22 Mart 1958 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 23

KİTA Taşlı Tarla ( ut Kurunun şıırlerı Varlık yayınları 545, Yeni iiri serisi 30, İstanbul Ekın Basımevı 1957, 80 sayfa 100 kuruş ahmut Kurıt Tu genç nesle mensup Mşairle . Adı daha çok Varlık mecmuasında görülüyor. "Taş L Tarla"da muhtemelen ilk şiir kita- bı. Daha önce şıırlerını muhtelif mec- mualarda yayınlamış. İşin daha ziya. de sanat tarafiyle uğraştığından ola: sat olmaktan ileri gıtmedıgınden şöh-. retı yayılmış, bir şair değil itabin- şıır yer almış. Bu şiirlerin ne- en hepsinin altında yazılış yılları da kaydedilmiş. Kitap, ından so- luma doğru sayfalar atlanmadan O- kunursa şıırlerın seviyelerinde bir i- niş çıkış görülüyor. Biraz dikkat e- dince de bunun şıırlerın yazılış tarih- lerı ıle alâkalı olduğu meydana çıkı- yor. Şair, kıtabındakı şıırlerı yazı— lış tarihlerinin sırasın mış. Rastgele, yahut endınce begendıgı bir duzen içinde sıralamış. — Meselâ kitaptaki ilk şiir "aşk üçgeni" târihini taşıdığı halde emen ondan Sonraki "vesvese"adlı şiir 1947 ta- rihini taşıyor. Arada on yıllık bir zaman var. On yıl ise. bir saırın geli- şip olgunlaşmasında yahutta zaman- la kabiliyetini kaybetmesinde mühim rol oynayan bir zaman parpası Ma- amafih hemen söylemek Mahmut Kuru, ve istidadını kaybeden şairlerden de- ğil Bilâkis, tam tersine. Son yazdı- ğı şiirler eskilerine göre daha — göz doldurucu "Taşlı Tarla"yı 1950 den evvel ve 1950 den sonra yazılmış şiirler o- larak iki kısımda mütalaa — etmek mümkün? Dogrusu 1950 den evvelkı— ler içinde gunumuz şiirine gore de- gerlendırılecek ve u ıy dene- bilecek şiir bulmak hayli zor. Bu ba- kımdan hepsi 16 tane olan bu şiirle- ri kitaba almamak belki de en ha- yırlı yoldu. Ama nedendir bilinmez bütün sanatkârların, Öz ağrıla- medikleri bir meyilleri vardır. kı ilk aşkları gibi ilk şiirler, kâyeler de bir türlü kıvılıp bir koşeye bırakılâmazlar. İkide bir yeniden pı şirilip kotarılıp ortaya sürülmek is- lerler. ru da aynı yoldan geçmiş. Ilk şıırlerını kaldırıp bir ke- ğa kıyamamış, ayrı - bir bölüm altı da da toplamamış Trast- gele kitabin orasına burasına dağıt- Mış. Üstünde asıl durulması gereken pırler 1950 sonra yazılanlar Kit uran — şiiri doldur "Tuzlu Karanlık" adını taşıyanı.Di- ğer şiirlere nazaran uzun ama sâğ- lam yapılı, soluklu bir şiir. Öbür şı— irler ıse günümüz şairlerinin- acayıp— lik sayesinde şöhrete erişmek, iste- yenler harıcındekılerın —yazdıkların— 24 rek ki. | zamanla kabılıyetını P L A R dan pek farklı şeyler değil. Ne iyi, ne de kötü. Orta halli, iddiasız görünüş- lü şiirler. “Taşlı Tarla"daki şiirlerden birin- den, "Mustafa" adlısından şaırın ha- yatı hakkında da bir şeyler Öğrenmek şiirden — anlaşıldığına gore Mahmut Kuru 1928 de doğmuş, evli, iki çocuğu yarmış, ikinci ço- cuğu 1955 de nüfus sayımının ya- pıldığı gün ölmüş. Şairin babası da ihayatta değilmiş. Zira ayni — şiirde oğluna hitap ederken "Simdi babam yok, Başka -Hem kalsa deden