YURTTA OLUP BİTENLER kalkınma, imar ve yıkım faalıyetle— rinin durmamacasına devam ettiği İs- tanbuldaki ev kiralarının ulaştıgı astronomik rakkamları bilm ge- rekmektedir. Halbuki Çalışma Baka— nı Hayrettin Erkmenin emrınde fi- ilen bakanlıgına tahsıs edilmiş "kon- tenjanlı" iki büyük blok apartman vardır ve bunların bütün konforları- na, bütün lükslerine rağmen kiraları çocuk oyuncağı kadar ucuzdur. Aksaraydan gelen ve — Atatürk Köprüsünün üzerinden geçerek Şiş- haneye doğru uzanan Atatürk Bulva- rının hemen Bozdoğan Kemerlerin- den sonra başlayan sol cenahına rastlayan yakasında yükselen iki büyük blok apartman, Zoraki emlak- çı İşçi Sigortaları Kurumunun malı- dır. İşçi Sigortaları Kurumu ise Ça- lışma Bakanlığına bağlıdır. Bu iki büyük apartmanda 76 daire vardır. 1 numaralı apartman, sekizer daireli beş bloktan meydana gelmiştir. İkin- ci apartman ise gene sekizer daireli dört bloktan müteşekkildir. Bu blok apartmanların altında da ondört dükkân yer almaktadır. İstanbul Be- lediyesinin başlatıp, Işçı Sigortaları urumunun tamamlattığı bu apart- manlarda, — doğrusu bütün — konfor duşunulmuştur O kadar ki İstan- bulda havagazının havası var gazı yok bir cisim olduğu hesaplanarak bu dairelerdeki banyolara, — tesisat olmasına rağmen, şofben yerine ter- mosifon takılmıştır. Yani bu apart- manlarda oturacak talihlilerin her türlü ihtiyacı tam manasıyla karşı- lanmağa çalışılmıştır. Bütün bunlar- dan sonra bu 76 dairelik apartman- ların kirasının, 1 numaralı blokta pe- şinatsız 225, 2 numaralı blokta üç odalar için gene peşinatsız 250, dört odalar için tabii peşinatsız 350 lira olduğu düşünülürse talibin ne kadar çok olduğu kendiliğinden anlaşılır. İstanbulda —Atatürk Bulva gibi merkezi bir yerde, her turlu konforu haiz bir dairenin 225 ilâ 350 lira ara- sında -hem de peşinatsız- kiraya ve- rilmesi elbette ki pek çok talibin gözlerini döndürecektir Çalışma Bakanlığı bu apartman- ların inşaatı sırasında, kiraya veri- lecek dairelerin yüzde yirmisini ba- kanlık kontenjanı olarak ayırtmıştır. Ancak, Vaktakı 1nşaat bitmiş ve Erk- menin bu e yirmi kontenjanına saldıran talıplerın şöyle kabataslak sayıları belli olmuştur, işte o zaman Çalışma Bakanlığına — ayrılan kon- tenjanın pek az olduğu görülmüştür. unun üzerine Erkmen fonu süratle yükseltilmiştir. Tabii bu yükseliş İs- tanbulda Çalışma Bakanlığı İşçi Si- gortaları Kurumunda çalışan beş- yüzden fazla k çük - memurun payının hemen tamamiyle yok olma- sı ile neticelenmiştir. Zira Bakanlık fonundan geriye kalan, müdiran sı- nıfı tarafından zaten daha ilk ham- lede 1şgal edılmıştır evlet Herkesın başını sokacak yer aradı- ğı bir sırada bu "ışıksız apart- man" pek çok meraklıyı da cezbet- miştir. Acaba 76 dairede kimler ika- met buyurmakt dır? Geçen hafta bu meraklıların arasına AKİS m habiri de katıldı. Gazeteci olma verdiği cakayla gitti, kiracıların lis— tesini istedi. Aldığı cevabı duyduğun- da düşmemek için bir yere tutunmak zorunda — kaldı. — Kendisi "Bu, bir devlet dairesinin gızlı Ve resmi | Meşhur blok apartmanlar "Yanıyor mu yeşil köşkün lambası !" evrakıdır" dendi. Anlaşılan ucuz da- irelerin sakinlerinin — isimlerinin bi- linmesinde hayati bir mahzur bulun- maktadır. Hayati mahzurun — mev- cudiyeti başka bir hususla da sabit- tir. Bir takım kiracılar daire kapı larının yanındaki hususi kartvizit- lıklerı boş bırakmışlardır. Halbu- ki bu daireler kiraya verilmiştir. Do- ludur. Ama, sakinlerin kim oldukları meçhul tutulmak istenmektedir. Bunda, alâkalıları haklı görme- mek zçrdur. Zira talimatname gere- ğince İşçi Sigortaları Kurumunun elinde iskâna elverişli gayri menkul bulunur da bunların kiralanması ci- hetine gidilirse, bunlar Çalışma Ba- kanlığına mensup memurlara tevzi edilir. Üstelik Çalışma Bakanlığına mensup memurlarda da, bu tip binala rı kiralıyabilmeleri için bir takım şartlar aranır. Meselâ evli olması, çok çocuklu olması ve iskâna el- verişli gayri menkulün bulunduğu vilâyet hudutları dahilinde şahsen kendisinin veya karısının veya usul ve fürularının evlerinin bulunmama- sı şarttır. Buna mukabil talimatna- mede "dairelerden büyük bir konten- jan Bakana ayrılır. Bakan da bunla- rı kendi partisinden olmak gibi mü- him vasıf taşıyan kimselere verir, bu an Vekıllerı milletvekilleri tercih edilir" diye bir madde yoktur. Kiracı listesinin bir devlet sırrı sayılmasının sebebi bu- dur. İki büyük apartmalndan birinci- 1 57 sinin kiracılarıyla 1 , ikin- cisininkilerle 15. 4. 1958 tarihlerin- e kira mukaveleleri imzalanmıştır. Bu mukavelelerin bir çogunun altın- daki imzaların ne Çalışma Bakanlı- ğıyla -Bakanıyla değil. Bakanlığıy- la-, ne İşci Sigortalarıyla, hattâ ne d memurlukla — zerrece alâkaları vardır. Biraz da tarihçe iracılarının listesi devlet sırrı di- ye böyle bucak bucak saklanan bu iki apartmanın temeli bundan beş yıl önce parlak nutuklar ve debde- beli törenlerle atılmıştır. Temeli attı- ran İstanbul Belediyesi idi. Istanbul Belediyesi Atatürk Bulvarı civarın- a arsa satın almış, memurlarının mesken sıkıntısına deva bulabilmek için de ilk plânda iki apartmanın in- şaatına geçmişti. İstanbul Belediye— sinin dar gelirli memurları sevinç" i- çindeydi. Yıllarca sonra da olsa, me- deni; birer yuvaya kavuşacaklar sı- gındıkları kovuklardan — kurtulacak- lardı. Ama Beledıye memurlarının bu sevinci pek de uzun sürmedi! İs- tanbul Beledıyesıne para lâzım oldu, Ankaradan aldığı emirlerin dışına çıkmamak sadakatini — gösteren Şe- hir Meclisi, verdiği bir kararla ya- rım inşaatı İşçi Sigortaları Kurumu- na sattı. Gerçi İstanbul Belediyesi memurlarının sevinçleri sinelerinde e- riyip gitmişti ama, bu sefer de Çalış- ma Bakanlığı memurları sevinmeye başlamışlardı. radan bir, iki, üç sene geçti, to- pal kaplumbağa sürati ile ilerleyen AKİS, I4HAZİRAN 1958