4 Haziran 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 15

hususunda bir karara varılmıştır. Kongrenin özel bir oturumunda 20 kadar delege Milletlerarası Genel ta- rife ve ticaret anlaşmasının yeniden tetkik edılerek tatbike konulması ve ATT'ın daimi bir teşkilâtla himaye edılmesı hususunda da y işbirliği ya- pılması gerektiğinde ittifak etmiştir. GATT'a 5 memleket ticare- tin serbestleştirilmesi — için bilindiği üzere Milletlerarası bir GATT teşki- lâtı meydana getirmek arzusundadır- lar. Bu teşkilât bu memleketlerin ar- zularına göre daimi olacaktır. Lâkin Amerika Birleşik Devletlerinin GA- TT teşkilatının kurulup kurulamıya- cağı Amerika Birleşik Devletleri kon- gresinde takip edilecek hattı harekâ- ta bağlıdır. Çünkü GATT icra sekre- teri Erik Witham White'ın belirttiği gibi Milletler arasında bir ticaret iş- birliği teşkilâtı meydana getirmeksi- zin ve bu teşkilât Kongre tarafından kanunlaştrılmaksızın yapılacak hiç bir şey yoktur. İcra sekreterinin bil- dirdiğine göre dünya ticaretine taraf- tar memleketlerden en aşağı yüzde seksen beşi OTC (Organization for Traite Cooperation) ticaret işbirliği teşkilâtım tasdik etmelidir. Teklif e- dilen OTC teşkilâtı kabul edilmese bile, GATT, ticareti serbestleştirmek için çalışmalarına devam etmelidir. Bu hususta sekreterin kanaati OTC teşkılatnın hayati ehemmiyeti haiz olduğu v T müessir tutmak için hukumetlerın kararlarının belir- tilmesinde bir sembol rolü oynıyaca- ğı merkezindedir. Onun için mezkür teşküâtın meydana getirilmesi gay- rı muayyen bir tarihe bırakılmamalı- dır. Çünkü böyle bir durum ciddi me- seleler yaratabilir. Amerika Birleşik Devletlerinin Kongrede OTC tasdik tasarısını kabul etmiyeceğine — dair ortada hiç bir emare yoktur.. Tokyoda Milletlerarası ticaret o- dasının Kongresine iştirak etmiş o- lan 46 memlekete mensup 1200 iş a- damından çoğu Tokyodaki beş gün- lük ikametleri esnasında serbest ti- caretle ilgili müzakerelerde himaye- ci gümrük tarifelerinin karşılarına çıkan bir numaralı düşman olduğunu sarahaten tebarüz ettirmişlerdir. Kongrede alınan kararlar Beynelmilel — ticaret odalarının Tok- yoda akdedilen kongresinde Kana- da delegesinin ileri sürdüğü teklif kongre çalışmalarının başında yer al- mış ve itttfakla kabul edilmiştir. Ka- nada teklifinin hükümetlere tahmil ettıgı vazifeler başlıca şu üç nokta etrafında toplanmaktadır. 1 — Yeniden gözden geçirilmiş o- lan GATT anlaşmasını hemen meri- yete geçirmek, C teşkilâtını meydana ge- tiren anlaşmayı tasdik ederek GATT 1 takviye e , 3 hükümlerinin tatbik edılebılmesı 1î1n elden gelen her gay- reti sarfetm GATT, malüm olduğu üzere, ti- AKİS, 4 HAZİRAN 1955 caretle uğraşan büyük memleketler arasında karşılıklı gümrük tarıfelerı fedakarhgını tazammun eden bir an- laşmanın adıdır. anlaşmaya göre tarife hadlerinin hususı devrelere gö- re değişmemesi gerekir. Kongrenin aldığı kararlar arasında bir prensip mahiyetinde olmak üzere gümrük re- simlerinin üç yıllık devreler zarfında yüzde otuz indirilmesi de vardır. Devletler arasında siyâsi rekabe- tin hüküm sürdüğü devrelerde mese- leler daha ziyade dış görünüşlerine göre ele alınıyor ve bunların altında mevcut'iktisadi olaylar İhmal edili- . Son on arfında meselele- re eskisinden farklıca yaklaşıldı. Iktı— sadi ve sosyal huzurun ve hattâ niş mânasiyle iktisadi ve sosyal sul— İKTİSADİ VE MALİ SAHADA hun önce kurulup, sonra muhafaz edılebılmesı için milli ve mılletlerara— sı ekonomilerin muvazene halinde tu- tulması prensibi kabul edildi. Fakat bu sefer her yenilik fikrinde olduğu gibi fikirler Vakıaların nünden git- meğe başladı. TT anlaşma- sıyle ve bu hükümlerinin miüessir bir şekilde tatbike konulma- sı için Milletlerarası ticaret işbirliği teşkilâtiyle güçlükler bertaraf edil- mek istenmektedir. Fikir bir arzu mahiyetinde de olsa bir defa ortaya atılmış bulunmaktadır. aman her müessesenin gelişmesinde olduğu gi- bi erdirici rolünü ifa edecektir. Mil- letlerin birlikte gösterecekleri karşı- lıklı anlayış olgunlaşma devrini a- zaltacaktır