4 Ekim 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 33
Filmcilik Başlıyamıyan mevsim G eride bıraktığımız ay içinde, her gazetelerde — yayınlanması mutat olan listeleri — araştıranların eli boş çıktı. Zira tam sinema mev- simi hazırlıklarının en hararetli a- nında ilan edilen son iktisadi ka- rarlar bütün programı altüst etmiş- tir. Ekim ayı başladıgı halde ancak bir liste -0 da bir sinemanın kendi listesi- yayınlanmış ve Beyoğlunda ancak iki sinema, kararsız bir şe- kilde yeni mevsime girmiştir. Hal- buki, bu yıl için ne ümitler beslen- ithalât alanına yeni şirketler büyüklerle rekabete başla— mışlar, büyüklerin rağbet mediği Avrupa ve Amerika fi lmlerıne el at- mışlardı. Hatta geçen mevsim dah sona ermeden, hiç adet olmadıgı hal- de bu m evsıme ait listeler yayınlan- mağa başlanmıştı. Şimdi, — geçen mevsimlerden kalan bu filmlerin bi- le oynatılacağı Ortada dolaşan film adları cak şeyler degıldır Tek sü ZI Avrup mleketler nden edilm l şmalarla girebilecek filmlerle olabılecek v B -di Temcit pilavı evsimin filmleri arasında re- make'ler (yeni - çekim) dikkati çekecek kadar fazladır; bu durum Hollywood'taki mevzu buhranım iyi- ce açığa vurmaktadır. Bir re-make'- in hiçbir vakit Orijinal eserin sevi- yesine erışemedıgı umumı bir kaide- dir evsim re-make'leri de bu kai- deyı bozmuyor; Çeçen hafta mevsi- mi açan ilk eser, "You Can't Run A- way From it * Kaçak aşıklar", Frank Capra'nm 1934 yılında çevirdiği ün- lü komedisi "It Happened One Night - Bir gecede oldu "yu tekrarlamak- tadır. Rejisörlüğe başlıyan Dick Powell'in, eşi June Allysona gore “biçtiği" bu yeni versiyon 1934'ü bir sürü Oscarını silip supuren orı jinalin hayli gerisinde. İlk versiyon- da Claudette Colbert ile Clark Gab- le'in canlandırdıkları milyoner kızı fakir delikanlı çatışması ve sevış— mesini anlatıştaki tatlılık, Capra'vâ- ri hiciv, 1934 Ameri kasının mesele- lerime yakın munasebet şımdı June Allyson ile Jack Lemon'un canlan- dırdıkları fılmde kaybolmuştur Ge- 1939 da Çevırdıgı - Kadınlar" ile 1940 virdiği "The Phıladelphıa Story - Philadelphia hikâyesi" de sırasiyle, David Miller'in elinde "The Oppo- site Sex * Haksız ittiham" ve Char- les Walters'in elinde "High Society - Yüksek sosyete" olarak bu mevsim karşımıza çıkacaktır. Miller'in elin- de müzikal kılığa sokulan birincisi, hem ilk versiyondaki mizahın kay- bolduğunu hem de Miller'in müzikal- lerde de başarı gösteremediğini or- AKİS, 4 EYLÜL 1958 N E M A taya koyuyor. ""The —Philadelphia Story" de Katherine Hepburn, Cary Grant ve James Stewartın oynadık- ları rolleri "High Society" de sıra- siyle Grace Kelly, Ring Crosby ve Frank Slnatra'ya veri en, ayrıca fil- me Vista Vision işlemini Cole Por- ter'in şarkılarını ve Lo Arms- n Charles Walters de Miller'den daha talihli sayılamaz. Cukor'un "salon — komedileri" nden Capra'ya en yaklaşanı, "Amerikan aristokrasisi" ni hicveden eseri, de- rinliğinden' büyük bir kısmını kay- betmektedir. Aynı olaya, Capra ile birlikte Amer' komedisinin en başarılı re_ıısoru sayılan — Preston Sturges'un " e - Memnu mey- ady Ev ve" (1941) adlı filmini yine müzi- kal bir kılığa sokan Norman Tau- Kenna gibi usta oyuncular bu ha- vayı zorlukla örtebiliyorlar. Doğru dan doğruya re-make sayılmasa da biri İngiliz, öbürü Fransızlar taraf fmdan çevrilen iki eseri de burada zikredebiliriz. "Acemi doktor" sert* sinin re_ıısoru Ralph Thomas, perde- de en ından yarım duzıne versı- yonu olan, Dickens'in "A T of Two Cities - Kırmızı şovalye sıni tekrar — çevirmiş. En iyi versiyonu 1935 te Jack nwey tarafından Ronald Colman ve Elizabeth Allan ile çevrilen bu filmde, Colman'm Dickens'in romantık eserıne uygun düşen tipi "Acemi doktor" yerine Dirk Bogarde'ı görmek ınsanı hayli yadırgatıyor Victor Hugo'nun "Nöt- re Dame de Paris" romanı da yine yarım düzine versiyonu olan eser- lerden. En son Willıam Dieterle'nin Charles Laughto ureen O'-' Hara ile bırlıkte çevırdıgı bu eseri meydana getirirken Fransız rejisö- rü Jean Delannoy, birçok usta si- Burt Lancaster "Yağmurcu" da. Bereketsiz rog'un "The Birds and the Bees - Parıslı dansöz" ünde de rastlanmak- dır. Sonuncu filmin Ge eorge Gobel 1le Mitzi Gaynor'u, Sturges'un fil- mındekı Henry Fonda ve Barbara Stanwyek'i nutturamıyorlar. Re- make lerın orı_ıınal ile ıkıncı versi- yonu aynı rejısorun elinden çıktığı vakit bile yine eski başarıma sağ- lanamıyacağı Sidney Franklin'in il- kinden 22 sonra tekrarladığı "The Barretts of Wimpole Street - Acı aşk" la bir kere daha anlaşılı- yor. M mafih, Franklin'in eseri il çevrildiği vakıt bıle başarılı sayıla- mazdı. Şair Ro Browning ile Elızabeth Barrett arasındaki aşkı canlandıran bu ülmin ağır ağdalı bir melodram havası Jennifer Jones, John Gielgud, Vırgınıa Me- mevsimin eseri nemacıları bir araya toplamış. Ama ne Jean Aurenche, Jaccmes Prevert'- in senaryosu, ne Georges — Auric'in müziği, ne Michel Kelber in fotoğ- rafları, ne de Anthony Ouinn'in oyu- bunun tam bir fıyasko olmasını onleyemıy Sahneden aktarılanlar evzu buhranına uğrayan bir si- nemanın ikinci büyük kaynagı sahnedir. Nitekim merıka filmleri a Broad- way sahnelerinden aktarılan eserler büyükbir yer tutuyor. Re-make'ler- deki kadar umumi bir kaide sayıla- mazsa da, bır sahne eseri ne kadar başardı olursa, sinema adaptasyo- nunun o kadar başarısızlığa uğrama ihtimali taşıdığı söylenebilir. Bu ih- 33
