21 Temmuz 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 3
AKİS Haftalık Aktüalite Mecmuası Sene: 3, Cilt: VII, Sayı: 115 Rüzgârlı Sok. Ovehan Kat: 3 Daire: 7 P. K. 582 ... Ankara Tel: 15221 (Başyazar) 18992 (Yazı İşleri ve İdare) Fiatı : 60 Kuruş Neşriyat Müşaviri : Metin TOKER imtiyaz Sahibi ve yazı işlerini fiilen idare eden Mes'ul Müdür Yusuf Ziya ADEMHAN Umumt Neşriyat Müdürü : Hamdi AVCIOĞLU Teknik Sekreter : M. Nevzat ÜNLÜ Karikatür TURHAN Fotoğraf : Hüseyin EZER Osman ÖZCAN ASSOCIATED PRESS TÜRK HABERLER AJANSI Klişe : ; Boğan Klişe ATELYESİ Müessese Müdürü : Mübin TOKER Abone Şartları : 3 aylık (12 nüsha) : 6 lira 6 aylık (25 nüsha) : 12 lira 1 senelik (52 nüsha) : 24 lira İlân Şartları : 4 renkli arka kapak (Tam Sayfa): 350 lira Kapak içi 300 lira, metin sayfaları Santimi 4 lira. Dizildiği ve Basıldığı Yer: Rüzgârlı Matbaa — ANKARA Basıldığı tarih: 10.7.1956 Kapak rîsmirr_ıi_z : Murad Ali Ulgen D.P. nin sembolü (Sene : 1958) Kendi Aramızda Sevgili AKİS Okuyucuları ktidar partisinin yüksek sevk ve idaresini deruhte edenlerde bizim — doğru — bulmadığımız bir zihniyetin — yerleşmiş — olduğunu görmek üzüntü veriyor. İktidarla Muhalefetin Mecliste ara seçimleri- nin yapılıp yapılmaması gerektiği hususunun müzakeresi sırasında- ki tartışmasında bilhassa D.P. Ge- nel Başkanı Adnan Mendereste bu zihniyetin belirtileri bütün — vüzu- uyla kendini gösterdi. Adnan Menderes diyordu ki: Mesele haddi , zatında çok basıttır Bu sene ara sevimleri yapmak caiz değildir. Çünkü ek- seriyet hoyle istiyor. Sız ekseriyet- olduğ zaman aksine karar verebilirsiniz. Ama simdi ekalli- yette bulunuyorsunuz. İşte bütün muhalefetler,. şurada — olduğunuz kadarsınız." erçi demokrasilerde ekseriyet- ler her istediklerini yapmak hak- kına sahip degıllerdır kendilerini bağlayan bir çok tahdit — vardır; nitekim bu husus Meclıs müzake- releri sırasında ifade edilmiştir. k “Fakat Müuhaliflerin herw " nedense gözlerin önüne sermediği nokta, memleketle muhalefetin "işte şu- rada olunduğu kadar" dan çok faz- la bulunduğuydu. Zira Adnan Men- eres bunu söylediği zaman Mec- lisin muhalefete ayrılan sıraların- da sadece 65 kadar milletvekili o0- turuyordu ve bunun ekseriyet gru- buna nisbeti Başbakandan — evvel DP. grubu adına konuşan -D.P. nin yeni sembollerinden- Hamdi Sancarın belirttiği gibi yüzde 17 den ibaretti.Böyle düşünmek, mem- leketi idare edenleri onumuzdekı seçimlerde tatsız sürprizlerle kolay- lıkla karşılaştırabilir. Zira muhale- fetin memlekette iktidara nisbeti yüzde 17 den çok fasladır ve ek- serıyet partisinin başındakiler bu- nu hatırdan çıkarmasalar çok iyi ederler. Verilen reylere Möecliste tekabül eden mılletvekılı sayısı bi- zim seçim sistemimizin bir cilve- sinden başka şey degıldır ve hakıkı vaziyet bambaşkadır. 1954 seçimlerinden sonra Ada- let Bakanlığı tarafından neşredi- len rakkamlara göre o seçimlerde 9.095.617 rey verilmiştir. Bu rey- lerin yüzde 58,42 si D.P. ye git- miştir. C.H.P. yüzde 35,11. C.M.P. yüzde 5,28, bağımsızlar yuzd e 0,62, T.K.P. yüz zde 0. 