18 Aralık 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 23

ailenin kızı olan, sınıf arkadaşı Mary 21 yaşında Hava kuvvetlerinde as- kerliğini yapmak üzere ayrıldığın- da Föniks, gençliğindenberi olduğu gibi, Sığır, pamuk, hububat ve seb- ze yetiştiren sakin bir ziraat kasaba- sıydı. Döndüğü zaman kasabayı çıl- gınca bir inşaat faaliyetine girişmiş buldu. Elli dönümlük dededen kalma çiftlik -dönümü 1200 dolardan- satıl- mıştı. Babasıyla ağabeysi, ev inşaa- tıyla meşguldüler. Long ufak çapta bahçe mimarisi işi tuttu ve Mary ile Böylece kendileri bir ev sahibi ol- madan tam onbeş ev yapıp sattılar. Bugün hâlâ ayni evde otururlar. Bu başlangıçtan sonra Long, Fö- niksde 15 binden fazla ev yapıp sat- "Benim başarının sebebi inşa et- tiğim her evi kendim için yapıyor- muşcasına itinalı olarak inşa edişim- dir" diyen Long ilâve ediyor: Müşteriler o inşaatın her saf- hasıyla yakından ilgilenmekten hoş- lanır. o Evin iskeletinin oçatıldığını, kaplamaların çivilendiğini gözleriyle İŞ ALEMİ süpürdü. o Taahhüdünden vazgeçe- mezdi, zarara girmeği de göze ala- mazdı. İnşaat sisteminde bir yenilik yaparak kütle halinde inşaata gi- rişti. Bugün Long'un evleri 9400 ila 15000 dolar arasındadır. Karı ise ha- la ev başına 250 ila 500 dolardan faz- la değildir. Evvelce bu kadir parayı 6000 ilâ 7400 dolara sattığı evlerden kazanıyordu. O da, Murdock gibi, ev inşaatçılarının başlıca gelirlerini bu işten sağladıkları müddetçe, kendi- evlendi. o Babası - nın inşa etmekte olduğu 10 bin do- lar (o kıymetindeki evleri pahalı bul- duğu için Mary i- le birlikte kendi- lerine daha ucuza manet bir testere ile bir gönye aldı, Milli Vadi Ban- kası da 7000 do- lar kredi verdi. O inşaatta o çalışır- ken Mary de ken- disine (oyardım e- diyordu. İkisi de ken mesken sıkın- tısı İçindeki kim- seler gelerek e- vin satılık olup olmadığını sorma- ğa başladılar. Ge- lenleri bir güzel o azarlıyor- du. Nihayet bir- gün eve 8500 dolar görmek isterler. Ben birçok evi da- Kuru bir teşekkür Bilir misinizki, bizim vergi sistemimiz içinde bir mükellefin yarım milyon lira gelir vergisi ödemesi için o zatın tam 10 milyon lirayı bir yıl boyunca bir kaç kere döndürmesi lâzımdır? Eğer üzerine düşen vergi payı 1 milyon liraysa, öteki meblağ 25 milyon liraya çıkmaktadır. ünyada bir tek memleket yoktur ki, orada vergiyi mükellefler gönül rızasıyla, "Allah razı olsunn" diyerek ve vatani, hamasi hisler için- de ödesinler. Hattâ, hemen her yerde hatta bizim gibi kontrol sistemi fazla çalışmayan topluluklarda bir takım kimseler o yıl kaç para vergi ödeyeceklerini peşinen kararlaştırmakta ve her işlerini ona göre tut- makta, bilhassa defterlerini ona göre işlemektedirler. Buna rağmen, ko- lay vergi alan ve zor vergi alan Maliyeler vardır. Kolay vergi alan Ma- liyeler, yüklü vergi ödeyen mükellefleri kendi ortağı, yahut en iyi müf- terisi sayan ve o prensibin ışığı altında muamele eden Maliyedir. Bi- zim Maliyemizin bir maliye olduğunu söylemek güçtür. Aslına bakılırsa, her Maliyenin hususiyeti kılı kırk yarmasıdır. Bu yüzden, dünyanın her tarafında "Maliyeci Tipi" teferruat içinde kaybol- muş