FEN Havacılık Casus uçağı Geçen 1 Mayıs günü Rusların Ural- arda iki Ka stri pm en nemli gizli merkezli olan Sve clİGyak plan bir uçak Sov ee bir roketle düşürülmüştü. Pilot cis Powers paraşütle atlamış ve mu- erinden birisi üzerinde makta aklar rülmesi, sadece bir casusluk olayının meydana çıkmasından ibaret, kısa zamanda unutulabilecek küçük bir mesele değildi. Bilhassa Ruslar bu olayı, bütün imkânlarını kullanarak, büyüteceklerdi. O kadar ki, Paristeki Zirve Konferansı bile, bu U-2 uçağı- nın Rusya üzerinde yakalanarak dü- şürülmesinden dolayı, o yapılamaya- caktı. Doğu bloku ile er ağar arasında Senide büyük bir uçurum açılacak, dünya halkoyu korkulu sa- atler, günler yaşıyacaktı. Aslında bu uçağın. herhangi bir roket veya uçaksav. topçusu tefindan düşürülememesi, avcı uçak larına "av" olmaması (gerekiyordu. Çünkü, U-2 bu çeşit taarruzlardan ei in bin feet 18-30 Km. yükseklikten uça- bilecek şekilde aplmi "Anca k bu e ie eklikte havanın kesafeti rmalden on ilâ yüz misli daha azdı. Canlıların yaşayabilmesi hattâ yan- malı motörlerin işleyebilmesi için mutlaka oksijen takviyesi yapmağa ihtiyaç vardı. Geçen 1 Mayıs günü Urallardaki Sverdlovsk üzerinde uçan U-2 nin oksijen (o cihazındaki bir arıza, pilot Powers'ı alçaktan bırakmış, böylece n menzi- line girmiş, Sovyetlerin düşürme işi de kolaylaşmıştı. U-2 nin özellikleri U-2 uçağı neydi ve ne Oo maksatla Rusya üzerinde bu uçuşu o yapı- yordu? Sovyetler Birliğinin, o kendi sınırlarından çok ilerilerde kurduğu emir Perde" ve içerde aldığı sıkı tedbirler sayesinde her türlü faali- yetlerini Batılılardan gizliyebildiği muhakkaktı. Sızan ler yeter- sizdi. Ele geçirilebilen bu haberleri değerlendirebilmek, aradaki boşluk- lar yüzünden, çok kere mümkün ol- muyordu. Bu boşlukları ortadan kal- dırabilmek, OoRusların o çalışmaları hakkında doğru bilgiler elde edebil- mek. Amerikanın başlıca gayesiydi. Çünkü, ne kadar doğru bilgi elde edi- lirse, mukabil tedbirler ve çalışma- lar da o kadar iyi âyârlanabilecekti Bu maksatla Amerikan Merkez İs- tihbarat Ajansı, Lockheed Uçak Fab- rikasına özel tipte bir "meteoroloji ğı" sipariş etti. 1956 yılında hiz- mete giren bu uçağın, öbür uçaklar- da bulunmayan belli başlı özellikleri vardı. Bir kere, hiç bir uçağın erişe- miyeceği kadar yüksekten uçabiliyor- du. İçinde, her türlü bulut ve re"nin o fotoğraflarını (o çekebüecek, çeşitli adi ve enfraruj okameraları, radar - fotogrametri cihazları, nük. leer infilaklarını kaydeden Geiger sayaçları, keşif teçhizatı bulunuyor- du. Uçağın imalâtı gibi kullanılışa da büyük bir gizlilik o perdesiyle örtül- müştü. Hepsi sivil olan pilotlar kim- seyle konuşmuyorlardı. Hattâ kendi aralarında bile. Hayatları muhafaza altına alınmış. Bütün bunlar g teriyordu ki, U-2 uçağı aslında " me m iin nden başka işler gör kte, bulut resimlerinden çok " saire" nin fotoğraflarını çekmekte- dil AKİS, 30 HAZİRAN 1960