SİNEMA "Tehlikeli önce başlıyan bu tartışmayı bedava bir reklâm olarak iyi karşıladı. Der- nek de, Vadim'i tehditle yola geti- remiyecegini anlayınca, itiraz ettiği şeyin, Laclos'nun romanını, yirminci asra nakletmek değil de. bu şekilde değiştirilmiş bir eserin 'Tehlikeli a- tâkalar" adını taşımakta devam et- mesi oldugunu ileri sürdü böyle bır durum, meselâ romanı hiç okum mış kimselerde yanlış ve yanıltıcı düşünceler uyandırabilirdi. Bu tevil üzerine. Vadim de fılm p yasaya çı- karken eserin adını "Les Nouvelles liaisons -Yeni alâkalar"a — çevirmek niyetindedir. Laclos'nun bu ünlü romanının gü- nümüze adaptasyonu, geçen yıl "La Loi -Kanun" adlı romanıyla Gonce- urt mükâfatını kazanan Roger Vail- land tarafından yapılmıştır. Vailland, Laclos'nun romanındaki bütün ehem- miyetli hâdiseleri ve şahısları olduğa gibi muhafaza etmiştir. Romanın mektup şeklinde yazılması ve Onse- kizinci asırdan Yirminci asra nakle- dilmesi, adaptasyonun en güç tara- fıim meydana getirmekteydi. Laclos'- nun romanındaki ağırlığın, hâdiseler- den ziyade kahramanların psikolojik tahlillerine dayanması adaptasyonu daha da güçleştiriyordu. Fakat Va- dim'de katıldığı adaptasyon çalışma- sında Vailland'ın bütün bu zorlukları yendiği söylenmektedir. "Tehlikeli alakalar"daki şahısların ve bunların kurdukları "alâkalar"ın günümüzde sık sık raalanır çeşitten olması, Lac- los'nun romanının bugün bile taze- liğini muhafaza etmesi, — Vadim ile Vailland'ın bu güç işini nispeten ko- laylaştıran noktalardandır. "Tehlikeli alâkalar", iki "şeytani" karakterin, Vicomte de Valmont ile 34 alâkalar"ı Tf İ L Bi n lf Roger Vadim, Roger Vailland, Annette Vadim hazırlarken Marguise de Merteuil ün, — işbirliği yaparak iki "masum" karakteri yani Cecile de Volanges ile sevgilisi Che- valier de Danceny'yi baştan çıkar- malarını anlatmaktadır. Vailland'ın yaptığı en ehemmiyetli değişiklik, romanda Valmond ile Mme. Merte- uil'ün sadece suç ortakları olmaları- na karşılık, filmde aynı zamanda ka- rı koca olmalarıdır. — Böylelikle bir yandan dramdaki — birlik sağlandığı gibi, karı - koca tarafından hazırla- nan bütün bu şeytani entrikalar daha korkunç, daha ağır bir mahiyet ka- zanmaktadır. — Valmont, ayrıca evli ve çok “"duygulu" bir kadın olan Mme. de Tourvel'i de baştan çıkarır, sonra da bu işlerde ustası olan mar- kizin emrine uyarak kadını yüzüstü bırakır. Romanın sonunda, Amerikan filmlerine yakışır bir şekilde, bu "şey- tani ve kötü" insanlar ibret olacak eskilde cezalandırılmaktadır. Ama Laclos'nun romanında baştan sona kadar okuyucuda uyanan duygu, bu kadın ve erkek "öfkeli insanlar'ın kurbanlarına üstünlüğü, sondaki ce- zalandırmaya rağmen asıl galip ge- lenin bunlar olduğudur. adim'in filminde Valmont rolü, Stendhal'in "La Chartreuse de Par— me"ından "Le Rouge et le Noir"ına, Dostoyevski'nin "Budala"sından Ray- mond —Radiguet'nin "Le Diable au Corps"una kadar birçok roman kah- ramanlarını başarıyla — canlandıran Gerard Philipe'e — verilmiştir. Val- mont'un karısını romanda M de Merteuil- ise son yıların dikkati çe- ken oyuncusu Jeanne Moreau canlan- dırmaktadır. Cecile'de Jeanne Vale- rie, Mme. de Volanses'da ise Simone Renant oynamaktadırlar. Her hafta 150 bin den fazla insan AKİS'i b öyle merakla okuyor BUNLAR SİZİN — İLÂNLARINIZ- DAN FAYDALANABİLECEK MÜSTAKBEL MÜŞTERİLERİ- NİZDİR. REKLAMINIZI AKiS'te YAPTIRINIZ AKİS, 2 MAYIS. 1959