19 Şubat 1962 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 21

Türk köylüsü Yeni Mükellef demek aptallık sayılacak, iyi niyetli mükellefin karşısına çıkacak güç- lükler ona en sonda lanet olsun de- dirtecek, kaptıkaçtı usuller benimse - necek, ne İsa, ne Musa memnun ka- lacaktır. , Küçük çiftçi muaflığı mekaniz- ması da, başarılı işleme ümidi ver- memektedir. Ne işletme büyüklüğü ölçüsü, ne de satış tutarı ölçüsü mem- sünde bölgelerin hususiyeti hiç dikkat nazarına alınmamıştır. Yedi grupta toplanan işletme büyüklü- ğü ölçüleri birbirine nisbetle adaletsiz olduğu gibi, grupların kendi ( içinde de bölgelerin hususiyetinden doğan farklar vardır. Meselâ Hububat eki- len arazinin yüzölçümü toplamı ola- rak 150 dönüm tesbit edilmiştir. A- AKİS, 19 ŞUBAT 1962 Nafaka mı, Vergi mi? T ürkiyede vergi kaçırılmakta olduğu, artık hiç kimsenin meçhulü de- ğildir. Ama bilir misiniz ki Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı Türkiyede bir vergi mükellefinin günde 5, ayda 150, yılda 1800 lira ile geçinebileceği, bunun üstünde kazanç sağlıyorsa ondan kendisine his- se vermesi gerektiği kanaatindedir? Mükellef evli ise bu miktara eş için günde 3, ayda 90, yılda 1080 lira, m her biri için günde 2, ayda 60, yılda 720 lira daha lütfedilmektedir. Şimdi, İstanbulda yaşayan, ticaretle geçinen evli, üç çocuk sahibi bir mükellef düşününüz. Bu, orta halli bir aile olsun. amın, işi ve S0S- yal mevkii bakımından bir yaşayış düzeni vardır. Kira evinde oturmak- tadır. Çocuklarını okutmaktadır. Bu adama Maliye Bakanı demektedir ki: “Siz beş kişi, ayda 420 lira ile Mi Bunun üstünde para! kazandın mı, ben senden vergi alacağım Bu ailenin hiç, ama biç bir lüksü AMMA, lütfen insaf ile düşünü- nüz, ayda 1500 liradan az parayla geçinmesine maddeten imkân var- mıdır? Aile, ne yapacak edecek, beraber çalışarak mutlaka bu parayı- sağlayacaktır. Demek ki, Maliye Bakanının tanıdığı 420 liraya her ay 1080 Ura teklemek zoru vardır. Bu ise, yılda 12 bin 960 lira eder ki bu- nun iki bin lira kadarı, yani ayda 200 lirası gelir vergisi diye ödenecek- tir. Eee, bizimki kadar kontrolsuz bir sistemde adam bu parayı kaçırır mı, kaçırmaz mı? Bütün büyük lâflar bir kenara. Vergi adabı, vergi mecburiyeti, vatandaşlık vazifesi de öteye. Ama adam, ailesinin nafa- kasını uç uca temin ederken mutlaka hileli beyanname verecek, mutla- ka kazancının o kısmını saklayacak, boğazından kesip Maliye Bakanı- na vergi veya Derdin bü e sistemin adaletsiz oluşu 'buradan gelmektedir.! Beyannameli nükelleğike. adeta meşru sayılacak bu sebepten nafaka- larını devlete vermemektedirler. veya gündelik alanlar, yani memurlarla işçiler o 420 liranın -tabii, aile boş kişilikse- üstünde kazandıkları her kuruştan Maliyeye hisse öde- mektedirler. O halde, yapılacak olan nedir ? Vergi meselesi ele alındığında ya as- gari geçim indirimi gülünç olmayan bir miktara yükseltilmeli, ya da bazı zaruri masraflar için muafiyet tanınmalıdır. Bu yapıldıktan sonra, geri kalan kazançlar istenilirse 90 90 nisbetinde vergilensin. İnsanları nihayet yaşayacaklardır. Prensiplerini benimsediğimiz toplumlarda her insanın emeği karşılığı kazandığı parayla bir belirti (standartta hayati ürme hakkı mukaddestir. Bu standardın icapları göz önünde bulundu- rulmaksızın, dar maliyeci gözüyle hazırlanacak her reform, her tasarı daha baştan başarısızlığa mahkümdur. Her vergi sevimsizdir. Ama geçimini sağlayamayan adamdan vergi) kesmeye kalkışmak sadece sevimsiz değil, aynı zamanda haksızdır da..: ma 150 dönüm arazi Konyada baş- ka, Haranda başka, Hakkâride baş- ka gelir sağlamaktadır. Bunların, bazen birbirleriyle hiç alâkaları yok- tur. Sonra zeytinliklerde 800 ağaç, narenciyede 400 ağaç muafiyet hudu- du içindedir. Ancak Ayvalıkta 800 ytin ağacının sağladığı kazançla Diyarbakırda 150 dönüm hububat a- çe varidatını azaltmasına (rağmen tehir edilmiştir. Karma komisyon yapılacak olan, verginin hü- tarım mütehassıslarıy- la maliye mütehassıslarının beraber- ce çalışacakları bir karma komisyo- nun revizyonuna tâbi tutmaktır. Bu çalışmalarda iki tarafın da mü- balâğaya kaçmaması gerekir. Zira- atçılar, vergi ödemenin şart olduğu- nu kabul zorundadırlar. Maliyeciler ise, bunun bir yeni vergi olacağım, fazla karışıklığa iltifat edilmemesi gerektiğini, bir alışma payı bırakıla- cağım hatırda tutmalıdırlar TÜRKOFİS Tel : 11 90 22 AKİS — 75 23