25 Nisan 1959 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 26

F Yolculuklar Fezaya yedi bilet Geçen yılın sonlarına dogru fezaya ilk insanı gondermek için hazır- lanan "Mercury projesi" dığı vakit, sıra en ehemmiyetli işe, fezanın __ilk yolcusunu seçmeğe gel- E tamamlan- leri, deniz kuvvetleri ve bahriye si- lâhendazlan — arasında en tanınmış tecrübe pilotlarından 110 tanesi bu is için ayrıldı. Her biri en az 150 saatlik uçuş yapmış olan bu pilotlar vücut yapıları, sağlık durumları, zekâ dereceleri bakımından ikinci bir elemeden geçirilerek sayıları 69 a indirildi. Bunlar arasında gönüllü yazılan 56 kişi bir ilk tecrübeden ge- cirildi. Nihayet bundan iki ay önce, "finale kalan 32 kişi Daytondakı hava üssü lâboratuvarlarına gönde- rildi. 32 pilotun, Dayton lâboratuvar- larında tâbi tutuldukları tecrübeler, daha ziyade — modern bir işkenceyi Z A belere başlamadan, gerek tecrübeler sırasında, gerekse her tecrübeden sonra herbiri akla gelebılecek bütün tıbbi müşahadelerden geçtiler Fakat 'Mercury projesi"nin ger- çekleşmesini sağlıyacak adamlardan yalnız fiziki dayanıklılık aranmıyor- du. Bunların aynı zamanda tecrübe sahibi, büyük müşahede gücü olan feza seyahatı sırasında karşılaştık- ları en küçük hadiseleri, uğradıkları en küçük değişiklikleri bir fotoğraf makinası hassasıyetıyle zaptedecek, muhakeme kabiliyeti yüksek, zekâsı son derece gelışmış kımseler olması lâzımdı. Böylelikle, yapılan son bir tasnifte yedi kişi ayrıldı. Şunlar 00 bin metre yükseklikte 28 bin ki- lometre hızla hareket edecek peykte feza yolculuğuna — çıkacak, — peykle birlikte mahreke girecek, de_ıh son- ra yeryüzüne döneceklerdi. İlk seya- hati yapacak olan kimse, bu yedi ki- şi arasından kura ile seçılecek daha sonra Öbür altı kişi arkadaşlarını ta- kibedecekti. Yedi feza yolcusunun seçılmesıy— le iş bitmiyordu. Da oğrusu iş asıl şimdi başlıyordu. lkı yıl kadar sürecek olan bu yeni devrede feza yolcuları nazari ve ameli dersler a- lacaklar, bundan başka, — seçilirken geçtıklerı tecrübeleri devamlı olarak ve her gün biraz daha zorlaştırılmış şekilde geçireceklerdir. Düşük taz- yikli odalarda, dönen — kabinelerde, rüzgâr tünellerinde kalacaklar, daha sonra en modern uçaklarla yüksek- lere çıkacaklar, ses duvarlarını bir- çok kere aşacaklar, nihayet o zama- na kadar geliştirilen roketlerle ilk tecrübe uçuşlarına bağlıyacaklardır. u arada, yolcuları fezaya taşıya- cak olan kıtalararası güdümlü mer- mi Atlas roketi de birçok deneme- lerden geçecektir. Feza yolcularına öncülük etmek üzere bu rokette se- yahat edecek olan maymunlar da şimdiden tecrübelere tâbi tutulmak- tadır. Roketin ve feza yolcularının fezaya gittikten sonra geri dönmesi ihtimali yüzde 96 - 98 civarında ke- sinleştiği vakit, ilk seyahatin tarihi de tespit edilecektir. Feza seyahati daha şimdiden ba- sını da yakından ilgilendirmeğe baş- lamış ve daha şimdiden, fezaya gi- Schirfa Glenn andırıyordu. İki hafta müddetle bu 82 kişi fırıldak gibi — döndürüldüler, bir kabineye sokulup kokteyl barda— ğ gibi çalkalandılar, soğuktan don- sonra terden uc cek etâ yan kızartıl- mış denecek kadar ısıtıldılar. Herbi- ri, dakikada bir derece yukseltılen eğri bir satıhta hızla yürümeğe ça- lıştılar. Bisiklet yapısında bir maki- nada, gittikçe daha fazla ağırlık ta- kılan bir çemberi pedalla döndürme- ğe çalıştılar. Herbiri 3,5 dakika, çe- şitli zaviyelere doğru dönen bir san- trifüj makinasında, dünyanın çekim gücünün 12 misli kuvvette bir taz- yike maruz kalara döndürüldüler. 20 bin metre yüksekteki tazyike eşit bir basınç odasında birer saat kal- dılar.- Sonra iki saat müddetle 64 santigrat derecede ısıtılmış odalara sokuldular Herbiri, kulağın taham- mül edemiyeceği — çeşitte, — tizlikte, keskin ve korkunç seslerle karşılaş— tılar. Daha sonra ses. geçirmiyen ka- ranlık bir odada, yalnızlığa ve sesi sizliğe olan mukavemetleri ölçülmek için saatlerde kaldılar. Gerek tecrü- 26 Grisom Cooper Yedi dayanıklı adam! Çetin bir çalışma Müstakbel feza yolcularının yetiş- mesi ve medeni durumları ile maddi ve mânevi yapıları birbirine çok benzemektedir. Yedi gönüllüden ücü hava subayı, üçü deniz subayı, biri deniz piyadesidir. Hepsi peykin içine sığabilmeleri için orta — boyda kimselerdir -1.60 metre yahut daha kısa-. Hepsi kâfi derecede tecrübe sahibi olacak kadar yaşlı, feza se- yahati şartlarına tahammül edebile- cek kadar gençtir -32 ile 37 yaşları arasında-. Hepsi evlidir. Herbirinin 1 ile 4 arasında çocuğu vardır. Ge- rek eşleri, gerek çocukları bu mace- rayı anlayışla, hattâ biraz — alayla karşılamışlardır. Meselâ 37 yaşın- daki John Herschel Glenn'in eşi, ko- casının zaten "bu dünyanın adamı olmadığını, yoluna devam ederse da- ha iyi olacağını" düşünmektedir. 33 yaşındaki Ma lcolm Scott Carpenter ise, "Mercury projesi" için seçildiği vakit gemısıyle seferdeydi, mına eşi Wash ıngtona müracaat e- derek kocasının "gönüllü" olduğunu bildirdi. Slayton Shepard Carpenter decek ilk insanın başından geçenleri anlatması için birçok gazete ve mec- mua, telif hakları elde etme yarışı- na girişmişlerdir. Fezanın müstak- bel yedi yolcusu ise, ilk seyahat han- gisinin üÜzerine kalırsa kalsın, telif hakkından alınacak parayı araların- da paylaşmak hususunda — mutabık kalmışlardır. Seyahat nasıl geçecek? F eza yolcuları hazırlana dursun- lar, bir yandan da feza seyaha- tinin nasıl geçecegine dair araştır- malar büyük bir hızla ilerlemekte- dir. Bu hususta şimdiden birçok ma- lümat elde edilmiştir. Feza yolcusu- nun karşılaşacağı ilk güçlük, roke- tin fırlatılması sırasında olacaktır. Dünyanın çekim gücünün sekiz mis- li bir hızla fırlatılacak olan roket- teki yolcu, ilk anda güçlükle nefes alabılecektır Teneffüse yardım eden adaleler bu büyük güce karsı koy- mak için gerilecek, bundan — dolayı nefes alıp verme işi gittikçe gayri muntazam bir şekle girecektir. Kalb. normal atışının iki misline yüksele- cektir. Feza yolcusunun görüşü. ö- AKİS, 25 NİSAN 1959