18 Aralık 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 9

YURTTA OLUP BİTENLER <— Şeker yok efendim Zannetmişti ki kendisine kızılacak KAPAKTAKİ VEKİL ve azar işitecektir. Halbuki herkes gül- meye başladı. Demek seker yoktu... y N gün başvekâlette şeker buluna- Samed Agaog]_u madı. Çay da ıçılemed T smet İnönü, önüne konulan lis- ve asla inanmıyordu. Her sahada S eker istihlâkimizin gün — geçtikçe teden bir isim sildi. Sonra, ya- t am bir serbesti istiyordu: Basın sa- 5 aarttığı ve şeker — fabrikalarının bu nındakilere: «-Tezeri — mebus yapa- asında, insan hakları sahasında an- istihlâki — karşılayamadıkları - kim — ne lım..» dedi. tıdemokratık kanunların kaldırılma- derse desin- bir hakikattir. Bakkallarda Hadise, 1945'den hayli — evvel na ca nülden taraftardı Evet, hurrıyetler hudutsu olmaz dutlandırma asgariye mdırılmelıdır. görülen buhran da evvelemirde bu sı- kıntının neticesidir. Bunda şu veya bu gazetenin neşriyatını suçlu bulmak ha- kikatleri inkârdan başka — mâna ifade etmez. Fiyatların yükselişinde veya bir takım malların piyasadan — kalkmasında psikolojik faktörleri hesaba katmama- nın imkânı elbette ki yoktur. Ama, se- bep olarak sadece bunu görmek ile tek parti devrinde cereyan ediyordu. Silinen isim, Ağaoğlu Ahmet beyin çocuklarından biri olan Samed Ağa- Sonra 14 Mayıs seçimleri gelip oğlunun ismiydi. O devre, Samed A- çattı, Demokrat Parti iktidarı aldı ğaoğlu değil, kız kardeşi Tezer Taş- ve Samed Ağaoğlu, hakikaten hakkı kıran mebus oldu. olan bir mevkie geldı Başvekil mu- Eğer İsmet İnönü o gün Ağa- avinliği. Fakat orada muhalefet yol- oglunun erkek değil, kız evladının larındaki fikirlerinin çoğunu unut- ismini mebus adayları listesinden — muşa benziyordu. Garip bir demok- silseydi bugünkü — Demokrat Parti rasi anlayışı vardı ve doğrusu iste- iktidarının İşletmeler vekili belki nilirse böyle bir anlayış onun gibi hâlâ Cumhuriyet Halk Partisi safla- garplı kafalı bir aydına yakışmıyor- rında bulunacaktı. Ama bu sadece du. Demokrasiyi, sanki sadece küt- bir ihtimaldir. Zira belki de o saf- lenin arzusunun tahakkuku imiş gibi lardaki başka arkadaşlarile paı’tîsin— alıyor, «madem ki halk istiyor» diye den ayrılacak ve Dem krat Part inin bir çok şeyi mubah görüyordu. Bu da Meclise kanun teklifi yapmaktadır. Fakat bunların yanında şekerin bu mil- lete artık yetmediğini söylememek de hatadır. kurucuları arasına katıl Hıç yüzdendir ki kafasını kaldırmaya hayliNğîlğl;E îîğânkuufîuîrağelibrlnîiâir r şey başlayan irticaım teşvikçisi gibi gö- : ŞOS FELAN hayatında kuçuk hadıselerm oynadı ründü ve basın tarafından kendisine oO za.manlar bir tedbir duşunulmesı Za- ğı büyük rol de inkâr edilemez. Seri hucumlar yapıldı Samed Ağaoğ- rureti ortaya atılmış ve muhtelif fikir- * I ç ü ve' yersiz Kararın me- ler ileri sürülmüştür. Vekâletlerden ba- zıları şekeri ithalşin bir zaruret olduğu- ğaoğlu Ahmet beyin bu memle- sulıâ/etını tek başî(na yükleniyor, dbu nu söylemişlerdir. Kanaatlerince piya- kete büyük hizmetleri vardır. Bun Bu lîn gün getçl çe YIP rar:ıyorE saya bol miktarda şeker dökülürse halk ların arasında yetiştirdiği — evlatlar lâl ğım SAZE le erin neşrlıyaı ni endişeden kurtulacak, bu suretle buh- da sayılabilir. Çocuklarının hepsi iyi Sâdlıydı. Ağaoğlu resmi ilân tevzia- ran doğmayacaktı. Bu tezi — müdafaa tahsil görmüşlerdir, akıllı kimseler- İlhi idare ediyordu ve «Büyük gaze dir, terbiyelidirler ve edebiyata me- teler>i kollamıyor bilakis küçükleri edenler daha ziyade İşletmeler, Ekono- mi-Ticaret veyÇalışrîıa Vekâletleriydi. raklıdırlar. Bunlardan Samed 1909 - besliyordu. Bunların içinde hakika- do; : A : eai - ten beş para etmeyenler ekserıyet— B kabil lâ Mal Vekâlet a doğmuş, hukuk okumuştur. Fa Vğğ,râa lğîğlveîdll nrırılıîsvîrîliği adıöş;eiz îıkînîıî külteyi bitirdikten sonra devlet me- teydi. Bol bol ilan alıyor ve geçini- sını düşünerek bu tedbirin uygun olma- muru olmuştur. İlk vazifesi İş ve İş- yozlardı. dığı tezim destekliyorlardı. — Hakikaten çıler bürosu tetkik - memurluğudur. Bir kısmı yersiz, fakat bir kısmı psikolojik bakımdan — buhranı yenmek Derece derece yükselmiş, 1946 da — yerli hücumlara Samed Agaogl da- için ithalâta lüzum — vardı. Ama diğer İç Ticaret Umum Mü duru olmuştur yanamadı. Menderi kabin! için man Zzarfında Samet Ağa- — bir yük haline gelmıştı Başvekıl ken Üz! taraftan dovızımızın de pek mahdut ol- dugund hiç kimsenin şüphesi buluna- azdı. Şeker ıthalatına gıdılem di ve oğlu vazifesi dışında iki şeyle yalan- — disini evvela Başvekil muavınhgın— dan ilgilenmiştir. Siyaset ve Edebi- den alıp Çalışma vekâletine getirdi; yat. Parlamento hayatına girdikten ikinci bir ameliyede ise kabine dışı bugunku durum meydana sonra, kürsüden de edebi konuştuğu bıraktı. Bu hadıy Büyük Gazeteleşr imdi ne olacaktır? Fiyatlarda ki- : . yü : yolunda tarizlerde bulunanlara, ge- tarafından <<Demokrasımızın lo başına bir kuruş indirme yapılması, ne edebi bir lisanla bunun ayıp tara- Juşu» diye kutlandı. Halbuki yam_ saklı bulunan şekerlîrınuonaya çıkma- fi olmadığım bildirecektir. — Hakika- — Jınmıştı. : sını saglayacak mıdır? Eğer sağlarsa bu ten memuriyet yıllan boyunca Sa- : : , eker, ihtiyacı karşılayacak mıdır? Ha- met Ağao, gl pek çok eser vermiştir Kabinenin dışında ikinci bir kikaten, ilk başta kilo başına 1 kuruş ve bunların büyük kısmı yayınlan— Samed Ağaoğlu ortaya çıktı. Gene zararın bazı bakkalları korkutacağı düşü- mıştır. Sıyasete gelince, 1945 den Sekterdi. Gene hürriyet ve demokra- nülür. Fakat unutulmamalıdır ki, bu evvel herkesin yaptığı gibi o da si hakkındaki telakkıle_rı acaipti. Ama adamlar küp başına, şekerı karaborsaya gözlerini Cumhuriyet Halk Partisi- YâVaş yavaş hadiselerin başka cep- aktarmakla bir çok bir kuruşlar ne çevirmiş, fakat o kadar istediği helerini görebiliyordu. Buna rağmen maktadırlar. Üstelik, bılhassa Mart ıle halde mebus olamamıştır. 1946 da bPasın hürriyetinin tahdidinde rol oy- Nisan arasında, eğer bir tedbir alınmaz- ise Umum Müdürlükten istifa etmiş Hadı. Ha artisi mallarının alın- sa buhranın yeniden hortlaması ihtimal ve yeni kurulan Demokrat Partiye Masında rol oynadı. Partisi, umumi dahilinde sayılmalıdır. girmiş, orada Genel İdare Kurulun- *fkârca iyi - karşılanmayacak hare- Kıbrıs meselesinde o kadar kuvvet- da yer almıştır. Samed Ağaoğlunun Ketlerde onu öne sürüyor, € li şekilde hareket eden ve umumi ef siyasi hüviyeti o tarihten başlar. “ gıdıyordu Muhalefet yıllarındakı kâra güvenen hükümet niçin başka me- . F /lîgaobH'ı labğldğ/[ selelerde de aynı yolu tutmaz sanki? Demokrat Partinin — muhalefet mez at aSssa ayıstan son- . yularında canla başla çalışmış, nu- Taki icraatı tasvip e ordu. Seç li Kab|ne tuklarile, makalelerile davaya büyük k_anunun_dakı degışıkhge şıddetle _!— hizmetler yapmıştır. Demokrat Parti tiraz deîtl (âaleteülerl hakkında Ilnu— öndü liderlerinin hepsi gibi o da hürriyet temadiyen dava açılmasının — aley- Kalafat dondu taraftarıydı. Halk Partisinin hürri- hindeydi. Sert hücumlara sert cevap- ethi Çelikbaş ile Emin Kalafat ev- yetleri kösteklemek — maksadile bul- Jlar verilmeliydi. Ağaoğlu — bundan velâ Istanbul da görüştüler. O gün, duğu bahanelerin samimiyetine asla hiç bir zaman korkmamıştı. Ama Gümrük ve Tekel Vekili Patisten gel— AKİS, 18 ARALIK 1954 9