12 Mart 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 21

Sami Şehbenderli Merhametten o maraz lamalar, devrin Başbakanı nezdinde teşebbüsler birbirini takip etti. An- karada Maliye Bakanlığı da, o öteki "Nüfuzlu Bakan" aleyhinde tavır ta- kındı. Hemen herkes, en büyük iyi niyetle, bir malın ucuzu dururken pahalısına niçin iltifat edilmesi ge- rektiğini anlamıyor ve Fairfield uğ- runda mücadele ediyordu. Mücade- lenin kızgınlığından meselenin baş- ka hususiyetleri ve unsurları kolay- lıkla gözden kaçtı. Gemilerin evsafı adeta ikinci plâna düştü ve bir vur- guna, daha doğrusu bir yeni vurguna mani olma endişesi her şeyin başın- da gelmeye başladı. Gerçi usule göre, gemiler sipariş edilmeden önce inşaat için talip fir- Denizcilik Bankası işi mutlaka en ucuz fiyat teklif edene vermek sorunda değildi. Fiyatın yanında kalite de aranacak- tı. Tam bir "hırsızdan mal kaçırma” havası içinde cereyan eden muamelesinin sonunda zafer, Deniz- cilik Bankasının Sami Şehbenderler grubunda kaldı. Sami Şehbenderler gemilerin inşası işini Fairfield e fir- masına havale etmeye muvaffak ol- du ve kararı da Banka İdare Mecli- sinden geçirerek koydu. Tarih, 26 Ekim 1959 id Gemilerin İngilterede inşası o bir- buçuk yıl devam etti. Bu arada Tür- kiyede 27 Mayıs İhtilâli oldu ve Sa- mi Şehbenderler Denizcilik Bankası- nın başından alındı. Onun yerine, bir bilgili deniz subayı olan Sermet Gök- AKİS, 12 MART 1962 deniz getirildi. Denizcilik Bankasının bir çok işinin tedvini görevi de yer yer deniz subaylarına bırakıldı. Gemilerden UM tesellüm edildiği zaman, 27 Mayıs İnkılâbının üze- rinden tam bir yıl geçmişti. Deniz- cilik Bankasının başına getirilmiş o- lan Sermet Gökdeniz ve arkadaşları yeni Şehir Hatları vapurlarının sağ- lam ayakkabı olmadıklarım, üstelik vasıflan itibariyle yeterli sayılama- yacaklarım anladılar ama, o sırada iş çoktan işten geçmişti. Buyrun sefere! Türkiyeye ilk gelen, Kuzguncuk ol- du İngiliz firması tarafından 19 Ma yıs 1961 tarihinde Denizcilik Banka- sı yetkililerine teslim edildi. Kuzgun- cuktan sonra 22 Mayısta Kanlıca, 18 Temmuzda Pendik, 4 Ağustosta Ata- köy, 14 Ağustosta Anadolukavağı, | Eylülde İnkılâp, 20 Eylülde Harbiye, 15 Ekimde İhsan Kalmaz, 23 Ekimde de Turan Emeksiz Denizcilik Banka- cının malı oldular. Ama birer mal ki, sormayınız gitsin! Aynı tipte olan bu gemilerin her biri 360 bin ingiliz lirasına, yani tak- alabilecek hacimdedirler. Süratleri i- se, topu topu 15 mildir! Ama bunda, firmanın bir kusuru yoktur. Sürat, Banka ile inşaatçı firma arasında imzalanan mukavelenin "Teknik Hü- kümler" inde tasrih edilen ve istenen sürate uymaktadır. Ancak, modern kısa mesafeli de- niş nakliyatı ölçülerine uymayan hu- sus gemilerin mazotla ( işlemesidir. Saatte 15 mil sürate karşılık DENİZCİLİK 470 kilo mazot sarfeden bu gemi- ler günde ortalama on saat seyir et- tikleri Şarz ve kabul edilirse 6,5 ton mazot yakmaktadırlar ki bu, günde 1750 lira demektir. Ayrıca her bir gemi 1 kaptan, 2 makinist, 5 güver- te ve 5 makine personeli, 3 kamarot olmak üzere 17 kişilik mürettebata ihtiyaç göstermektedir. Bu, rantabl bir işletmenin kolay kaldıracağı yük değildir. Buyrun kızağa! adeta e başlama- birlikte ütehassısların kolayca tahmin edebilecekleri veçhi- le- sapır sapır dökülmeye başladı. Pı- rıl pırıl, denizci tabiriyle vapurların en sağlamı Kanlıca çık- tı. Pes etmeden önce, tam 198 gün a- ralıksız sefer yapmaya muvaffak ol- du. Onu -nazar değmeyen bir başka- sı- Pendik takip etti. Pendik, arıza- sız 149 gün sefer yaptı ve ancak on- dan sonra boyun eğdi. Kanlıca ve Pendiğin dışında Kuzguncuk 124 gün dayandı. Kahraman Kuzguncuk şim- di, Christiansen und Mayer tipi ma- kinelerinde bir arıza müşahede edil- miş olmamakla beraber tamirdedir. Geminin, mazotla ısınan alev borum ingiliz tipi kazanında, ogemicilerin tabiriyle "Külhan Çökmesi" olduğu anlaşılmıştır. Ama, bütün vapurların en talihsi- zi İhsan Kalmaz olmuştur. İhsan Kal- mazın Boğaziçi ve Marmara suları üzerindeki ömrü topu topu 13 günden ibarettir ve bu gemi 13 rakkamının uğursuzluğunun tipik misalidir. Gerçekten İhsan Kalmaz sefere konduktan sadece 13 gün sonra li- Kuzguncuk ve Kanlıca iskelede bekliyor Bekle babam, bekle