29 Ekim 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 4

YURTTA OLUP BİTENLER Avrupa Konseyi Elem verici müzakereler AZ TOKAR bildiriyor (Ekim) — geçen haftanın Öz — istediği İ; Federspıel kalktı, Başkanın yanına gitti. Ibuki Avrupa Konseyinde delegeler yerlerinden konu- şuyorlar, ancak m bir misafir olursa o, hususi bir kursuden hitabesini irâd ediyordu. Hakikaten Danimarka delege- sinin umumi heyete değil, Başkana hi- tap ettiği görüldü; Guy Mollet ve Fe- derspiel kendi aralarında bir müddet görüştüler. Müteakiben başkan, delege- lere şunları soyledı eclisimiz azalarından Türk delegesı mılletvekılı Feri un Er- ginin gönderdiği ve bira Dani- marka delegesi Federspıel tarafından ve- rilen mektubu okuyorum.» londa derin bır sessızhk vardı. Ya- ran daire şeklindeki delege sıralarında ve onların arkasındaki basın tribünü ile yutardaki dinleyici balkonunda oturan- duru- ona yazmış olmasa tabııydı» Fakat ne yazmıştı ki mektup Konseyde okuna- caktı? Meraklar biraz sonra tatmin edildi. Feridun Engin mektubunda İstanbul'da çıkan müstakil Cumhuriyet gazetesine yazdığı makalelerden dolayı Demokrat Partiden zamanda amıyacağını yret »esleriyle karşılandı. ayre ve protesto... Delegelerin bu durum - sında heyecanlanmış oldukları anlaşılı- ordu. Mektubun okunmasını müteakip Federspıel tekrar söz aldı. Son derece ar sabi olduğu an[aşılıyordu Avrı Kon- diğer delegeler tarafından da tasvip edil- diği görülüyordu n üzerine Zeyyad Mandalincinin söz aldığı görüldü. Mandalinci'nin gafı Zeyyat Mandalinci vaziyeti, olduğun- an biraz başka türlü izah etti. Bil- dirdiğine göre Feridun Ergin konsey top- lantısına gelmekte serbestti, delegelik sı- fatı kaldırılmamıştı akat Türk Hükü- meti gelmek' istemeyeceğini düşünmüştü. Eğer Avrupa Konseyi Feridun Ergin'in seyahatini mü kun larsa Urfa mıllet— ili toplantılara katılabılır i Bu i tm seyi Ferdun Ergin'in mümkün kılabilirdi? Fakat öyle anlaşı- Fatin VRüştii Zorlu" Kızan Ekselans lıyordu ki Zeyyat Mandalinci, maaşallah her şeyı zihninde halletmişti. Salonda be- ifham Üüzerine Feridun Ergin'in mani olan şeyin Türk hükü- delegeye gerekli mali yardı- mı yapmaktan imtina etmesinden ibaret bulunduğunu açıkladı. Böylece vaziyet sarahat kesbetmişti. Feridun Ergine se- yahat masrafı döviz olarak verilmemişti, eğer Avrupa Konseyi bunu temin edebi- lirse mesele hallolacaktı! Türk delegesi Zeyyat Mandalinci ga- fını daha da ileri götürdü ve şöyle de- «— Eğer Feridun Ergin İstisari Zeyyat Mandalinci Gaf! Mecliste mevcudıyetı delegeler ve bilhas- andasını asla kaldırmamıştır.» Bu sözler salonda buz gibi karşılan- dı. Bilhassa bizim heyetimizin bazı aza- ları şaşırıp kalmışlardı. Bunlar ne biçim kelimelerdi? Zeyyat Mandalinci yok et- mekte olduğu şeyin milli şeref ve itiba- rımız olduğundan haberdar değil miydi? ıyor alinci sözünü bitirirken İrlanda enatörü Sean Mc Bride söz alıyor- kendisi has uğultuları kaplamaya baş- lamıştı. İrlandalı delege sözlerine şöyle aşladı, — Her hangi bir hükümete, delege- lerinden birinin dokunulmazlığını geri almak hakkı tanınırsa o zaman Avrupa konseyiyle İstişari Meclisin kıymet kal- maz. Hükümetlerin bu tazyiki, direkt ve- senatörün konuşması bitin- ce, Guy Mollet git gide kızışmaya başla- yan havayı yatıştırmak için, münakaşa- nın Avrupa konseyi statüsünün ü hükümetinin tefsir şeklinden mütevellit bir andlaşmamazlıktan ileri geldiği ümi- dini izhar ediyor ve konsey genel sekre- terinin bu mesele hakkında Ankara nez- dinde teşebbüse geçtiğini anlatıyordu. Meclis reisi heyecanı kısmen bastırabil- dikten sonra şunları da ilâve etmeyi ih- mal et ed" <<Bu devre devam ettikçe Erg lisin bütün hakları haiz bir delegesı olarak kalacaktır.» İstişari meclis reisinin konuşmasına kadar prensip meseleleri üzerinde cere- yan edem muzakereler başkanın konuş- masını bitirip Hollanda delegelerının SÖZ almalariyle eglencelı bir safha d du. Fakat Türk demokrasisinin gram am kaybo- lan prestiji olduğunun Mandalinci far- kında değildi. Hollandalı delegeer, «Er- gin'in gelemeyiş sebebi mali güçlükler ise onun buradaki iaşe ve ibadesini bizler kendi aramızdan toplayacağımız parayla temin edeceğiz» derlerken muhtelif mil- letlere mensup delegeler parmaklarını i iştirak — ettiklerini Ho llandalılardakı nız aşikâr olan bir cih rupa konseyinin ilk defa böyle bir hâdi- seye şahit olduğuydu Kulislerde olanlar Eğber hadıse Zeyyat Mandalinci adın- ir genç milletvekilinin gafın- dan ibaret kalsaydı, belki kadar üzülünmezdi. Zeyyat Mandalinci olsa ol- sa bu gibi toplantılarda memleketimizi AKİS, 29 Ekim 1955