18 Aralık 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 22

YÜKSEK İHTİSAS HASTAHANESİ'NDEKİ KALP AMELİYATLISI Kalbe giden yolda trafik arttı . sağlık olanaklarının gelişmesinden sonra çok azalmıştır. Gene de, anjin geçiren 100 hastadan 3 ünde kalp romatizması olma ihtimali vardır. Bundan ötürü de, anjinler ihmal edilmemelidir. Bu yüzdendir ki, sağ- lık Oolanakları fazla ülkelerde romatizmal kalp hastalıkları gün- dengüne azalırken, Türkiye'de, ko- roner hastalıklarla oatbaşı beraber gitmektedir. Türkiye'de erkekler li- rasında kalp o hastalığının başlıca sebebi, damar sertliğidir. Normal atar - damarlar elâstiki olup, içle- ri parlak ve gayet düzgündür. Do- kuların kan ihtiyacına göre, damar- lar, gerektiğinde genişler ve doku- lara daha fazla kan getirir. Eğer atar - damarların içinde yağlı mad- deler ve kireç birikirse, işte o za- man, damar - içi düzlüğü kaybolur: Damar sertliği meydâna gelmiştir! Kalbe kanı getiren ve şekilleri yüzünden "taç atar - damarlar" adı- nı alan damarlar sertleşirse, iki hastalık meydana (gelebilir: Kalp anjini ve enfarktüs. Aynı derecede- tehlikeli olan bu iki hastalık, bazı belirtilerle (birbirlerinden ayrılır- lar: Kalp anjininde hasta, özellikte tok karnına, yokuş yukarı veya rüz- gâra karşı yürüdüğünde, göğsünün ortasına bir ağrı oturur. Bu, sıkıcı, bastırıcı bir ağrıdır. Yanma şeklin- de olabilir, fakat batıcı veya delici nitelikte değildir. Ağrı çok kez gö- güs kemiği arkasında, yani tam kı- ravat bölgesindedir. e Buradan Sol 22 omuza, Sol kola, boyuna vurabilir. anjini' ağrısı kısa sürer. Hasta durduğu takdirde, çoğunluk- la | dakikada kaybolur- Nadiren 5 ile 15 dakika sürdüğü görülür. Kalbin amansız düşmanı ağımızın | numaralı öldürücü has- Ç talığı, miyokard enfarktüsü, çok. kez, esasen daha önce daralmış olan bir kalp damarının birden bir pıh- tı parçasıyla tıkanması sonucu mey- dana gelmektedir. Tıkanan damarın suladığı kalp kası parçası kansız almakta ve o kısım mk yitirmektedir. Enfarktüs, çoğunlu! la, gece yatakta, dinlenme halindey- ken başlar. Hastayı uykudan uyan - dırır. Ağrı, kalp anjini ağrısına ben- zemekle beraber, ondan çok daha şiddetlidir. Kalp anjini hastası, kriz ânında adım atamazken, enfarktüs- tü hasta, tersine, ağrıdan kurtul- mak için, oda içerisinde bir aşağı - bir yukarı dolaşmak ihtiyacını du- yar veya korkudan kasılıp kalır. Çünkü ağrı, hareketsizlikle geçmez. Hastanın yüzü soluktur, soğuk ter- ler döker. Hastanın hareket etme ihtiyacını duyması ve hareketin çok kötü sonuçlar vermesi, bu hastalı- ğın başka bir tehlikeli yönüdür. Enfarktüs ağrısı bir-iki saat, bazen de bir-iki gün sürebilir. Morfinin bile bu ağrıyı geçirmediği görülmüştür: Enfarktüs krizi geçi- ren hasta, olduğu yerde hareketsiz durmalı, okıpırdamamalıdır. Ama tablo, bulantı, bazen kusma ve gaz- la beraber, bilinen bir mide bozuk- luğu veya üşütme şeklinde görün- düğü için, çoğu zaman hasta ve et- rafındakiler bunu anlamazlar. He- sanı büsbütün şaşırtır. Ertesi gün hafif ateş başlayabilir. Hasta, mide rahatsızlığı şüphesiyle yatarsa da, çoğu zaman hekime başvurmaz. Böyle, farkedilmeden geçirilen en- farktüsler de vardır. En ufak şüp- hede hekime başvurulursa, elektro- kardiyogram, bunu büyük oranda derhal tespit edebilir. Yalnız, bir e- kektro ile yetinmemek gerekir. Beslenmede ihtilâl paha çok, geniş ekonomik imkân- lara sahip toplumlarda görülen damar sertliğinin nedeni kesin ola- rak bilinmemektedir. Eskiden bir yaşlılık, yıpranma hastalığı olarak bilindiği halde, bugün, daha çok. bir yağ metabolizması bozukluğu o- larak kabul edilmektedir. Yağ ve ii- pid metabolizması bozukluğunun belirtileri, kanda kolesterol, lipo protein, trigliserid gibi maddelerin yükselmesidir. Bunda ise beslenme, en" önemli bir faktördür. Fazla yağ yemek, kolesterolün artmasına se- bep olmaktadır. Bu, yüzdeyüz- da- mar 'sertliğine yol açmamakla be- raber, ihtimali artırır. AKİS