56, İşçi Partisi de yüzde 001 rey almıştır D. rey olarak verilen 5.313.659 dur; arti buna mukabil 503 milletve- kili çıkarmıştır. Fakat bunlardan 30 tanesi muhalefet safına geçtik- lerine güre 30 un 503 e nisbeti o- lan yüzde 5.96 rey D.P. den kaç- mıştır. Şu hale göre D.P. nin Mec- listeki mılletvekıllerı milletin sa- dece yüzde 52, sını temsil et- mektedir. Buna mukabil muhale- fetin temsil nisbeti yüzde 47,54 dür. Aradaki fark ise yüzde 492 den ibarettir ki bunun fazla bir rey adedine delalet etmedıgı ortada- dır. 9.095.617 nin yüzde 4,92 ı 447.503 reydir. Dem ek ki 19 teki rey vaziyetine göre ıktıdar, muhalefete nazaran 447.503 rey i- lerdedır Vazıyet bu olduğuna gö- nel Başkanının muha- lefetı kuçumseyerek ışte şurada olduğunuz kadarsınız" demesinin sebebini anlamak son derece zor- dur. Kaldı ki geçen iki sene için- de memlekette siyasi temayülün ne şekilde geliştiğini kat'i şekılde ifade etmek imkânsızdır, buna kabil gelişmenin muhalefet lehınde olduğuna söylemek kolaydır. Her halde ara seçimleri yapılsaydı, va- deki yüzde 4,92 lik rey nisbetinin dahi azaldığı belki anlaşılırdı. A nayasa hukukuna göre Büyük Meclis yeni seçimlere kadar milletin tamamını temsil . ettiğine göre ve Türk milleti namına karar ittihaz etmek selâhiyetine sahip bulunduğu aşikâr olduğundan bir meşruiyet meselesi asla bahis mev- zuu değildir. 1954 seçimleri tama- mile serbest şekilde yapılmıştır ve seçim sistemimizin neticesi olarak reylerin yüzde 58,42 sine milletve- killiklerinin yuzd ü, reylerin yüzde 35 11 ine milletvekillikleri- nin yüzde 70 i ve reylerin yüzde 5,28 ine mılletvekıllıklerının yüzde 0.09 ü tekabül etmıştır Bu bir ha- kikattir. Ne v. memlekette iktidarın muhalefete nisbetini Mec- lis sıralarına bakarak tayin etme- ye kalkışmak insanı son derece yanlış neticelere götürür. "Biz ka- hir ekseriyete sahibiz, istediğimiz milletin istediğidir" diye düşünmek ve Muhalefet saflarına istihfaf do- lu nazarlarla bakarak "siz de işte şu kadarsınız" demek doğru hesap yapmak değildir. Bakkamların di- linden anlayanların Muhalefetin fi- ilen işbirliği yaptığı dakikadan i- tibaren müteyakkız — bulunmaları tabiidir. Tehlike çanları D.P. için çoktan çalmıştır, memleketin siya- st havası muhalefetin lehinde bir seyir takip etmektedir. Sandık ba- şına gidildiğinde, seçim — kanunu nasıl olarsa olsun, bu hava rey- ler vasıtasıyla tecellı edecektir. O zaman sistemin cilvesinin D.P. leyhınde olması hiç kimseyi şaşırt- mamalıdır. Belki reylerin — yüzde 58,42 sıne gene milletvekillikleri- nin yüzde 93 ü tekabül edecektir; ama o zaman o milletvekilliklerini D.P. değil, muhalefete mensup şahsiyetler işgal edeceklerdir. Her halde memleket reylerindeki ekseriyet - ekalliyet nisbetini sa- dece Meclisin teşekkül tarzına ba- karak ifade etmek ve demokrasiyi öyle anlamak ekseriyet partisinin lehine değildir. Saygılarımızla KİS
