16 Aralık 1959 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 32

SİNEMA Filmcilik Amerika ne göstersin? Amerıkan fîlmlerının yabancı mem- leket seyircisi stünde bıraktığı tesir ve bu tesirin Amerıkaya sağla- dığı fayda veya zarar uzun müddet- ten beri Amerikalıları — ilgilendiren bir konudur. Ayrıca bu filmlerin yer- li seyirci üstünde yaptığı tesir de dik- katle takip edilmektedir. Umumiyet- le A. B. D. nin dışına çıkan münev- verler kendi filmlerinin yabancılar arasında "bıraktığı iyi veya kötü lerden bahsetmeden yapamazlar. "Ba zılarına göre diğer — memleketlerle B. D. arasında bir niyet köp- rüsü kurulmasına — "Hollywood — çok di de Amerikan filmlerinin Rusya bi bir memlekete — gönderilmesi söz konusu ediliyordu. Bu sefer durumu eskisine nazaran çok daha büyük bir dikkatle ele almak gerekirdi. Nite- kim bu konuda Hollywood'da "Screen Producers Guild - Perde Prodüktör- leri Birliği" nin bi toplantısında Sovyet delegeleriyle konuşan büyü elçi Henry Cabot Lodge, "Size Ame— rikalıların nasıl yaşadıgım göster- mek istiyoruz. Halkınız en iyi Ame- rikan filmlerini seyretsin. Belki bu, sulha doğru atılan adımlardan ilki olur," dedi. İstenilen Filmler... R usların görmek istedikleri film- lerin isimleri ertesi gün gazete- "Silâhlara Veda"dan bir sahne... Rusların yardım etmiştir. Diğerleri -belki bü- yük bir ekseriyet- Amerikan filmle- rinin Amerikan milleti ve Amerikan milletinin ehemmiyet verdiği değer- ler hakkında yabancıları yanlış yola sevkettiğine inanırlar. Bu kimselere göre Amerikan filmlerinde cinayet, gangsterlik ve şiddet ön plana alın- mıştır. Birkaç sene önce A. B. D. ile Sovyet Rusya arasında yapılması ka- rarlaştırılan kültürel mübadele ne- tıcesmde Am rikan, fılmlerının duru- ele alın Amerikalılar kendi f'l le yabancılar üstünde bıraktığı tesırlerı zâten dikkatle ta- kip etmeye çahşıyorlardı Ustelık bu işi bir kontrada tâbi tu da şim- diye kadar mümkün olmamıştı Şim- 32 istediği... lerde çıktığı zama n bu filmlerin "en iyi" ler listesine dahil olmakla bera- ber "Amerikalıların nasıl yaşadığını" gosterecek bir karakterde bulunma- ığı da kimsenin gözünden kaçmadı. Sovyet Rusyanın seyretmek fılmlerın başında "The Bri dge On he River Kwai - Kwai Köprüsü" yer alıyordu. Bu film İkinci Dünya Harbin- de Burmada Japonların eline, esir düşen İngiliz ve Amerikalıların hi- kayesini anlatmaktadır. Harb aleyh- tarı bir film olan "Kwai Köprüsü" aynı zamanda olayları askeri bir yönden tahlil etmekte ısrar eden su- bayların düşünüşlerindeki basit se- viyeyi de oltaya çıkarmaktadır. Rus- ların istedikleri filmler — arasında harb aleyhtarı film daha bulu- ordu. Hemingway'in meşhur ro- manından perdeye adapte edilen "A Farewell To Arms - Silâhlara Veda" listenin başındaydı. — İstenilen diğer filmler arasında ise Türkiyede de seyrettıgımız "12 Öfkeli Adam", "Marty", "Büyük —Karuso", "Güz el Helena", "Summertıme - Venedik Tatili" ve "The Eddy Duchin Story - Kırık Hayat" yer alıyordu , Ruslar bır ces - 1000 Yüzlü Adam" adlı filmleri de görmek arzusundaydılar. Bu fı]m— ler arasında bulunan "Oklahoma" ve ral ve Ben müzikal — eserlerdi. "Marty" ve "Bachelor Party" ise, is- minden Rus olduğu tahmin edilen fakat doğma büyüme —New York'lu Paddy Chayevsky adındaki bir te- eserlerinden per- levizyon yazarının deye geçmiş iki duygulu — filmdi. Bu arada İngilizler de boş durma- mışlar ve Rank Stüdyoları Ruşyaya reat Expectations - Büyük Umit- ler", "The Million Dolar Pound - Bir Mılyon Lira", "Helldri nem Yarışçıları ve filmleri göndermek üzere hazırlığa başlamışlardı. Hepsi de sinemaları- mızda gösterilmiş olan — bu filmler İngiliz sinemasının belli başlı eserleri arasında yer almaktadır. Rusça dub- lajları yapıldıktan sonra bu dört İn- giliz filmi önümüzdeki sene Rusyaya gönderilecektir. Geçen — Kasım ayı- nın başında ise İngiliz Kültür Heye- tinin Moskova ijev ve Leningrad'da tertiplediği Ingıhz Film Haftasında meşhur İngiliz fılmlerınden "Oliver Twist - Istırâp Çocuğu", "The Im- portance of Being Earnest - İstekli Olmanın Ehemmiyeti" ve — "Genevie- e - Kocamın Sevgilisi" gosterıldı ve muazzam ilgi topladı. "Oliver Twist" Charles Dıckens ın bir romanından "İstekli Olmanın Ehemmiyeti" ise Oscar Wilde'ın bir pıyesınden alına- rak başarıyla perdeye adapte edilen filmler arasında — bulunmaktadır. "Kocamın Sevgilisi" de eski model arabalara düşkün bir adamın karısı ve bir arkadaşıyla İngilterede yapı- an eski model araba yarışına katı- lışını zevkle Aanlatan bir komedidir. Rank Stüdyoları, — Rusyada "tertiple- nen bu gösterilerden başka "The Destiny of Man - İnsanlığın Kaderı ile beraber hayvanlara dair "The New Number - Yeni Numara ve "“Animal Hunters - Hayvan Avcıları" adlı Rus filmlerinin Ingılteredekı da- ğıtımını ve gösterisini üstüne almış- tır. Ruslar kendi çevirdikleri '"Othel- lo", "Don Dişot" ve Mikhail Solok- hovun romanından perdeye adapte edilen '"'And Ouiet Flows The Don - Ve Donda Sessizlik Akıyor" adlı üç renkli filmi de A. B. D ye göndere- ceklerine daır söz vermiş bulunuyor- lar. Sovyet Rusyanın kendi seyircisi- ne göstermek için seçtiği ve Ameri- kalıların — Rusyada — gösterilmesine müsaade ettiği filmler zaten bütün memleketler tarafından istenilen ve AKİS, 16 ARALIK 1959