8 Mayıs 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 19

üst konferansı" 1918 Eylülünde toplandı. Buna Ciddi bir yunan heyeti göndermek lâzımdı. Londradaki yunan el- çisi durumu Atinaya bildirdi. İstediği, hem temsilcilikle- İ tıpatıp hükümetin görüşlerini savunacak temsilcilerdi. o Ancak gönderilecek temsilcilerin seçiminde baskıları anlatmıştı ve bu gazete kongre tertipcilerinin eline geçmişti. Tertip heyetinin bir mensubu yunanlıla- ra, bu çeşit delegeler gönderildiği takdirde (o kongrenin bunların temsilcilik vasıflarını münakaşa edeceğini bil- dirdi. Yunanlılar hemen klasik usullerine, rüşvet verme yollarına başvurdular. Bir takım paralar dağıttılar. Bu paralar bizzat yunan Dışişleri (oOBakanı tarafından Ati- nadan hususi itinayla gönderildi. Buna rağmen Atinadan sevkedilen delegelerden iki tanesi kongreye katılamadı. Sadece bir tanesinin delegelik vasfı kabul olundu o ve Petridis adını taşıyan bu adam kongrede (o Venizelosun görüşlerinin şampiyonluğunu yaptı. Petridis bu şekilde bir defa sosyalist çevrelere sız- dıktan sonra müteakip kongrelerde daha iyi çalıştı. Har- bin sona ermesi üzerine,Barış Konferansı toplantı halin- deyken, bu konferans üzerinde tesir icra etmek için Sosyalist Kongre de Bernde bir araya geldi. Konferansa ingilizler ve bu arada Ramsay Mac Donald hakim bulu- nuyordu. Bu konferansta da Yunanistanı Petridis temsil etti. Sık temaslar Görülüyor ki bu devrede, adeta sinekten yağ çıkaran bir tesirlilikle çalışan yunan propagandası sosyalist- leri ve isçi çevrelerini de unutmamıştır. Venizelos bunu en kaba şekilde yapmıştır ve yunanlılar suçüstü o yaka- landıklarında hiç aldırmamayı becermişlerdir. Sosya- listlikle ilgisi olmayanlar bu etiket altında, orada, bura- da dolaştırılmalardır ve Yunanistanın içinde Venizelos sosyalistler üzerinde daimi tazyik yaparak bunlara kendi emperyalist görüşlerini savundurtmuştur. Böylece dışar- daki sosyalist çevreler, ellerinde oolmaksızın venizelizmin tesiri altına girmişlerdir. e Venizelos bu maksatla yunan sosyalistlerine veya ( işçilerine söylettiği her lafa geniş bir yayın sahası arayıp bulmuştur. Bu sözler, demeçler, nutuklar broşürler veya gazete makaleleri, haberleri tar- zında dört bir tarafa duyurulmuştur. Venizelos bu sahada bulgarları kendisine rakip gör- müştür. Bulgarlarla mütarekenin imzalanmasından son- ra bile bulgar sosyalistlerinin sosyalist çevreleri ,Make- taraftarlarını dünyanın solcu çevrelerinde (o bulmuştur. Bu konuda Kaklamanosun Dışişleri o Bakanı Politise gönderdiği bir telgraf ilgi çekicidir. 1918 Eylülü tarihini taşıyan bu telgrafında Londradaki yunan elçisinin hü- kümetine verdiği haber şudur: "Buradaki sosyalist çevrelerde ileri sürüldüğüne gö- re bulgar ordusunun hezimetindeki asıl sebep demokrasi taraftan bazı çekirdeklerin oordu saflarında (o belirmiş olması ve bunların şiddetli bir defetist kampanya yap- mış bulunmalarıdır. Petridisin bu konuda bana verdiği bilgiye göre İsviçredeki kongrede bulgar sosyalistleri ken- disine, bazı rus delegeler vasıtasıyla, bir haber uçurarak bulgar ordusu içinde harp etmeyi reddetmek için kesif bir propaganda faaliyetine giriştiklerini bildirmişler, an- cak yunan ve sırp sosyalistlerinin de, bulgar ordusunun hezimetinden faydalanılmaması için aynı o istikamette gayreti yunan ve sırp orduları içinde yapmalarını iste- mişlerdir. Diğer taraftan, gene Petridisten (öğrendiğime nazaran yugoslavlar (oOMakedonya üzerinde (Yunanistan ve Bulgaristan lehinde bazı tavizlere hazırdırlar. Ama buna mukabil Yunanistanın Selanik limanında ( bulgar- lara ve yugoslavlara bir takım kolaylıklar tanımasını ar- zulamaktadırlar. Yugoslavlar (böylece Balkan milletleri arasında bir birliğin ilk temellerinin atılabileceğini söy- lemektedirler. . ." Görülüyor ki çek memleketin sosyalisti kendi ara- larında iyi niyetle ve samimi olarak toplanırlarken yu- nanlıların bu konferanslara gönderdikleri adamlar o bir nevi hükümet casusudurlar. Bunlar hem öğrendikleri sır- ları resmi yunan makamlarına bildirmektedirler, hem de girdikleri çevrelerde o Venizelosun ve onun sosyalistlikle hiç bir ilgisi bulunmayan niyetlerinin, fikirlerinin propa- gandasını yapmaktadırlar. Venizelosun 1918'de sosyalist çevreler üzerinde tesir yapmaya verdiği önem o derece büyük olmuştur ki kur- naz giritli Yunanistandaki bütün sosyalistleri tek (oo bir konfederasyon içinde toplamaya ye bir sosyalist partinin kurulmasına teşvik etmiştir. Ancak bu tilki oyunları en sonda kurnaz giritlinin ayağına dolaşmış ve bu gayret- lerden Yunanistanın bugünkü komünüst partisi çıkmış- tır. Kaş yapayım derken.. green, yunan sendikalarının birleştirilmesi için bi- rinci panellenik kongre yunan hükümetinin teşvikleri hatta teşebbüsüyle Atina ve Pirede 3 ile 11 Kasım tarih- Osmanlı delegeleri Parise gidiyorlar ..... Tevfik bey, Damat Ferit Paşa, Tevfik bey, Neşit Halis bey AKİS 19/51