25 Mart 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 23

İKTİSADİ Para Karanlık tablo 1907 yılının Mart ayının ikinci ya- nsında Türkiyenin ekonomik du- rumu hangi noktalardadır? Bunu merak eden, ayni cinsten sorularla zihinlerini yoran kimseler, doyuru- cu cevaplar bulmakta güçlük çek- mektedirler. Bu soruları pek çok kimsenin sormasının elbette ki bir nedeni vardır. Hayat pahalılığı, bergün bi- raz daha şiddetle hissedilen ağır bit baskı yaratmaktadır. Büyük şehir- lerde oturanlar yiyecek, ısıtma, ay- dınlanma gibi konularda gördükle- ri fiyat artışından bizar olmuş du- rumdadırlar. Başkentte yaşıyanlar için, bir yıllık ortalama fiyat artışı- nın yüzde 1l'i aştığını son günlerde ayınlanan istatistikler açıklamak- tadırlar. 1967 yılını içine alacak ista- tistiklerin, son zamlardan sonra, ık fiyat artışlarım (yüzde 10'la- rın çok üstünde oranlarla Ek Z0- runda kalacakları şüphesizdir. Son günlerde, bazı zorunlu ih- tiyaç mnddleriyle başlayan zamlar, gittikçe büyüyen bir çığ gibi, ekono- mik hayatın bütün bölümlerini etki alam içine alacaktır. Bundan da en çok zarar görenler dar gelirli, ücret- li ve emekliler olacaktır. Bu karanlık e en umudu içinde, T.C. z Banka- sının yayınlamakta olduğu bülten- ler üzerine dikkatle eğilenler, daha da karamsarlık verici başka bir ger- çekle yüzyüze geldiler. Son bülten- lerin, alani halinde, sıkca O rettiklerine göre, Ege Kara niz tütün piya destekleyik a v Bee Üzere, emis- miş ve geçen ay 7819 Gi cima bulunan te- davüldeki para hacmi, bir haftalık süre içinde 369 milyon liralık bir artış göstererek, 8.188 milyon lira- ya ulaşmıştır. Önümüzdeki haftalarda tütün pi- yasasına benzeyen diğer baskılarla yeniden emisyona e ve yıl başında görülen 8.3 on yı dahi aşan bir noktaya doğru yö- neleceği kesinlikle ifade edilmekte- dir. Altın yiyen ekonomi Merkez Bankası bültenleri, döviz stokları ve altın rezervleri hak- kında da içaçıcı bilgiler getirme- mektedir. Yılbaşından bu yana hız- la erimekte olan altın GZEMİSİ, son günlerde de erimeye devam et- 25 Mart 1967 VE MALİ miştir. Zaten çok azalmış olan al- tın rezervleri, 6 ton daha eksilerek, sıfıra doğru yaklaşmaktadır. Haf talık ortalama altın satışının 50 ki- logramdan aşağı düştüğü hemen he- men hiç görülmemektedir. Rehin e- dilen altınları, rehin bulundukları yerden geri almak bugünkü şartlar la imkânsız gibidir. Döviz durumu ise altın rezerv lerinden daha umut verici değildir. Sadece hacca giden yala 25 milyon dolar tutarında döviz diği. söylenmektedir. Oysa, ÖnüÜMÜZ. günlerde ithalât mevsiminin başlamasıyla ithalâtçıların döviz talepleri hızla artacaktır. Merkez nkası, bu -talepleri karşılayacak imkânlardan yoksun hale gelmekte- dir. Bu durum, ihracat mevsimi o- SAHADA lan sonbahara kadar en büyük sı- kıntılar içinde gelişeceğe benzemek- tedir Dış ticarete ilişkin bu tablonun, içe dönük şeklinin daha parlak oldu- gunu iddiaya da imkân yoktur. Ö- nemli bir açıkla bağlanan Bütçenin özellikle gelir tahminlerinde görü- len aşın iyimserliği, günlük gerçek- lerin katılığı önünde pek yakında dağılacaktır. Mart ayının ayni 7a- manda vergi ayı olması, devlet ge- lirlerinin tahminlere göre ne du- rumda gelişeceğini göstermesi ba- kımından ilgi çekicidir. Ayni bütçe- nin çok kabarık tutulan câri harca- maları yi üretimin artmasın- dan bekl ulaşmasının kap şısına dikilmiş büyük bir engel ola- caktır.