14 Haziran 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 18

YURTTA OLUP BİTENLER Daha sonra da sanıkların tecil talep- lerinden sadece Nihat Subaşınınki ni kabul ederek Şinasi Nahitinkini red etti. Şinasi Nahit ile Subaşı, Ankara Cezaevinin kırmızı boyalı — meşhur kamyoneti ile sekizer aylık eski ceza- larının mütebakisini doldurmak üze- re yeniden Cezaevine — dönerlerken, Toplu Basın Mahkemesinde Ulusa a- it bir başka davanın duruşmasına devam edildi. Bu dava da, Ulusun yazıişleri mudurlerınden Ulkü Arman ile bu gazetede "Sonsuz kavgalar içinde çöl demokrasisi" başlıklı bir yazısı neşredilen yazar Oktay Verel aleyhine açılmıştı ve karar safhasın- daydı. Nitekim biraz sonra da hasta olduğu için duruşmada bulunamayan Oktay Verelin gıyabında, yazı işleri müdürü Ülkü Armana karar tebliğ edildi. Oktay Verel içinde suç olan böyle bir yazıyı yazdıgı için, yazıiş- leri müdürü Ulkü man da böyle bir yazının neşrıne musaade ettiği için birer yıl ağır hapse ve on biner lira ağır para cezasına mahküm e- diliyorlardı. Ulus gazetesi ise bır ay daha kapatılacaktı. Kazalar Gitti gider eçen haftanın başlarından bu haftanın ortalarına kadar Anka- radaki sabık Spor Sarayının enkazı arasında, hallerinden tavırlarından mühendis oldukları anlaşılan bir ta- kım adamlar dolaştılar durdular. Çö- ken çatının bir kısmı temizlendi, be- ton kabuktan numuneler alınarak be- tonarmenin dozajının tahlili için la- boratuvara gönderildi. Üçü bayın- dırlık Bakanlığı, üçü de Türk Mu— hendisler Birliği İnşaat Mühendisleri Odasından altı mütehassıs günlerce, süren bu araştırmalarından sonra bir de arazinin Jeolojik durumunun tesbi- ti cihetine gidilmesine karar verdiler. Maden Mühendisleri Birliğinden bir jeoloji mütehassısı istendi. Arazinin jeolojik yapısı üzerinde uzun —uzun tetkikler yapıldı. Neticede görüldü ki, temelin oturtulduğu arazi eski bir ba- taklık kalıntısı ve çamur rüsubudur. Bu çamur zemin üzerinde temelin o- turtulması için açılan yerin derinli- ği normaldir ve temel projelerinde herhangi bir aksaklık, herhangi bir noksanlık bahis konusu değildir. Ay- ni karakterdeki arazi üzerine, sabık Spor Sarayı temel projesine benzer yüzlerce proje tatbik edilerek yüzler- ce, binlerce bina yapılmıştır ve bu gü- ne kadar bunların bir tekinin bile yı- kıldığını gören olmamıştır. Jeolojik tetkikler yapılırken bir yandan da Karayolları laboratuvarlarında sabık binadan alıınan beton parçalarının tahlili yaptırıldı. İnşaatta kullanıl- mış olan demir çubukların kalitesi- nin tesbiti için Karabük Demir Çelik Fabrikaları haddehanelerine gönde- rilen numunelerin tahlili neticeleri de geldi. Gerek çimento, gerekse demir 13 üzerinde yapılan incelemelerde ne çi- mentonun dozajında bir düşüklük, ne de demirin kalitesinde bir bozukluk bulundu. Tahkik heyeti bu neticeler karsısında daha başka noktalar üze- rinde durmaya başladı lşte tam bu sırada akla binanın projesini bir kere daha gözden ge- çirmek geldi. Ancak bu proje, bu hu- susta memleketimizde en büyük oto- ritelerden biri sayılan Ord. Prof. İh- san İnan tarafından hazırlanmıştı. İhsan İnanın hazırladığı projeler ise en ufak bir kontrola bile tabi tutul- mayacak kadar itimat uyandıran, a- deta birer tabu gibi karşılanan pro- jelerdi. Tetkikat sırasında Ord. Pro- fesörün projesinin temiz şeklinin an- cak inşaatın sona ermesine yakın