18 Haziran 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 16

DÜNYADA OLUP BİTENLER Almanya Conrad Adenauer Vaktile Hitler davet ederdi Moskova'ya davet Geçen haftanın başında, Paris'teki Almanya Büyükelçisi haklı bir telâş ıçındeydı Rus buyukelçılıgın- den, bir n otanın tevdi edileceği a, acaba ne Federal Cumhurıyetıyle Sovyetler Birliği ara- sında siyasi münasebat yoktu. Gerçi Moskovada bir Alman Buyukelçılıgı vardı ama o, Doğu Almanyayı temsil ediyordu. Salı akşamı, bahis mevzuu nota teslim edildi. Notanın metni bir sa- daki münasebetleri normalleştirmek" maksadiyle Moskovaya davet ediyor- lardı. Haber,, bütün dünyada bomba gibi patladı. Ertesı sabah, erken atlerde Batı Almanya kabın esi yenı Dışişleri Bakanı M. von Bentano'nun da iştirakiyle toplanıyor ve teklıü muzakere edıy ordu. Rusların Batı Almanyayla müna- sebetlerını normalleştırmek arzusun- da bulundukları bilinmiyor degıldı Hattâ böyle bir davet de pek âlâ bek- lenilmekteydi. O kadar kı batılı mü- tehassıslar bunun, Alm silâhlan- masın ma, yanın Atlantık pak - tına alınmasına dair n Londra Paris andlaşmalarının tasdıkınden evvel yapılmasından endişe ediyorlar- dı. Berlin konferansı sırasında Rus temsilcisi ilişkin, bu arzuyu orta- Atlautık Paktı Bakanlar urulun! lerinde de bir Amerikan havadis a- jansının Başbakan Adenauer'in bir ün Moskovaya davet edilip edilmi- yeceğini bahis mevzuu eden telsizi Rus gazetelerinde büyük başlıklarla intişar etmişti. Ama gene de davet, günün en mühim hadisesi olmaktan geri kalmadı. Bonn'da Bakanlar Kurulunun top- lanmasını müteal fikrin Batı Al- n çevrelerince reddedılmedıgı gö- rüldü. Gerçı hemen bir cevap verilme- di, fakat kabine dağıldıktan sonra açıklanma, teklifin musaıt ve Dr. nauer'in oskova'ya gıdecegını gosterıyordu Zaten böyle bir davetin reddinı kân yoktu Alman umumı elkarı fır- satın kaçırılmasına şiddetle aleyhtar- dı. Muhalefet lideri Erich Ollenhauer derhal bir beyanat verdi ve teklifin kabul edilmesi gerektiğini — bildirdi. Sosyalistlerin başkanına göre top- lantı gündeminin başında, memleke- tin birleştirilmesi gelmeliydi. Fakat Dr. Adenaueı' Ihtıyatlı ol- mayı tercıh ettı Harvat tevcih edeceği fahri doktorluk paye- sini almak Üzere erikaya gidecek ve orada hem Başkan Eısenhower, he Dışişleri Bakanı Dul- les ile görüşecekti. Kati bır karara varmak, ondan sonra daha kolay 0- lacaktı. Aynı tarihlerde Birleşmiş Milletler Teşkilâtının onuncu kuruluş yılını kutlamak üzere San Francis- co'da toplanacak Batılı Dışişleri Ba- kanları washin a kendi arala- rında goruşeceklerdı Tapılacak top- lantıya enauver'in de iştiraki duşunuluyordu Bu suretle Batı Al- manya "“Büyükler” camiasındaki ye- rini alacaktı. Üç batılı dışışlerı ba- anı müteakiben rancisco'da Rus Dışişleri Bakanı Molotof'la da müzakerede bulunacaklar ve gelecek ay toplanacak Dörtler Konferansım hazırlıyacaklardı. Dr. — Adenauer'in Moskova'ya gitmesi hususunda pren- sip mutabakatı vardı. Fakat Batı Al- manya Başbakanı Doı'tler konferan- sından evvel mi gitsin, sonra mı ? Ka- rara bağlanacak mesele buydu Rus- ya, verdiği notada ziyaretin olduğu kadar çabuk yapılması ı der- piş ediyordu. — Anlaşıldığına göre Kremlin Dörtler konferansından ev- vel Batı Almanya Başbakaniyle gö- rüşmeyi tercih ediyordu Ne teklif olunacak? Rusların — dünya çapında büyük bir manevraya gırışmış oldukları hiç kimsenin meçhulü Avustur- ya Başbakanı Dr. Raab'ın Moskova- ya gitmesi Avusturya andlaşmasının imzalanması neticesini doğurmuştu. Kremlinin liderlerinin Belgrada git- mesi ise Yugoslavyayla Rusya a- rasındaki münasebetleri normalleş- tirmişti. Hem Moskova, Avusturya Başbakanına tarafsızlıgı şart koştu- adamları- bulunmamış, Belgradın lıalı hazır durumunu ka- bul etmişti. Almanya için neler dü- şünüyordu ? Akla ilk gelen ihtimal, Batı Al- anyayla normal diplomatik müna- u oldu. Batı Al kazanmıştı. halde Rusyayla münasebet kurabilir- di. Zaten aynı esnada Londrada Ja- ponyayla da müzakereler devam et- miyor muydu Normal münasebet- ksat ise, mesela başkentlerde karşılıklı birer elçilik açmak, siyasi heyetler teati etmekti. Ancak, Adenauer'in bunu kabul etmiyeceği aşikârdı. Zira Moskovadaki Doğu Almanya elçiliğinin yanında bir de Batı Almanya elçiliği açmak memle- Sarhoş ruslar arasında Kremlini bunlar idare ediyor AKİS, 18 HAZİRAN 1955