4 Aralık 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 13

iyi anlamaya çalışmak, derdin deva- sını aramak, arada, gösteri- ler bugünkü sessiz, masum ve amme huzuru ile asayiş yönünden tehlike göstermediği omüddetçe asla müda- haleye kalkmamaktır. Batının me- deni her memleketinde bu gibi hare- ketler, toplulukların gösteri ve yü- rüyüş hakkının, hürriyetinin bir ör- neği sayıldığına göre bizde de aşırt heyecan göstermek, polis müdahale- sine kalkışmak, tevkiflere girişmek düşünülmemektedir. İsmet İnönünün kanaati, bir ce- miyette Demokrasinin sağladığı em- niyet supapları açık tutuldukca ve bunlar "tertipli gösteri" halini al- madıkça hiç bir tehlikenin mevcut olmadığıdır. Bunlar, olsa olsa, Hü- kümete milletin nabzının ne şekilde attığını göstermek bakımından yar- dımcı olacaktır. Tabii, mübalâğa edilmemesi şar- tıyla! Politikacılar Tükenmeyen 1946! Geride bıraktığımız hafta içinde kı- sa boylu, yeşil gözlü, tatlı ve mu- nis bakışlı bir adam, oturduğu apart- man dairesinin geniş pencerelerinden birinin önünde, ellerini arkasına bağ- lamış vaziyette sık sık Meclise baktı durdu. Meclis çalışmalarına katılan Eee ein güle oynaya eski Başkanının evi önünden geç- melerini seyreden kısa boylu adam, arada bir düşünceye dalıyor ve çok eskiye doğru giderken bazı olayları hatırlıyordu. Hatırladıklarınan mem- nun olduğu, yüzünde beliren tebes- sümden anlaşılıyordu. o Meclisi ve Meclis çalışmalarına katılan millet- vekili gruplarım uzun uzun seyre- den kısa boylu adam Profesör Fuat Köprülüydü. Eski DP. kurucusunun evi esasen Meclis binasıyla karşı karşıyadır. Meclisi terkedenlerin he- men hepsi Köprülünün oturduğu a- partmanın önünden geçmek mecbu- riyetindedirler. D.P. nin dört kurucusundan en talihlisinin, bitirdiğimiz hafta içinde ki tek meşguliyeti Meclisi ve onun mensuplarını seyredip iç çekmeden ibaret kalmadı. Prof. Köprülü ciddi olarak bir parti kurmak niyetinde- dir ve bunun hazırlıkları içindedir. Partinin "platonik temas" safhası sona ermiş, bazı şahıslar ve prensip- ler tesbit edilmiştir. Eski Kurucu, bir süredir gazetecilerden gelen çe- şitli suallerle karşıkarşıyadır. Fakat şimdiye kadar bunları hep, eski alış- kanlığı oneticesi, yuvarlak ( laflarla geçiştirmeye (o muvaffak olmuş, bü- yük bir sır vermemiştir. Hattâ, bazı AKİS. 4 ARALIK 1916 Fuat Köprülü Basübadelmevi yanlış haberler dahi bu yüzden ya- yılmıştır. Bilinen, Köprülünün yeni partisinin de D.P. vârisleri arasında yer alacağıdır. Eski Kurucu, bu sıfa- tı dolayısıyla, bütün öteki iddia sa- hiplerinden daha şanslı bulunduğuna kaanidir. Eski kurucunun yeni teşebbüsün- de ana fikir, D.P. nin hakiki devamı olacak bir siyasi teşekkülün doğuşu- nu hazırlamaktır. Köprülüye bu fi- kir seçimlere tekaddüm eden günler- de gelmiş, ancak sütten ağzı yanan politikacı -bir süre Yassıadada ika- met etmiştir- askeri idarenin sona ermesini obeklemiştir. Nitekim bu fikrini, haftanın sonunda kendisini ziyaret edebilmeyi başaran bir AKİS mensubuna açıkladı. Konuşma Köp- rülünün oturduğu dairenin küçük holünü salona bağlayan eşikte cere- yan etti. DP. Kurucusu şöyle dedi: ü nız, şu kurulan yeni par- tilerin hangisi istenileni vermiştir? Mevcutlar da, sanırım devirlerini ta- mamlamışlardır. Biri tesadüflerin eseri ortaya çıkan, diğeri emirle ku- rulan iki yeni siyasi teşekkülün mem leket meselelerini lâyıkıyla ele alma- sına, üzerine eğilmesine imkân var mıdır? Bunlar, bazı zaruretlerin or- taya çıkardığı teşekküllerdir.." Köprülü, bundan sonra, kuracağı partinin tutumu hakkında izahat verdi: "— Benim, politika hayatımda zikzaklar görülmemiştir. — Bilirsiniz, duymuşsunuzdur. Eskiden ne isem, YURTTA OLUP BİTENLER şimdi de öyleyim ve öyle kalacağım. Elbette ki kuracağımız parti, D.P. nin fikriyatı üzerine inşa edilecektir. Bir defa gazetelerin yazdığı gibi, partinin ismi içinde Sosyal kelimesi bulunmıyacaktır. Bu kelimenin halk. üzerindeki tesirini ve nasıl tefsir o- biliyorsunuz. liberal bir partiydi. le olacaktır. Heri tatbik edilen bu sistemin faydalı ol- bi evvelden ka jnanırım. Bu- u devam ettirec öylece Köprülü, teşekkül uiilncei ye- ana hatlarını fiilen kuruluş , başlanan yeni Siyasi progra- hazırlamak- hazırladığı prog- ram ve tüzükte tamamiyle D.P. nin ilkelerine sadık kalmaktadır. An- cak, gelişen olayların tesiriyle bazı ufak değişiklikler yapılmasını zaru- ri görmekte, bilhassa tüzükte bunla- ra dikkat etmektedir. çalışmalarına teşekkülün mını İsim babaları. Prof. Köprülünün liderliğini yapa- cağı yeni siyasi teşekkülün kuru- cuları arasında büyük bir ihtimalle tanınmış bazı isimlere rastlanacak- tır. Birinci plânda yer alacakların a- rasında Yassıadadan beraat ederek çıkanlar bulunacaktır. Bunların için- de bir İlhan Sipahioğluna, bir Naci Berkmana, bir Kemal Özçobana rast- lanması sürpriz teşkil etmemelidir. Bunun dışında, Prof. Köprülü 1957 yılı seçimlerine CHP. karşısındaki partilerden birinin adayı olarak ka- tılmayı reddeden bazı eski DP. mil- letvekillerini de yeni partinin çatısı altında toplamayı düşünmektedir. Bunlarla temaslarının mevcut oldu- gunu Prof.. Köprülü saklamamakta- dır. Ancak, şimdilik bir açıklama yapmaktan çekinmektedir. Gene Prof. Köprülünün söylediği- göre, yeni kurulacak partinin içinde politikada yıpranmamış isim- ler bulunacaktır. Köprülü yeni bir teşekkülde bu tip politikacılara bü- yük ihtiyaç olduğunu bildirmektedir. Bunun yanında Köprülü, İhtilâlden sonra kurulan yeni partilerdeki isim- leri misal olarak göstermekte, par- tilerin teşekkülünden evvel bunların bir tekinin dahi politika hayatında bilinmediğini söylemektedir. o Kendi- sine, yeni partilerde bazı tanınmış politikacıların bulunduğu, Oo meselâ P. Genel Başkanının bunun en iyi misali olduğu hatırlatıldığında Köprülü şöyle demektedir: "— Alican mı?.. Evet!. Kimdi A- lican?.. Bir memur!. Memur statü- 13