AKIS Haftalık Aktüalite Mecmuası Sene: 2, Cilt V, Sayı: 71 Denizciler Caddesi Yeni Matbaa * Ankara P. K. 582 — Tel: 18992 Fiatı: 60 Kuruş İmtiyaz — Sahibi: Metin TOKER * Umumi Neşriyat Müdürü Cüneyt ARCAYÜREK Bu nüshada Yazı işlerini fiilen idare eden mes'ul Müdür: Yusuf Ziya ADEMHAN * Teknik — Sekreter: M. Nevzat ÜNLÜ Ressam: İzzet ÇETİN Karikatür : TURHAN Fotoğraf: ASSOCİIATED PRESS — HÜSEYİN EZER * Klişe: Doğan TORUNOĞLU Haşmet EGEMEN Abone Şartları: 3aylık (12 nüsha): 6 lira 6 aylık — (25 nüsha) : 12 lira 24 lira 1 senelik (52 nüsha) : * İlan — Şartları 4 Renkli arka kapak (Tam sayfa) : 350 lira Kapak içi 300 lira ve metin sayfaları Santimi 4 Lira * Dizildiği ve Basıldığı Yer : Yeni Matbaa — Ankara Kapak Resmimiz Richard A. Butler Konferansın | numarası Kendi Sevgili AKİS Okuyucuları Mart tarihine kadar AKİS, ör- fi İdarenin hüküm sürdüğü bir mıntakada çıkan mecmua hüviye- tini taşıyacaktır. Örfi İdare, hu- susi kanununda belirtildiği veçhi- le bir takım hürriyetlerin tak- yid edilmesi manasına gelmektedir: Bundan memnunluk duymaya el- bette ki imkan yoktur. Fakat ma- demki memleketin yüksek menfa- atleri Türkiye Büyük Millet Mec- lisini böyle bir idareyi kabule mec- onun İicaplarına mek her vatan- daşın borcudur. AKİS bu hususta en küçük bir tereddüde dahi mahal bırakmayacak şekilde davranmak karar ve azmindedir. Bütün te- mennimiz Örfi İdareyi elzem kı- her köşesine avdetinden ibarettir. Bu bakımdan AKİS, Ankara Örfi İdare — Komutanlığının emir ve tebliğlerine yalnız metinlerin- deki manaya değil, üstelik ruhla- cektir. Bahis mevzuu olan, hepi- mizin bulunan vatanın selâmet ve emniyetidir. Göz önünde sadece ve sadece bunu tutacak askeri ma- kamların işlerini azami derecede kolaylaştırmayı, buna yetmediği hallerde ise güçlük çı- karmamayı Örfi İdarenin devamı müddetince tek gaye bileceğiz. Mecliste cereyan eden müzakere- ler nasıl bir tehlikeyle burun buru- na geldiğimizi ispat etmiştir. Ders almamız, dikkatli davranmamız mutlaka Jlâzımdır. Örfi İdarenin ilân edilmiş olması ve büylece as- keri makamların can, mal ve şe- refimizi emniyet altına almış bu- yüreklerimize huzur Askeri makamların her türlü tesirden azade kalarak bunu bize temin edeceklerine can- dan inanmak istiyoruz. Bunun yanında Ankara Örfi İ- dare Komutanlığına ve dolayısıy- la diğer komutanlıklara bir husu- su hatırlatmakta fayda görüyoruz. Türk basım 1947,den bilhassa son senelere kadar bir hürriyet hava- sı içinde gelişmiştir. Hürriyet ha- vasının ölçüleri bu zaman boyun- ca gazetecilerimiz için miyar, ol- muştur. Mesela, AKİS gibibirmec- mua böyle Ölçülerin dışında müta- lea edilemez, zaten başka iklimler- de yaşamasına da imkân yoktur. Aynı şekılde bır çok gazete kuv- vetini almaktadır, rülen inanılması zor yükselme bun- dan başka bir şeyin neticesi değil- dir. Basın hürriyeti mefhumunun ayrılmaz parçaları olan itiyad ve alışkanlıklar bizim gazetecılerımı- zin de kapılarından girmiş v zı ışlerı odalarına dolmuştur. Şım- Örfi İdarenin ilânını lüzumlu Aramızda kılan mevzularda bu itiyad ve alış kanlıklardan fedakârlık — yapmalı mecburiyeti vardır. Kolaylıkla e- min olunabilir ki gazetecilerin m u - azzam bir kısım, memleketlerini her şeyhi üstünde tuttuklarından bu —fedakârlığa gönül — rızasıyla katlanacaklardır. Ama Örfi İdare Komutanlıklarının da onların iş- lerini bilmukabele kolaylaştırma- ları iyi onur. Bunun yolu tebliğ ve emirlerin sarih olması, her tarafa çekilebilir cinsten kelimelerin kul- lanılmamasına azami derecede dik- kat edilmesidir. Komutanlıklar, he- le işin başında, suiniyet erbabı ile istemeyerek yanılanlar arasında bir tefrik yapmaya çalışırsa bun- dan hem askeri idare, hem basın, hem de rejim pek çok İstifade e- der. Bu gibi yanılmaları önlemenin tek çaresi ise nelerin yazılmama- sının basına sarih surette bildiril- mesidir Zira Örfi İdarenin ilanıyla be- raber demokratik rejime elbette ki son verilmemektedir. Demokra- tik idarenin ise bazı gelenekleri, hattâ icapları vardır. Bunların al- tı ay müddetle her mevzuda sek- teye uğratılması bahis konusu ol- mamak gerekir. Gerek siyasi par- tiler, gerek muhalefet, gerekse ta- lu kılan hususların dışında - tabii son derece dikkat, tabii son dere- ce teyakkuzla - yapmakta devam edeceklerdir. Zaten basının kendi- sine mahsus bir alışkanlığı vardır. zira demokratik hayata girdiğimiz- den bu yana şımdı ilân edilen Ör- fi İdare ilk örfi idare değildir. Si- yası partılerımız de böyle bir re- jim altında dünyaya gelmışlerdı. Memleketin içinde bulundugu dunun herkesi bir te eye İic- bar ediyor: vatan m menfaatlerini ilk plânda tutmak, her şeyden ev- vel memleketçi ölçülerle hareket etmek. Bunun bir diğer hiç kimsenin, elinde bulundurduğu kuvveti - meselâ basın kendi Kuv- vetini - suistimal etmemesidir. Bu- na mukabil masum tenkidlerin, bıı ölçülerle bir muayyen — mevzu dışın a yapılacak neşriyatın ma- nilerle karşılaşmaması tabiidir. İşte bu yüzdendir ki Örfi İdare Komutanlıgından en samimi rica- mız "yazılabilir" ile "yazılamaz" arasındaki hududu en kesin şekilde ve çok tarafa çekilemeyecek keli- melerle çizmesidir. Buna çizerken askeri makamların, temin etmek- le mükellef bulundukları asayiş ve emniyet ve yapmakta — oldukları tahkıkatın selametının icapların- n başka bir şey düşünmeyecek- lerı kanaatındeyız Saygılarımızla AKİS