6 Şubat 1961 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 31
Parson hazırlamışlardır. 1950 yılında 20 kişilik bir öğren- ci kadrosu olan Devlet Konservatu- varı Bale bölümüne gösterilen ilgi ve rağbet yıldan yıla artmıştır. Ba- le bölümünün bugün 80 öğrencisi var. Her ders yılı başında yüze ya- kın öğrenci kabul imtihanlarına gir- mekte, bunlardanen kaabiliyetli o- lan otuz kadarı Konservatuvara alı- nabilmektedir. Tiyatro bölümündeki öğrencilerin sayısı 851 geçmezken, Bile bölün.Unün 80 öğrencisi olma- sı da gençlerimizin bele sanatına duydukları sevgiyi. açıkça göster- mektedir. İlk temsil: "Coppelia" Devlet Balesinin ilk temsili olarak sahneye konulan "Coppelia" üç perdelik bir bale eseridir. Livresini Charles Nuitter ile Arthur Saint - - Leon yazmışlar, müziğini Leo De- libs bestelemiş, koreografisini de Lev Ivanov ile Enrico Cecchetti çiz- mişlerdir. Fakat bu koreograf!, 1952 de, Nİinette de Valois tarafından ye- niden düzenlenmiştir. Devlet Balesi- nin Büyük tiyatroda verdiği "Cop- pelia" temsilleri işte bu düzene daya- nıyor. "Ooppelia" İlk defa 25 Mayıs 1870 de Paris Operasında oynanmış ve büyük bir başarı kazanmıştır. Bu başarıda Swanilda rolünü ilk defa oynayan, onaltı, onyedi yaşlarındaki genç balerin Giuseppina (o Bozzacchi ile Dr. Coppelius rolünü oynayan 62 yağındaki Prançois Edouard Da* uty#nin gösterdikleri muvaffakiyetin de payı büyült olmuştur. Esere hâ- kim olan fikir E.T.A. Hoffmann'ın "Der Sandemann" adlı (omasalından alınmış olmakla beraber, libretto ya- zarı Nuitter o kasvetli masalı neşeli VS eğlenceli bir bale haline getirmiş re "Coppelia" da ondan, Dr. Ooppe- lius'un adıyla kurma bebekler yapan ve yaptığı bebeklere can vermek İs- teyen bir oyuncakçı olmasından baş- ka bir şey almamıştır. Kazandığı büyük Oo başarıya rağ- men "Coppelia" 1870 de ancak 18 defa oynanabilmiştir. İlk temsilden İki hafta sonra -eserin ilk koreogra- fi da olan- Saint - Leon hastalanmış ve bir müddet sonra ölmüş, kısa bir zaman sonra başrolde bütün Paris kendisine hayran eden o Giuseppina Bozzacchi de hayata gözlerini yum- muş, Alman harb dolayısıyla Ope- ra kapılarını Ookapamış, Fransa'nın uğradığı (o mağlübiyet de bütün bir devri kapayıp bir yenisini açmıştı. "Ooppelia" canlı, sürükleyici mü- ziği, neşeli konusuyla umumi bir İl- gi görmüş ve yüz yıla yakın bir S» AKİS, 6 ŞUBAT 1961 BALE Umran Ürey Rezzan Ürey İkiz belirinler mandanberi dünyanın her tarafında sahneye konulup temsil ve icra edil- miştir, Koreografisi ünlü koreograf- lar tarafından sık sık yeniden yapıl- mış, Arma Pavlova, Tamara Tuma- nova, Nadia Nerin gibi ünlü balerin- ler de Swanilda rolünü oynamaktan zevk duymuşlardır. Sahnedeki oyun Devlet Balesinin 28 Ocak akşamı verdiği ilk temsilde, "Coppelia" nın Paristtki ilk temsili gibi, belki daha da çok, başrolü oynıyan Türk Swanilda'sının bir zaferi oldu, diye- biliriz. Çünkü yabancı Ve değer hük- münü çoktan almış libretto, müzik ve koreografı dışında Türk seyircisi- ni en çok ilgilendiren şey genç bale sanatçılarımızın temsil ve icrası, bil- hassa başrole çıkan genç balerinimi- zin göstereceği başarı derecesiydi. 28 Ocak akşamı Büyük Tiyatro sahnesindeki mutlu doğum hadise- sine şahit olanlar Svvanilda rolünde Binay Okurerin gösterdiği (o büyük başarıda Türk Balesinin, sarp ve yal- çın zirvelere doğru kanat çırpışını gördüler, onu içten gelen bir sevinç ve hayranlıkla (alkışladılar. Henüz onyedisini tamamlamamış olan bu genç balerinimiz o Swanilda'yı kuv- vetli dans tekniğine çok hassas bir müzik duygusunu, zeki ve ifadeli bir sahne okaabiliyetini pek (güzel mezcederek canlandırdı. Ama bu ba- tanda Binay Okurer yalnız değildi. Franz rolünü oynayan Ferit Akın -"pas de deux"de- ona her bakım- dan layık bir partöner oldu. Güzel fiziği, rahat ve emin icrası ile -"va- riation'da göz doldurdu. "Coppelia" temsilinin kazandığı başarıda, bir dansör olmadığı, ol- ması da gerekmediği halde, Dr. Cop- pelius'a Nurtekin Odabaşımn verme- ğe muvaffak olduğu çok canlı ve renkli ifadenin de payı vardı. Çocuk Tiyatrosu kadrosunda çalışan bil genç, ince yapısı ile Bale topluluğu içinde hiç oyadırganmadı. Tersine, kompozisyonuna vermesini bildiği o yarı esrarlı, yarı komik eda, en küçük adımlarını, hareketlerini bile müziğe uydurmaktaki intibak kaa- biiyeti umumi bir ilgi ve takdir top- ladı. Diğer rollerden "Coppelia"da, 9 kurma bebekte, Güneş Altay, Be- lediye Başkanında (Oo Erdoğan Göze, Hancıda Erol Tamer, Swanilda'nın arkadaşlarında Gülen oAlmışlar, Neyran Özmen, Umran ve Rezzan Ü- rey, Evinç Gürkoç, köylü kızlarını ve delikanlılarını canlandıran bütün dansöz ve dansörlsr, Şafak dansında bilhassa tecrübesi ve mükemmel tek niğiyle haklı alkışlar toplayan Tena- süp Önad, Dua dansında Güzide No- yan, sonra Dr. Coppelius'un kurma bebeklerine, müzikle beraber, meka- nik hareketler vermekte büyük ba- şarı gösteren Güloya Gürelli -Çinli- Yüksel Çapanoğlu -İspanyol-, Oya Yüksel- İskoç-, Metin Atasoy -Pier- rot-, Zeki Tören -Müneccim-; saat- lerin danslarında Shirley (Subaşı ve arkadaşları, hepsi hepsi zevkle seyre- dildiler. Şef Ulvi Cemal Erkinin u- yanık, canlı idaresi, Ulrich Dam- rau'ın, esere masal havasını kazandı- ran, nefis dekorları elde edilen ba- şarıyı süsledi. 31
