9 Haziran 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 13

İmparatoriçe Eugenie Sonu şanına lâyık olmadı . O tarihte, fikir ortaklarından yal- nız iki tanesi başkan üzerinde kuv- vetli bir nüfuza sahip gözüküyorlar- dı. Bunlardan Morny, devlet reisinin çok uzak akrabası idi. Uzun boylu, enerjik, yüzsüz, ahlâksız ve cüret- kâr bir adamdı. Hususi hayatı hak- kında dedikodular yapılırdı. Küçü Napoleon iktidara geldikten sonra, muazzam bir servet yapmıştı. Louis- Napoleon'u adeta hipnotize eder, ve ıstedıgı hataya sürükliyebilirdi. Diğerinin adı eury idi. sas vazifesi, Bonaparte hesabına parti- zan toplamaktı Birçok nazırların hü- kumette vazife almalarını o temin Meclı'se suikast B iki adam, evvelâ Meclısı millet nazarında küçük düşürmi rureti üzerinde ittifak ettıler Mec- lis, ancak anayasaya ve memleket menfaatine aykırı kanunlar çıkardığı takdirde, halkın teveccühünü kaybe- debilirdi. Napolyon ve ideal arkadaş- ları, bütün hünerlerini kullanarak, bir serden habersiz mebusların bu neviden kanunlara rey vermelerini temin ettile Şenlikler tertıbı M eclisin itibarını kaybetmesiyle, t darbesi imkân dahili- gırmıştı Hakiki Napolyonun taç gıydığı tarihin yıldönüm! Küçük apolyonun da Masat rıyaset ettığı Cumhuriyeti devirmesi kararlaştırıl- dı. 2 Aralıkta yapılacak hükümet darbesi hazırlıklarını sezdirmemek fi* zere, büyü ir balo tertiplendi. Fa- kat halk arasında söyle bir şayia ya- yıldı: "Başkan cumhuriyete duman attırmak niyetinde imiş. Fakat ev- velâ bir balo vererek göbek attıra- cakmış." Fransa Bankasının altınları alo günü, şenlikler için nasıl ha- Bzırlanmak lâzım geldiğini soran AKİS, 9 HAZİRAN 1956 bir kadın dostuna Morny "akilli in- sanlar baloya değil, hududu boylama- ğa hazırlanıyorlar!" diye bir imada bulundu. Geceleyin, bir taraftan ba- lo devam ederken diğer taraftan Pa- ris sokaklarına afişler asıldı. Bu a- fişlerde cumhuriyeti ve milleti kur- tarmak, ihtilâl metodlarına son ver- mek üzere Meclisin dağıtıldığı yazılı idi. Aynı saatte rejim düşmanları da tevkif edildi. Stratejik noktalar iş- gal olundu. Louis-Napoleon, ordunun harekete geçmemesi İçin, Fransa Bankasının altınlarını dağıttı. Milletvekillerinin irade zaafı B u hareket karşısında, milletvekil- lerinden 300 tanesi belediye dai- resinde bir içtima akdettiler. Cum- hurbaşkanının azline dair karar al- dılar. Fakat Paris meydanlarında toplanmış, ortalıgı silip süpürmek i- çin Meclisten 1şaret beklıyen yüzbin- lerce Parisliye ler kumandasını veremediler. Morny, bır gün hâdise- lerin inkişafını, halkın yorulmasını TARİH yo ortalığın yatışmasını bekledıkten sonra elindeki kuvvetleri üç kol linde miting yerlerine sevkederek toplantıyı dağıttı. Tek adam karşısında mağlübiyet Üçuncu Napolâon, bir diktatörlük kurmuştu. Gayrı meşru bir dik- tatörlüğün yaşıyabilmesi için, hal- kın dıkkatını harice çevirmek lâzım dı. k Napoleon, birçok harplere karıştı Ilk mağlübiyetini, Meksika- da tek bir adamdan tattı. Bu adam Juarez adında bir vatanperverdi. Tek başına, muvazzaf orduları dahi felce ugratabılecek bir şahsiyetti. İkinci mağlübiyet, Victor Hugo'- nun kaleminden aldığı şifa bulmaz yaraların mahsulüdür. Victor Hugo, şanlı bir mücadeleden sonra Pranga- ya bir kahraman olarak dönerken, Napoleon III İngilterenin küçük bir kasabasına sığınmış ve manevi sefa- letiyle başbaşa bırakılmış bir zaval- lıdan başka bir şey değildi.