ta- mamlandığı ve inşaatın müsvedde ha- lindeki projeden yapıldığı — görüldü. . Prof. İhsan İnan Yazdığı — bozulmazdı Profesörün çalışma sistemi — "istim arkadan gelsin" misali bir parça da- ğınıktı. Çoğu zaman müsveddeler ha- linde çalışır ve temiz projeyi daha sonra verirdi! unda biraz da dev adımları ile ilerleyen görülmemiş kalkınmaya ayak uydurabilmek en- dişesinin rol oynadıgı unutulmama- lıydı! Temiz proje üzerindeki ilk tet- kikatta ise projenin ana hatlarında bir hesap sistemi hatasına rastlan- dığı söylenmektedir. Halen Ameri- kada bir tetkik seyahatine çıkmış o- lan İhsan İnan tetkik heyeti ve mü- teahhit firma tarafından Türkiyeye dönmeye davet edilmiştir. Henüz kes- kin bir şey söylenmemekle beraber İhsan İnanın dönmesi ve proje ü- zerindeki etraflı tetkiklerden sonra hâdise bir dereceye kadar ay- dınlanacaktır. Ancak bütün bu tetkikler, araştırmalar gayet giz- li — kapaklı — yapılmakta, — bilhas- sa basına hiç bir şey sızdırılmamaya çalışılmaktadır. Bu arada, "iskambil- den şato”" sabık Spor Sarayının ha- rabeleri önünde ilk önce Beden Ter- biyesi Bölge Müdürlüğü, sonra daha başka işgüzar teşekküller; kurbanlar kestiler. Görülmemiş Kal- kınmanın görülmemiş — eserlerinden biri olan Spor Sarayının görülmemiş yıkılışında can kaybına uğranmama- sı bazılarınca kurbanlar kesilerek te- sit edilecek bir olaydı. Ancak aradan günler geçtiği halde bir türlü bu kos- oca binasının gümbürdemesinin se- beblerinin izah edilememesi halk a- rasında haklı olarak infial uyandırdı. Herkesin söylediği, binayı sırf 27 E- kim seçimlerine yetiştirebilmek için Spor Sarayının inşaat süresinin kı- sıldığı ve zamanından evvel temeller daha iyice oturmadan açılış töreninin yapıldığıdır. Tabii ki bu "gayrilmi Spor sarayı inşaatıyla aynı zamana tesadüf eden bazı hususi inşaat üze- rinde de geveze ağızlar durmamazlık etmemektedirler. Hadisenin biran evvel aydınlan- ması ve böylece yakın tarihimizin bü- yük fiyaskolarından birini teşkil e- den "iskambilden şato" mesullerinin ortaya çıkarılması son derece lüzum- lu bir hal almaktadır Yaşasın D. P. Fakat mütehassıslar — tetkikleiine m ededursunlar. "Demokrat Çevreler" hakiki mesulü bulmuşlar- dır bile. Bu, tabiatiyle C. H P. dir. "Demokrat Çevreler" hem de matbu olarak şu izahatı vermektedirler: "Şimdi işi muhalefet en şeni bir istismarcı gayretile ele alacak ve bü- tün suç Demokrat Parti rejimine, bu rejimin iş ve idare zaafına atfedile- cektir. Heyhat ki felâket, mâna bakı- mından büyüktür; ve şu veya bu se- bebe ircaı yolile müdafaası mümkün soydan değildir, O halde mes'ul. Demokrat Parti idaresi mi? Heyhat ki, zahirde ve zahir per- desinden başka bırşey göremeyen- lerde bu kanaat umumi olacaktır. Bu işin müdafaası ve hakikati iş- — e: — Hâdise, Türk cemiyetine arız ve yüzde yüz ahlaki ve fikri zaafın muazzam bir sembolü.. Onun, her- hangi bir mühendis, müteahhit veya müessesenin vazife hatasile — mevzii- leştirilebilecek bir tarafı yok... Başlı- mes'ul, böyle fertleri ve müesse- seleri türeten içtimai ruh sukutun- da... Bu ruhun memlekette üreticisi de bugünkü rejim değil, evvelâ bir asırlık tanzimat çığırı ve sonra çey- rek asırlık Halk Partisi idaresidir." nda "Spor Sarayının yı- kılması hâdisesinde İsmet İnönünün manevi mesuliyeti" mevzulu bir Di- lek II. Raporu kaleme alınırsa, hiç şaşmamak İlâzımdır. AKİS, 14 HAZİRAN 1958