12 Kasım 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 8

YURTTA OLUP BİTENLER Ege bilgesinden — memnun ayrılına- mazdı. Zira bozulan tesanüdü en us- tu hatiplerin dahi bir kaç nutukla ta- mir etmelerine imkân — kalmamıştı. Adnan Menderesin Pazar günü Kay- seriye geç ve asık suratla inmesin- deki sebep işte bu olabilirdi. Yeni beldeler, yeni nutuklar Adnan Menderes Kay serideyken se- yahat programının değiştiği, ken- disinin Salı günü Ankarada buluna- cağı ilân olundu Cumhur- başkanı Celal Kayar yurda dönüyor- du. Fakat Salı gecesini parti kay- naşmalarının had şekil aldığı Adana- da geçirecek ve An karaya Çarşamba günü gelecekti. Başbakan Adnan Menderes de Çoruma geçti. Gene geç kalmıştı, gene karşılama töreni için yola çıkarılanlar uzun bir müddet beklemişlerdi. Genel Başkan orada da bir konuşma yaptı. Halk Partisi- ne. 19 lara, müstakil etiketiyle bele- diye seçimlerine katılmak isteyenlere şiddetle çattı. Bildirdiğin göre hele bu son hareket siyasi bir skandaldi ve ahlâksızlıktan ibaretti. İnsan, mensup bulunduğu bir partiye nasıl ihanet edebilirdi? Buna sebep siyasi hayatın Türkiyede yeni olmasıydı. Adnan Menderes siyası ahlâksızlık- tan bahsediyordu, ama 1054 seçimle- rini kazandıktan sonra çıkardan ka- vunlar hep siyasi ahlâkı temin ga- yesiyle izah edilmişti. Demek bunlar da kâfi görülmüyordu. Belki — yeni tedbirler düşünülecekti. Meselâ ıskat hakkı bunlardan biri olabilirdi. Hal- buki bunun verine Genel Başkan si- yasi ahlâk telâkkisinde bir değişik- lik düşünse acaba daha İyi olmaz mıydı ? Kayseri, Çorum, Amasya... Seya- hat devam etti. Nutuklar ve tetkik- ler de öyle. Ama Adnan Menderes ü- mid ettiğini bulamamıştı. Nitekim Ankaraya yüzü gülerek — dönmedi. Kanaati, siyasi ahlâksızlığın yer yer zararlar ika ettiğiydi. Kimse memnum değil Demokrat Parti içinde büyük bir huzursuzluğun üküm —sürdüğü bir defa daha meydana çıkmıştı. Lı— der ve kendisine yakın olanlar: canım, demokrasi bu de- gıldır diye duşunuyorlar ve siyasi ahlâktan şikâyet ediyorlardı. Ancak unutuyorlardı ki kendileri de iktidara tamamiyle aynı yollar- dan geçerek gelmişlerdir ve şimdi ta- iyle o zamanki muarızlarından bazılarının düşündükleri gibi düşün- mektedirler. İhtimal ki ınsanlar ik- tidarda ve muhalefette aynı ölçüleri kullanmamaktadırlar. Bir parti için- de başbakanın yerini almak isteme- nin siyasi ahlâksızlık telakkı olun- ması bizden başka yerde görülme- miştir. Hele muhalefet partilerine "şuna bakınız, iktidara geçmek isti- yor" diye kabahat bulunması bir ba- tılıyı kahkahadan öldürecek bir te- lâkkidir. Muhalefetler iktidar, parti- liler de başbakanlık peşinde koşar- lar. Bunu tabii telâkki etmedikçe, hele sandalyeden ayrılmayı — felâket saydıkça siyasi hayatın normale dön- mesi hemen hemen imkânsızdır. muhalefetteyken nasıl ve hangi yollardan mücadele ettikleri hatırlarda olan kimselerin bugün iş- gal ettikleri mevkileri muhafaza gay- reti içinde aynı usulleri tatbik eden- leri ıthama kalkışmaları, hele zaman zaman "yok, demokrasi bu değildir" diye ders vermek istemeleri itiraf et- meli ki gariptir. Buna mukabil İktidar partisinde veya memlekette muhalefette bulu- nanlar da huzur içinde olmaktan u- zaktırlar. Zira batılı ölçülerle tama- men meşru mücadelelerini rahat ya- pamamaktadırlar. Niçin uğraşmış- lardır, ne bulmuşlardır? — Bilhassa Demokrat Parti içindeki memnun- suzluk son haddindedir ve bunu Ge- nel Başkan nutuklarla bastırmak im- kânını elinden kaçırmıştır. Gidişte 1s- Zühtü Hilmi Velibeşe gazeteci rolünde "12 derste gazetecilik" Dil Pelesengi Bir müddettenberi Ankara Rad- yosu ve Anadolu Ajansı çok- tan tarihe karışmış bazı tâbirle- ri hortlatmaya —gayret ediyor. Başbakan Adnan — Menderes'in yurt içi seyahatlerinden bahse- derken "halkın bağlılık tezahür- lere nden dem vuruluyor, "Baş- bakan vilâyeti ve parti merke- zini — ziyaret — etti" — deniliyor. Hangi parti merkezi? Tok par- ti devrine mi döndük? Ve hangi bağlılık — tezahürleri? Bundan on yıll evvel — Milli Şefin yurt içi yahatlerinden bahsedilirken "bağlılık tezahür- leri" lâfi — radyodan işitilirdi. Bundan on yıl evvel Milli Şef'in "yilüyeti ve parti merkezini zi- yaret söylenilince — bahis mevzuu Partisi merkezi olduğu anlaşılırdı. Anadolu Ajansı bu tâbirleri ma- ziden kalma alışkanlıkları olarak kullanıyorsa, yeni âdetler edin- mesini harareti> tavsiye ederiz. Yok, bunlar istikbale muzaf ha- zırlıklarsa girdiği gaflet uyku- sundan kir un evvel uyarnsa çok iyi olur. Yoksa insanı kir uyan- dırırlar ki, uyuduğuna uyuyaca- gına ebediyen pişmanlık duyar.. rar olunduğu takdirde bir gün par- tide kurucularla onların çok yakın- larından başka hiç kimsenin kalmıya- cağı meydandadır. Son hadiselerin bundan başka manası yoktur. Acaba ders alınabilecek mi? Gene değişiklik şayiaları Celâl Bayarın Ür- kabinede bazı de- ğişikliklerin olacagı şayialarına yol açmıştır. Rıza Çerçelin düğününde çıkan havadisler bilhassa Devlet Baş- kanının resmi bir ziyaret yapmak ü- zere bulunması dolayısiyle — makbul görülmemişti. Şimdi o sebep de or- tadan kalkmıştır. Bir çok kimse Ad- nan Menderesin yeni Meclis devresı— ne gurubu tatmin edecek bir kab neyle çıkacağı kanaatindedir. Ama bugunku şartlar altında gurubu tat- min edecek kadro hangisidir ve Ad- nan Menderes bu kadroyu toplıyabi- lir mi" Cumhurbaşkanı ünden avdeti, olup biteceğinden biç kim nin haberı yoktur. Bizzat alakalıla rın bile.. Herkes bir şeylerin cereyan edeceğini hissetmektedir. Ama no? Eğer birisi bugünden "şu olacak" derse, onun bir palavracı olduğundan şuphe edilmelidir. İspat hakkı çıka- AKİS, 12 KASIM 1955