuştur. Bu kuvvetin o karşısında Avrupalı kumandanların yetiştirdiği 11 bin kişilik bir Katanga ordusu vardır. Cepheler henüz tam mânasile teessüs etmemiştir. Hattâ Mavi Miğ- ferliler Elizabethville şehrinin tama- mına da hakim değildirler. Ancak stratejik mevkileri bombardıman et- mekle yetiniyorlar.. Diğer bir büyük dert te, Baluba kabilesi efradıdır. Bunlar Çombenin can düşmanı olup, Katangaya yap- tıkları son hücum sırasında 50 bin adarı bir kampta muhafaza altına alınmışlardır. e Birleşmiş - Milletler kuvvetlerinin muhafaza ettikleri, bu kampta bulunan Balubalıların ken- dilerinin serbest obırakılmaları için şimdi Mavi Miğferlilere yalvardıkla- rı bildirilmektedir. Balubalılar, "Çom- beyi ve bütün avenesini iki saat için- le yok ederiz" demektedirler. mp şu veya bu suretle açı- U lıverse, başgösterecek katliamın fe- caati herhalde kolayca tahmin edile- ilir.