7 Nisan 1956 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 14
14 İktisat Siyasetini İlim Haline Getiren 1 — Mazinin mirası: yoksulluk Dişi Kurt adlı İtalyan filmini gö- renler hatırlıyacaklardır Cenubi İtalya, hayat — seviyesi düşük bir mıntakadır. Zıraı istihsal, halkı b lemeğe kafi değildir. anayi İse, henüz kurulmamıştır Adam başı- na düşen gelir miktarı, Türkiyede- kinden azdır. İşsizlik, köylerde ve şehirlerde yaşayan mılyonla ca er- kek ve kadının kâbusudur. Şehir ve kasabalar, boş gezen ınsanlarla do- ludur Nüfus kütleleri, daim! su- rette, parasızlık — ve gidasızlıktan muztarıptır Bu mıntakada, açlık yüzünden hadiseler çıktıgı olmak- tadır. 2- Bereketsiz topraklar Cenubi — İtalyanın iktisadi ve iç- ti âmilleri birkaç kelime ile hülasa etmek kabildir. İtalyan çızmesinin baldırından aşağısında, tabiat mert değildir. Toprak, sulanmadıgı ve gubrelenmedığı müddetçe bere- ketsizdir. İklim, insanlara çalışma arzusunıı telkin etmez. Arazi, erlerde, çorak ve taşlıktır. Yakın senelere kadar, bataklıklar haşera ta yataklık eder ve sıtmada bın lerce insan kırılırdı. vanlar halâ su sıkıntısı çekmekte- dirler. Mussolini rejiminde, geniş toprak ıslâhatına girişilmekle bera- ber, ziraf nüfusun ekseriyetine eki- lebilir arazi temin edilememişti. 3 — Harabeden Mamureye.. senelerde, — Cenubi İt talyada takip edılen ıktısad siyasetinin n hükümeti. az müsait tabıı şartlar altında - fa- kat daha genış maddi ımkanlara dayanarak fakir — bir kayı amure ha lıne getirmek ıızere işe koyulmuştur. Köylülere ve işsizlere toprak dağıtmağa, sıhhi tesisler vücude getirmeğe, bataklıkları ku- rutmaga, yollar ve köprüler inşa etmeğe, bara_ı ve santraller yapma- ğa, fabrikala ve tasfiyehaneler kurmağa eh mıyet verılmıştır Mılyarlara ihtiyaç gösteren muaz yatırımlara gırışılmıştır Ital— yanın malı ka nakla n bu yatırım- ları on içinde mamlamağa müsait olmadıgından, harıçten kre- di bulmak hususunda hiçbir fırsat ihmal edilmemiştir. 4 -Azim ve İlim sayesindedir ki.. Üç hafta evvel, Avrupa Konseyin- heyetle beraber, den giden bir Cenubiltalyayı — dolaştık. Vücude Bir Memleketten Müşahedeler İTALYADA VANONİ getirilen eserleri gördük. İtalyan devlet adamları, iktisatçıları ve idarecilerile temas ettik. Kalkınma faaliyetini belirten program ve tatistikleri tetkik e k Begendı- ğimiz veya tenkit ettıgımız husus- lar oldu. Azim ve ilim sayesinde, çorak toprakların — tedricen birer mamure haline getirilebileceğini gösteren müteaddid misallerle k: şılaştık. Seyahatin devamınca, ser- maye ve döviz bakımlarından sıkın- tıda olan bir ülkenin nasıl kalkın- dığına dair izahat alırken, de heba edilen fırsatları v dilen zamanı düşünerek ıztırap duy duğumu saklamıyacağım. 5-Hayatta en hakiki mürşit Turkıyede ve Cenubi Italyada ta- kip edilen siyasetler, aynı olmakla beraber, hedefleri birbirinden Federspiel Komisyon başkanı tamamen ayrı birer zihniyet ve teknik mahsulüdür. Türkiyede tat- bik edilen iktisadi kalkınma ted- bırlerı devlet adamları tarafından "cezbe halinde" alın siyasi ka- rarların netıcesıdır Tedbırlerın ha- zırlanmasında ve tatbikinde, ilim adamlarının bir mesu lıyetı olma- mıştır. İtalyada ise, görüştüğümüz hükümet adamla n ve ıdarecıle- rin yanında, dai eserleri tanınmış bir ıktısadcı ıle karşılaş- tık. O memlekette, hükümetin ka- naatlerine hürmet ettığı ve içtihad- arını siyasi kaprislerden üstün tut- tuğu birçok ilim adamları bulundu- ğunu öğrendik. Müteaddid defalar, kabine azasının "Ben siyaset ada- mıyı Ancak — mevzuların siyasi cephelerını salâhiyetle izah edebili- rim. Profesör arkadaşımın vereceği malumat sizin için daha istifadeli olacaktır". dediklerine şahid olduk. 6-Eserin ruhu :program ve plan Italyanınbugun tatbik ettiği kal- kınma plânı da bir ilim adamının eseridir. Vanonı planı denilen etüd, Prof. Molinari tarafından hazırlan— mıştır İtalyanlar borç verecek ve- kredi gönderecek hükümet ve muesseselerın herşeyden evvel o memlekette iktisadi şartların sey- ri hakkında sarih bilgi sahibi ol- mak istiyeceklerini hesaba katmış- lardır. İktisadi ve siyast görüş ve beyanlarda, devlet adamlarının ka- naat değiştirmelerinden, tenakus- lara duşmelerınden Ve hislerine ka- pılmalarından ecek zararları bertaraf etmışlerdır Kalkınma si- yasetının umumi istikametini, nevi iktisadi anayasa mahiyetini taşıyan prensiplerle tesbit etmişler- dir. Vanoni planı, iktisad siyaseti- önümüzdeki on zarfında ta- kip edeceği istikameti mucip se- beplerile belirten bir vesikadır. Va- noni plânının tatbikatım kolaylaş- tırmak üzere, 1955 de İtalyaya 250 milyon dolar kredi açılmıştır. Bu mikdarın 120 milyonu, usun vade- lidir. Bu sene de, 70 mılyonu yine Dünya Bankasından olmak üzere, aynı mikdar kredi alınacağı ümid olunmaktadır 7- Evvela sosyal reform.. Turkıyenın kalkınma sıyasetınde özden kaçırılan bur noktaya İ- talyanların birinci derecede ehem- miyet verdıklerı dıkkat çarpm tadır. Roma medeniyetinin varısle- rı, ıçtımaı şartlar ıslah olunmadan hakiki manada bir iktisadi kalkın- manın tahakkuk edemıyecegıne ka- -idirler. Bir memlekette zirai fi- yatları yükseltmek, zirai kredi hac mini genişletmek, ziraatı makine- leştirmek ve ziraat sahalarım sula- mak suretiyle köylii nüfusun eline fazla para geçmesini temin tmek güç değildir. Asıl dava, köylünün bu para sayesınde eskisinden daha İiyi bir hayat seviyesine kavuşturul- masıdır. Ziraat sahalarım, mesken le ri ve ev eşyasını ıslah ımkanını hazırlamadan fazla ara kazandı- rılırsa, bu paranın rgec, köyden şehıre donmesı mukadderdir. Bu takdirde içki ve tütün sarfıyatının artması, aş fiyatlarının yük- selmesı ve istihlâkin genışlemesı sayesinde devlet varidatı inkişaf e- der ve siyasi şahsiyetler bütçe hak- kında zengin rakamlarla dolu nu- AKİS 7 NİSAN 1956