bir bürokrattır. Halbuki, bu dar çerçevenin dışına çıkılabildiği, ge- niş görüş yüreklere hâkim kılınabildiği takdirde verim otomatik olarak yükselmektedir. Şimdi, basit bir davranışs Maliye, Türkiyede yarım milyon lira ver- gi ödeyen mükelleflerine, vergisini yatırdığında güzel, n. gönül alan bir teşekkür mektubu yazsa iyi mi olur, fena mı? Tabii “Neden teşek- kür edilecekmiş, herif kanuni mecburiyetini yerine getiriyor" demek ka- bildir. Ama bu, yarım milyonu ve daha fazlasını kendi cebinden çıkarıp devletin hazinesine koyan adam için bir teşvik sebebi yerine geçmez mi? Yılda 10 milyon veya daha fazlasıyla oynayan bir adamın, beklediği baş- ka ne vardır? Bir güler yüz, nezaket, gayretinin yüksek makamlar ta- rafından takdir edildiğinin basit, ucuz işareti! Parası zaten vardır. Fa- kat Devletten alacağı bu çeşit bir selâm onu ziyadesiyle memnun ede- cektir. ..ve Mı çeşit davranışların müsbet neticesi, bir sonraki yılın vergi ödeme zamanı geldiğinde kendini mutlaka, hissettirecektir. lerinden fazla vergi tahsildarına hiz- met ettiklerini an- lamıştır. Bu yün- den yeni inşa et- tiği Maryvale la- lesinde bir ve iş hanları yap- mağı ihmal et- medi. Long'un son projesine göre, Maryvale O sitesi- nin tam ortasın- daki yüz dönüm- lük araziye 1600 yeni apartman ya-, pılacak ve ayda altmışbeş ilâ dok- sanbeş dolar kira kimseler buralara yerleşti- rilecektir. e teketin her tara- fından gelen 50 şimdiden Motoro- la, Air Research, General Electrto, Goodyear, Sperry - Föniks ü inin, uzaklarda tekaüt- lükleri (o yaklaşan akrabaları vardır. teklif edildi, Düşündüler: 4200 do- lar masraf etmişlerdi, işçilik i- çin sarfetikleri emeği hesaba kat- mazlarsa 4300 dolar karları var- dı, Long'a bu para altı aylık emek karşılığı olarak hiç de fena görün- medi. Şayet Mary satmağa razı olur- sa, yepyeni bir eve başlıyacağını va- detti. Fakat ikincisi de aynı yolun yolcusu oldu. Sıra üçüncüye geldi, dördüncü onu takip eti. Artık ma- rangozlar tutuluyor, inşaat çarçabuk bitiyor, Mary hesapları tutuyor ve bir kamyonetle malzemeyi taşıyor- du. AKİS, 18 ARALIK 1961 ha inşa halindeyken sattım, satış mukavelele yonetimin ça- murluğu üzerinde imzaladık." Long halen günde 16 ev inşa etmekte, 800 işçi çahştırmakta ay- da 330 bin dolarlık işçi ücreti öde- mektedir. Mamafih bütün öteki genç milyonerler gibi işlerinin kötü gitti- ği samanlar da hatırdan çıkmamak- tadır. 1990 de herbiri 7400 dolara malolacak altmış ev inşasını taah- hüt etmişti. Her ev e 250 do- lar kazandıracaktı. arbinin malzeme fiyatlarında ai olduğu artış bütün bu kârları bir anda silip Long ürünm. tedir ki, bu yaşlı kimselerin çoğu çocuklarının veya torunlarının yanı- na, Fonikse gelecekler, fakat aynı evde değil, onlara yakın bir evde otu- racaklar milyonluk apartman projesi tamamlandığı zaman Long'un yaptı- ğı inşaatların o toplamı 190 milyon doları bulacaktır. Bütün bu çalışma- ların sonunda Long'un kazandığı pa- ra sadece 5 milyon dolardan ibaret- tir! Kendisi hiç de bu kadar büyük servete sahip bir insan gibi görünme- mekte ve konuşmasından bu açıkça hissedilmektedir. Long, Föniksin, a- 23