olur- du" diyor. "Taşlı Tarla" günümüz şirine ye- ni hiç bir şey getirmiyor. Tıpkı taş-- Mahmut Kuru 1951-55 arasında sustu mu? lı bir tarladan akan su gibi. Kitap başından sonuna kadar okunduğun- da dilde bir takım takırtılardan baş- ka bir şey kalmıyor. Tek cümleyle: son bir iki ıldır ıyıden iyiye du- raklayan ve yavanlaşan şiirimizin ti- pik örneklerinden biri. Ne bir adım ileri, ne de bir adım geri Sarı Traktör (Talip Apaydının romanı, — Varlık yayınları 567, Büyük c kitapları serişi 63, lt nbul Ekin — Basımevi 1958, 156 sayfa 200 kuruş T alip Apaydın, Köyde dogmuş, yıl— larca okunmu: Ş, meslek olarak öğ- retmenliği seçmış ve gene köye dön- müş bir yaza ayli de genç. A- ma ilk romanı olan "Sarı Traktör" ümit uyandıran bir eser.Öyleki, köy ve köylü edebiyatındân bıkınlık ge- tirdiklerini, söyliyerek Övünen bir takım edebıyat züppelerinin bile ka- zara alırlarsa, kolay kolay ellerinden bırakamıyacakları bir kitap aydın "Sarı Traktör"de, ken- dıne mevzu olarak bir tek esele al- mış. Bir köy delıkanlısının Anadolu- yeni yeni yayılmaya başlayan traktörlere karşı tutkusu. — Yahut daha açık bir ifade ıle aşkı. Hayli hacımlı olan kitapta başkaca bir şey anlatılmıyor. Kitabın ilk say- fasından son sayfasına kadar Arif adındaki köy delıkanlısının bir trak- tör alabilmek için çabalayışının hi- kâyesini" soluğu kesilmeden, cuda bıkkınlık uyandır. madan ya havaiyat katmadan, şiirli lelerin ardına gızlenmek ü hissetmeden ve hele yapmacığa düş- meden anlatmak cıdd son derece hiç mi kusur y El betteki Var Hem de bir haylı'? Me— selâ pek çokyerde dil yayan kalı- yor.Cümle dizileri birbirine giriyor. Okuyucuda bazı bazı da olsa aman artık şu hikâyede bıtsın düşüncesi zanmanın yolunu ilerisi için gerçek bir kazanç olarak dikkâti üzerine çekiyor. 19. ölüm Yıldönümü münase- betiyle Türk Basınında Atatürk (Hazırlayanlar: Osman Işık — Mus- tafa Şahin, Ataya Armağan: 1 Rüz- çârlı Matbaa, Ankara, 1957, 160 sî.ıyfa 250 kuruş) ki idealist öğretmen, 1958 in 10 Kasımında Büyük Atatürkün ölü- münün 19. yıl donumu dolayısıyla de 69 muhtelıf makale ve şiiri ihti- va eden "19. m yıldönümü müna- sebetiyle Turk ba sınında Atatürk" adlı bir kitap hazırlamışlar. Kitabı hazırlayanların kitabin en — sonuna ledikleri "son söz" başlıklı yazıda belırtıldıgıne göre '"Atay ğan" serisi adı altında.her yıl" bir cilt olarak çıkarılacak olan bu kitap- ar, uzun yıllar, hazırlayanların di- liyle olunceye kadar her yıl" de- vam edecektir. Atatürk hakkında Türk basının- da çıkan yazılardan hazırlanan bu derleme, bu yılki haliyle pek de tam bir eser sayılamaz Ama hazırlayan- ların iyi niyet ve azmi, gelecek yıl- larda bu eserin gerçekten dört başı mamur bir eceği umıdım vermektedir. Temennı edilir ki bun- her yıl hazırlanacak 0- dan sonra lân bu kitaplar, bundan evvelki yıl- lara da teşmil edilsin de. At t irk'- ün ölümünden bu yana Türk - tâ dünya- basınında ver alan butun yazılar bir seri altında toplanan. AKİS, 22 MART 1958