7 Nisan 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 22

İKTİSADİ VE MALİ Yollar Bir yıl ömürlü yollar Başkentımız, modern gösterişine agmen, yol mahrumiyeti içinde- dir: çünkü Ankarada asfalt yolun ömrü bir yıldır. Mum dibine hakikaten ışık ver- miyor: Ankara bütün yol davamızın mihrakıdır, binlerce köye —kadar memleketın her köşesinde duyulan yol ihtiyacına Ankara muhatap olur, bir kaç kere yüz milyonluk yol öde- neklerı buradan memlekete dagıtılır buki, mesela Bahçelıevlerdeıı Ü- yuk Millet Meclisine bir taksı ile ge- len mılletvekılının şu küçük seyaha- ti seçim bölgesi seyahatlarından hiç de farklı değildir; bu yolda şimdi -Finlandiya haritasını andıran - bir göller bölgesi meydana gelmiştir. Yer yer kuçuk bir otomobili yuta- üste çekilen kaba asfalt taba- kaları kaldırım seviyesine ulaştığın- dan, bu sefer kaldırımlar yükseltilir. Ankaranın yol tarihi de bir tekerrür- den ibaret: yapılmış yollar her kışı müteakip bir kere daha yapılmak- tadır ucuz yol hıkayesı' Başlangıç- Z görünen yolun sonunda kadar pahalı oldugu lıakıkatı, en mu- kemmel isbatını başkentımızın yolla- rında bulmuştur Bu yollar nasıl yapılıyor" İşte basit bir yaya vatandaşın muşa e e- leri: bir kısmı eski parkeler kaba bir asfalt çekılerek yapılır alt- taki taşlar o asfalt yorgan çarçabuk yırtar ve en önce köşe ları, yani otomobillerin döndükleri noktalarda asfalt sıyrılır, taşlar mey- dana çıkar. Doğrudan doğruya asfalt olarak yapıla yollara gelince: şoyle bir blokaj üzerine dört parmak kalın- lığında bir kaba asfalt tabakası, bu- Ankara'nın yolları "Asfalttan — gel!.." cak kadar geniş ve derin çukurlar a- çılmıştır. İşte Kızılay meydanı, bir yol harabesi haline gelmiştir. Hemen her tarafta asfaltlar yırtılmış, yer yer sırtındaki asfaltı silkip atan ar- navut kaldırımı sırıtmış, hülâsa yol- larımızda âdeta yeni bir topografik durum hasıl olmuştur Bu hale kış sebep oldu denecek- tir. Bu izahı, mevzuun başlıca eks- perleri olan yayalarla şoförler kabul miyorlar. Çünkü bu bir tek yılın hadısesı degıldır Her yaz Ankarada yollar tamir edilir, yamatılır, ekse- riya yeniden yapılır; sonra o yılın kı- şında esaslı surette harabolur, yaz gelince yeniden işe başlanır. Hatta, bazı caddelerde, her kış sonunda üst 22 nun üzerine de sigara kâğıdı kadar ince bir toz asfalt, silindirleme ve in- ce çakıl. Silindir yoldan henüz ayrı- lırken bu incecik koruma tabakası sünger gibi pürtüklüdür ve ilk su ce- reyanı ile aşınır, kaba asfaltı yağ- murun, tekerleğin, zincirin tahriba- tına teslim eder. Bilgimiz mi noksandır? Halbuki Türkiyenin yol davasına kumanda e- den eksper mühendisler hep burada- dırlar. Paramız mı yoktur? Her yıl yol yapmak para yokluğuna değil çokluğuna delâlet etse gerek. Sebebi ne olursa olsun mesele ortadadır. Başkentte bir yıl ömürlü yol tecrü- besine son verilse iyi olur. SAHADA Dış Ticaret Tehlikeli nokta Bonn da — bir aydan fazla bir za- andan beri devam eden Tür! Alman Ticaret gelışmelerı geçen haf- ta tehlikeli safhaya — girmiş bulun- maktadır Bir aralık görüşmelerin in- kıtaa uğraması tehlikesi de başgös- termiştir. Bu satırların yazıldığı sı- rada Bonn'dan bu tehlikelerin savuş- turulduguna dair hiç bir haber gel- BIİR Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı, 17 mart tarihli Resmi Gazetede, 573 saydı bir sirküler yayınladı. Bu sırkülere göre, ıthalatçılar, elle- "tahsis “muvafa- ıhbar ektuplarını Mer- kez Bankasına tescil ettirecekler- dir. Bu çeşit binlerce vesikanın tes- cili uzun surecegınden, çeşitli kate- goriler için 6 nisandan 31 mayıs ta- rihine kadar muracaat tarihleri tes- bıt olunmuştur Basit bir yoklama Biz bu sırkulerın gorıınd ğü kadar basit olmadığını sanıyoruz ve bu hususta yapılandan zıy ade yapılmak istenene kıymet veriyo- Yapdan şey, doğmuş veya doğ- mak üzere olan döviz taahhutlerı- nin bir nevi sayımıdır. kabul ediyoruz, çunku tedavuldekı taahhüt senetlerinin miktarı bilin- memektedir. Bu hal, — dış ticaret muvazenesizliğinin sıyası ve iktisa- di faktörlerine eklenen bir idare ku- suru sayılacak mahıyettedır Mev- cut taahhütleri yalandan takip et- meksizin dış ticareti salim bir su- rette sevk ve ıdare etmek elbette müm olmaz Bir vakıa olan bu nokta uzerınde daha ziyade dur- madan, Ekonomi ve Ticaret Bakan- lığı'nın cari taahhütlerini ciddi bir sayım ile tesbit etmek teşebbüsünü memnunlukla karşıladığımızı belirt- mek isteriz. Bakanlık ne yapmak istiyor? Tescil muamelesi sona erdiği za- man, Bakanlığın elınde dalgalı ta- ahhütlerinin bir listesi bulunacak- tır. Merkez Bankası'nın yardımı İ- le kredili ithalât tertibinden önü- müzdeki - yularda ödenecek taksit- leri ve sair döviz taahhütleri ekle- nerek bu liste tamamlanabilir. Öy- le sanıyoruz ki, zararın bir nokta- sından dönmeğe karar vermiş görü- nen Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı, bundan böyle alacağı taahhütleri imkânlarımız hudutları içine sok- mak hususunda bu listeden fayda- lanacak, hülâsa, tescil ameliyesinin vereceği bilgileri yeniden düzenle- me gayretlerine esas alacaktır. Ba- AKİS. 7 NİSAN 1956