28 Nisan 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 27

ZABITA Kaçakçılık Beynelmilel şebeke İkinci Şube Müdürlüğünün kaçakçı- lık bürosunda adım atmaya yer kalmamıştı. PBBüyük — bir kaçakçılık hadisesinin tahkikatı yapılıyordu. E- le geçirilen evrak buraya getiriliyor ve tetkik ediliyordu. Beş büyük şir- ketin methaldar olduğu bu beynelmı— lel kaçakçılık hadisesinin tahkikat evrakı daha şimdiden tam 12 çuval doldurmuş Hadıse lstanbul Kambiyo Müdür- lüğünün eline geçen bir vesika ile or- ir müddet va muhalefeti bahanesiyle Pirede ay- larca kalmasını Kambiyo Müdürlüğü şüphe ile karşılamıştı. Bunun üzeri- ne alâkalı makamlar harekete geç- miş ve Pirede Arif şilebinde bir a- rama yapılmıştı. Neticede geminin ambarlarında 874 ton yerine sadece 34 ton findık bulunduğu, 834 ton fin- dığın sırra kadem bastığı görülmüş- Bu vaziyet karşısında tahkikat derinleştirilmiş ve ihracatçı Trans- metal firmasının sahibi Ruben Asa sorguya çekilmişti. Konşimentodaki açık cironun maruf bankalarımızdan birine ait olması üzerinde de durul- muş, malümatına müracaat edilen banka mensupları imzaların ve o mu- amelenin tamamen sahte iddia etmişlerdi. tanbula getirilmesine teşebbüs edil- İşler çatallaşıyor Demir şilebi fındık hamulesiyle İs- tanbula müteveccihen hareket et- mek üzereyken Yunan makamları ta- rafından Pire limanında tevkif edil- miş ve fındık yukune 1ht1yatı haciz kondugu tebliğ edilm Fındıkların ne pahasına olursa ol- sun İstanbula gelmesini Önlemek is- teyen Ruben Asa firmasının Yuna- nistandaki kolu faaliyete — geçmişti. Ruben Asa'nın eniştesi ve Yunanis- andaki umumi vekili Stavro Elefte- rıyadıs Pire Ticaret - mahkemesine müracaat ederek Transmetal şirketi- nin Danimarkadaki bazı firmalara borçlu olduğunu 1ler1 sürmüş ve borca r_nukabıl Demir şilebine yükle- nerek İstanbul a gönderilmek üzere olan fındıklara ihtiyati haciz koy- durmuştu. Bunun üzerine Demir Şi- lebi mevkuf kalmamak için fındık- ları tekrar boşaltmış ve Pireden ay- rılmıştı. Bu durum karşısında Pire Başkonsoloslugumuza talimat veril- miş ve ihtilâf mevzuu fındıkların Transmetal fırmasına değil — Türkiye AKİS, 28 NİSAN 1956 İş Bankasına ait olduğu, — binaena- leyh bu firmanın borçlarına karşılık haczedilemiyeceği — Yunan makamla- rına bildirilmişti. Hükümetimiz bu muamelenin beynelmılel ticaret hu- Bu suretle fındık meselesi iki hükümet arasında bir anlaşmazlığa yol açmıştı. Elefteriyadis durumu — Transme- talden alacaklı olan Danimarka fir- masına da bildirdiğinden bu firma- nın mümessilleri haklarım korumak için derhal — Türkiyeye — gelmişlerdi. Hükümetimiz Pire mahkemesine mü- racaat ederek, dâvaya mümessilleri- mizin de katılmasını temin için mehil istemiş, mahkeme bu talebimizi uy- gun gördüğünden davayı talik et- Tahkıkat derinleştirilince.. Danimarka — firmasının mümessille- ri ile görüşülünce Ruben Asa'nın Tahkikat neticesinde — hadisede parmakları olduğu tesbit edilen Gö- zetme Şirketi Müdürü Jül Meser, ay- nı şirketin müşaviri Moiz Barzılay, Asas Şirketi muhasebecisi Aleksandr Aralan ve Nakliyatçı İsmail Çavuş- oğlu da tevkif edilmişlerdi. Telefonlar Tahkikat sırasında kaçakç ık bü- rosunda i celbedilmişti. İşin tuhafı vazıfehler tahkikata baş- lamadan telefon birbiri arkasına ça- liyor ve susmak bilmiyordu. Bir çok kimseler ifadesine müracâat edilen meye çalışıyorlardı. caat edilen kimse serbest bırakıldık- tan sonra da telefonun sesi kesilmi- yor, bu sefer de yapılan iyi muame- le küiçin teşekkür yağmuru başlıyordu. Hükümetin alakası Hadisenin — ortaya çıkmasına sebep olan ve tahkikatın müsbet yolda Döviz kaçakçıları tevkifhaneye gidiyor Fırıldağın rüzgârı kesildi bundan önce bir küspe ihracatı işin- de 1 milyon 529 bin liralık döviz ka- çakçılığı daha yaptığı ortaya çıkmış- tı. Tahkikat sırasında Kopenhag'daki The East Asiatic Company firması- nın mümessilleri Sultanahmet Ceza- evinde Ruben Asa ile yüzleştirilmiş- lerdi. Ruben, Danimarkalıların iddia- larının hiç birine itiraz etmemişti. Danimarkalı Mr. Beç Brunn, Rü- ben hakkında geniş ifşaatta bulun- muş ve bundan dört sene kadar ev- vel sanığın Almanyada piyasaya sah- te mark sürdüğünü açıklamıştı. Bun- dan başka, Ruben Asa ve Behçet Hıf- zı Örnekal'ın Cenevredeki Over Seas Discount bankasında 147 numaralı Victor ve Henri müstear adları altın- da hesapları bulunduğu da iddia edi- liyordu. Sahte mark hadisesi Federal Almanya polisine ve Enterpole tel- sizle bildirilmiş, Cenevredeki banka- dan da 147 numaralı hesap hakkında izahat istenmişti. süratle — ilerlemesinde büyük gayret sarfeden lstanbul Kambıyo Müdürü Rıza Orm bir telefon — emriyle Ankaraya davet edılmıştı Uçakla Ankaraya giden Rıza Ormancı bizzat Maliye Bakam tarafından kabul edil- mişti. Maliye Bakam kmen hadıseyle bizzat meşgul olmayı ter- cih etmişti. Ekonomi ve Ticaret Ba- kanhgı ile Dışışlerı Bakanlığı tem- silcileri de — Maliye Bakanhgındakı toplantıya katılmış ve Pire'de takip edilecek hattı hareket tesbıt edilmiş- î.i. Heyetimiz Pireye hareket edecek rada enfaatlerimizi korumak ıçın gereken faahyetı gösterecekti. Miktarı 800 bin tonu geçen fındık- ların memleketimize süratle iade edil- memesinin ihracat piyasamızda Za- rarlı tesirler meydana — getireceğin- den endişe ediliyor ve bu meselenin süratle halli isteniyordu. 27