23 Ekim 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 18
DÜNYADA OLUP BİTENLER İspanya Bir Veliaht aran yo O Madrit Pardo sarayında muthış bır faalıyet vardı. Uşaklar oradan koşuşuyor, eşyalar yerleş. tiriliyor, etraftakı emniyet t edbırlerı sı- kılaştırılıyor, polisler ve askerler en gü- zel, en teiniz kıyafetlerini giyiyorlardı. Heyecanlı olan sadece uşaklar ve askerler degıldı Eger dogı'u U ıstenılır— a boylu, şişmanca, esmer, gozlu bır adam da ellerini sinirli sınırlı Bu adam, İspanyanın General — Franko idi. orada da bitmiyordu. Franko ailesinin diğer fertleri de, hazır- lık yapıyorlardı İspanya tahtının vârisi Don Juan'ın çocukları Pardo'yu ziyaret edeceklerdı ha sonra, aradan bır ay geçtı— gınde Ca dillo —bu kelim cası Führer, ltalyancası Duçe dir— yi- ne Pardo'da ankalar Kurulunun bir toplantısında şunları söyledi : 1939 dan bu yana İspanya ta- ıhının en mühim iki hâdisesinden biri 26 Eylül 1953 de Amerika ile imzal nan andlaşma, öteki de Hazıran 1954 de Burdon prenslerinin beni ziya- retleridir.» İspanya'da — şefin —her kelimesini tasdik mecburiyeti olduğundan, vekil- leri bu sözleri de doğru buldular. Fran- ko o gün, ilk defa olarak kendinden sonra Ispanyayı kimin ıdare edebilece- ikirlerini anlattı. Veli- - Juan Karlos idi. sene okusun. Kanaa nce hiç bir İspan- yol devlet adam aske' tahsili ihmal ede ezdi. Bu us son derece mü- mdi Prens Akademıden mezun ol- duktan sonra dört sene müddetle ikti- sat okumalı ve İspanyanın kendine has müesseseleri hakkında bilgi edinmeliy- di. Altı sene böylece geçtikten sonra, Juan Karlos gelip Frankonun yamada çalışacak, bir nevi Devlet Reisliği stajı acaktı. Vekillerinden hiç biri Caudillo'nun Prens Juan Karlos'un tahsil ve terbıyesı bahsinde bu derece kesin bir p duğundan haberdar değildi. G rçı Ge- neral Fra k 194 de ha nedann du— r kanun mıştı a n çık, kralıyetı cıddı şekılde ıhdası duşund ğüne dair bir şey söylememişti. Kabi- nedeki kralcı vekillerden Nafia Vekili Kont de Vallellano Devlet Reisine kra- liyet — bahsindeki nazik kelımelerınden dolayı hararetle teşekkür e Ertesi gün de, bu sevinç ıçınde İs- panyanın yazlık başkenti olan San - bastian'a hareket edildi. 18 Don Juan'ın cevabı B u lırada lspanya tahtının varisi, Yu- kr l kral esinin davetlisi olar: k Agamı misi ile yapacağı seyahatin hazırlıklarıyle meşguldü. Bi- lindiği gibi Kral Paul ile Kraliçe Fre- derika bütün hanedanların me nsupları— nı Akdenizde Juan da bu seyahate katılacaktı. Haberi — alır almaz, müşavirlerini yanına çağırdı —Don Juan Lizbonun e mahalesi olan Estoril'de o- n teklifini kabul et- h ve zararlı tarafları var- kere etti. menin fayda dı. Faydalı tarafları vardı, evvelâ tah- risleri münasebetsiz bazı bertar f etmiş olacaklardı. tın hakiki rakiplerini General Franko Bir veliaht aranıyor Zira son kral Alfonsun oğlu Don Juan idi ama, Caudilloya yakın bir takım adamlar tahta kralın başka akrabaları- nı çıkarmak istiyorlardı Bunda başka, General Franko İspanya içinde kr. taraftarlarının serbestçe faa lıyet göster- melerine artık mâni olamıyacak, bıla— kis C uriyet taraftarlarını desteklı yemez hale gelecekti. Ordunun ıçıne veliahtı sokmak da büyük bir adım ola- cak ma... Evet, işin bir de aması var- dı. General Frankonun teklıf'ını kabul etmek, hanedanı bugünkü rejim a- ği ya pmak ona yöneltilen tenkıdlerın a iyet ay- tu taht üzerindeki hakkından feragat Etmek de istemiyordu. Bir memleketinde yeniden saltanat surebılecegını hesaplı ordu. — Eğer lunu Caudillo'ya veliaht yapmayı kabul ederse krallıktan feragat etmiş sayıla- etmemıştı ki.. B ütün bunlar Estorilde uzun uzun görüşüldü, —etraflı şekilde — müzakere edildi. Nıha et Don Juan General Fran- ko'ya şıf bır mesaj nde disine iyi hislerinden dolayı teşekkür etti, un sonbaharda Belçıkadak“ meşhur ve tarihi Laouvain üniversitesine gideceği- ni bildirdi. Bu, kibarca red idi. Franko mektup - yazıyordu mesaj Franko'nun eline öyle bir d geçti ki, o da Barselon kontu- na hıtaben yazdıgı bir mektubun sonu- na gelmişti. Devlet Reisi bunda proje- lerini ve maksadını a_nlatıyordu. Söyle- diğine göre kendisi İspanya'nın bütün siyasi gurupları namına hareket ediyor, memleketin yüksek m silcisi sıfatıyl Don Juan' da okutmasını ıstıyordu av- dillo Tem nın sonundaki Bakan- lar Kurulu toplantısında anlattığı «tah- lere göre u .son derece serttır ; bazıların, ise yum alde bılınen Caudıllo nun kendı teklıf'ı kabul edılmezse Haneda ile İs- pan ara!: mevcut ve n munasebetlerin büsbütün bozulacağını hatırlatmış bu- lunduğudur. Krallık gelecek mi? arselon kontu bu mektuba cevabını enüz vermiş değildir ve ne cevap vereceğini de kestırmemıştı Mü şavır— lerınden bır kısmı Caudıllo ile uyuşm: e kadar ıktıdarda kalmasını kabul etmesını istemektedir- y a bu, ordunun ve kilisenin bas- kısı netıcesd Nihayet bazı kimseler Hanedan ile Hükümet arasındakı münasebetlerin bo- zulmamasına her şeyden fazla dikkat edilmesi lüzumunu hatırlatmaktadırlar. Zira. General Franko, kim ne e de- sin; İspanyanın mutlak hâkimidir ve kendisini Amerikalılar da tutmaktadır- lar. Eğer Barselon Kontu General Fran- konun, ölümüne kadar iktidarda kalma- sını kabul ederse General Franko da Ispanyollara daha fazla hürriyet veril- esini temin edeci İ imdi, rak ettiği mesele budur: Prı butun İspanyanın me- Karlos, iti ye gırecek" İspanyadaki askeri Akade- miye mi, yoksa meşhur Louvain Üni- Versitesine mi sualin cevabı İspanya'da Ge- neral Frankonun ölümünden sonra ik- AKİS. 23 EKİM 1954
