21 Mayıs 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 18

DÜNYADA OLUP BİTENLER Amerikadaki akisler “Belgrat Hükümetinin Rus liderler- le görüşmek kararı bilhassa Ame- rikada derin akisler uyandırmıştır. Washington, yedi seneden beri böyle bir durumu önlemek için Yugoslavya- yardım ediyordu. liştirdiği bilinmektedir. çevrelerinde bu paraların yandığı fik- lüzumu belirtenler arasındadır. Cum- huriyetçi Partinin Knowland gibi müfritleri ise ateş püskürmektedir- la alâkası bulunan memleketlere yap- mayı tercih etmektedirler. Nitekim Pakıstana askeri yardım da ancak ye - Pakistan paktından sonra başlıyabılmıştır Geçen hafta içinde Yugoslav - Rus - müzakerelerinin haberi, Avusturya imzalanmasını hile İkinci plâna atmış ve en mühim mesele o- larak bilhassa batılı başkentlerde ele alınmıştır. Ayın sonunda baglıyacak görüşmelerin daha k bir a- lâkayla takip edılecegınden zerrece şüphe yoktur. O görüşmelerden son- ra Yugoslavya da batılı devletler de politikalarım yeniden ayarlamak zo- runda kalacaklardır. Avusturya Viyanada bayram var Haftanın başında Pazar akşamı, Viyana sanki Avrupanın ortasın- da ciddi bir başkent değil, renkli A- merikan filmlerindeki şehirdi. Her ta- raf bir baştan ötekine donanmıştı, pırıl pırıl yanıyordu. anlara or- kestralar yerleşmişti Valsler çalıyor- lardı ve halk caddelerde dansediyor- du. Çeşmelerden su değil, bira ve şa- rap akıyordu. Herkes herkese sarılıp öpüyor, genç kızlar, kadınlar, deli- kanlılar bütün çılgınlıkları görüyorlardı. Saat ona yaklaştığı za- ma denilebilir ki kafası tütsülen- memiş bir tek Viyanalı kalmamıştı. Kahkahalar şarkı seslerine karısı- yor, atlı arabalar aşıkları taşıyor, so- kaklar adam almıyordu. O sabah sa- at 11 de şehir civarındaki Belveder şatosunda Avusturya Devlet andlaş- ması imzalanmıştı. — Avusturyalılar tam 17 yıldan sonra hürriyetlerine ye- niden kavuşmanın tadını çıkarıyor- lardı. Viyana sadece Pazar akşamı değil, Cumadan beri aynı vaziyettey- di ve içinde bulunduğumuz haftanın başında da şenlikler devam edip git- ti. Avusturyanın üzerinden bir kâ- bus kalkmıştı. İşgal kuWetleri en sonuna kadar memleketi terketmiş olacaklardı. Viyanadan manzaralar Bayram yapan şehir Çetin müzakereler Bundan bir hafta kadar evvel Dört büyüklerin Büyükelçileri Avustur- ya ile andlaşmayı hazırlamak üzere Viyanada toplandıkları zaman mü- zakerelerin çetin olmıyacağı — sanıl- . Halbuki taraflar, eski tezlerini dı. Bilhassa "Alman malları mallar ihtilâf mevzuuydu. Bu Alman 'malları, daha ziyade bir deve kuşu- nu andırıyordu. Zira Almanlar 1938 Martında Viyanaya girdikleri zaman Almanya yenilip de Sovyet orduları Avusturyaya — girdiklerinde Ruslar bu malları eski sahiplerine geri verecek yerde hepsini hakiki Al- man malı saymış ve el koymuştu. Tuna üstünde işliyen gemiler ve pet- rol kuyuları, bunların başındaydı. Rusya bu malları harp tazminatı ola- rak gasbettiği iddiasındaydı. Tam 10 sene onları pazarlık mevzuu yapmış- tı. Son hafta boyunca da üzerinde en ziyade durulan kısım o oldu. Nihayet Ruslar dediklerini kısmen kabul et- gelmişti. tırdıler Baki Avustu malları, "Alman malı" gibi telakkı edilecek ve Avusturyanın bunlar üzerindeki tasarrufu şartlara bağlı kalacaktı. Müzakerelerin bir ara girdiği yolunda haberler etrafa ya- yılmış ve — Avusturyalılar çok üzül- müşlerdi. Fakat Cuma akşamı yükelçilerin tam anlaşmaya vardıkla- rı bildirilince halk sokaklara dökül- müş ve bayram başlamıştı Hâlâ de- vam etmektedi çıkmaza, Dörtlerin kararları büyüklerin Dışişleri Bakanla- rı Cumartesi akşamı bir sofra bar şında buluşmuşlar ve dört saat müd- detle müzakerede bulunmuşlardı. A- vusturya barış andlaşması üzerinde Rusya buna cevabını mişti. Davet, Dört hükümet başka- nının toplanmasına dairdi. O akşam Molotof batılı meslekdaşlarına bu da- vetin hükümeti tarafından kabul e- dilmiş bulunduğunu resmen bildirdi. Tabii Sovyetler, notayla yapılan da- vete notayla cevap verecek- lerdi. Ama Molotofun sözleri durumu aydınlatıyordu. Rusya Dört Büyük- lerin toplantısının Viyanada yapıl— masını 1stıyor Batılılar ise daha yade İsviçrede duruyorlardı Ihtılaf hallı kolay bir ihtilâftı. Biraz iyi ni- yet her şeyi halledebilirdi Daha çe- tin olan husus, en büyüklerin toplan- tısının nasıl hazırlanacağı idi. Daha evvelce Dışişleri Bakanlarının toplan- u açmalarında fayda vardı. Zira milletler Dört en büyükle- rin toplantısına büyük ümit bağlıya- caktı. Eğer bir netice almamıyacaksa sukutu hayal feci olurdu ve fena ne- ticeler doğrurabilirdi. O hususta da bir karara varıldı: Dört dışişleri ba- kanı Birleşmiş Mılletlerın kuruluş yıldonumunu kutlamak üÜüzere San Francisco'da toplanacaklardı O za- man, büyük konferansın teferruatı ve hazırlıkları tamamlanabilirdi Şim- diden söylenecek şey şuydu: Ameri- ka, İngiltere, Fransa ve Rusyanın AKİS, 21 MAYIS 1955