20 Ağustos 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 20

DÜNYADA OLUP BİTENLER İskender Mirza Umumi Vali vekili Gulam Muhammedin çekilmesiyle boşalan Umum Valiliğe General İs- kender Mirzanın vekâlet etmesi ka- rarlaştırılmıştır. Kendisinin selefin- en farklı bir politika takip etmesi beklenemez. General İskender de öte- n beri "sınırlı bir demokrasi" ye taraftar bulunuyordu. Fırsat düştük- çe demokrasinin bir terbiye meselesi olduğunu, Pakistanın da henüz o ter- biye seviyesine ulaşmadığını — söyle- mistir. İskender Mirza Kraliyet Askeri Kolejinde okuyarak orduya intisab etmiş ilk Hind askeridir. Orduya 1921 senesinde katılmış ve 1926 senesinde Hind hükümeti tarafından Kuzeyba tı Hudut Eyaleti Vali Muavini seçıl— mişti. 1938 de Hayber siyasi temsil- cisi tayin edilmiş ve 1940 yılında Pe- şaver Vali Muavınlıgıne terfi ettiril- mişti. 1946 da da Hindistan Millt Mü- daafa Vekaletı Sekreterliğine getiril- mişti. Pakistan devletinin - kurulmasın- dan sonra General İskender Mirza Pakistan hükümetinin ilk Milli Mü- dafaa sekreteri olmuş ve 1954 Ekim Ayında da merkezi hükümet içişleri Bakanlıgına tayin edilmişti. — Yeni Umumi Vali Vekılının 1953 — yılında General Eyüp Hanla beraber Türki- yeyi ziyaret ettiği de hatırlardadır. kabine General Mirza Umumi Valiliğe ge- tirilince ilk iş olar, Başbakan Muhammed Alinin istifasını kabul et- miştir. Bu istifanın sıhhi sebeplerden ISeri gelmediği muhakkaktır. Nisan 1953 te iktidara gelen Muhammed Ali kendi partisinin - Müslüman Bir- - muhalefetiyle karşılaşıyor- du. Müslüman Birliği, Umumi Vali- likte vuku bulan degışıkhkten sonra 20 Yeni 1kt1dar1 eski Maliye Bakanı Muham- i Çudhuri'ye vermek istemiş- tı Çudhuri yeni kabinesini kurabil- mek için uzun müzakerelerde bulun- mak zorunda kalmıştır. Başlangıçta yenı Başbakan, Uç merkez partisinin Müslüman Bırlıgı Birleşmiş Cephe ve Avami Partileri - iştiraki ile bir koalisron kurmak istiyordu. Fakat Avami Partisi, liderleri Sahravardı- nin Başbakan seçilmemesini bahane ederek koalisyona girmemiştir. Yeni kabine Müslüman Birliği ve Birleşmiş Cepheys mensup bakanlardan müte- şekkldir. Yeni vazifeler Geçen hafta içinde Pakistan devlet mekanizmasının yükse lerinde vuku bulan degışıklıklerden sonra iş başına geçen yeni idareciler ciddi meselelerle karşı-karşıya bulu- nuyorlar. Kendilerinin dış siyaset meselelerinde güçlükle karşılaşmala- rı beklenemez. Zira gere enera Mirza, gerekse., Çudhuri, Gulam Mu- hammed Alinin takip ettikleri Batı ile işbirliği siyasetine bağlı kimselerdir. Güçlükler daha zi- yade iç sıyaset meselelerinde meyda- na çıkacak r kere Pakıstan ciddi bir enflas- yon tehlıkesı geçırmektedır Sonra memleket hâlâ bir Anayasaya sahip olamamıştır ve Doğu Pakistanla Ba- tı Pakista narasındaki ayrılık de- Vam ettikçe) de sahip olacağı yoktur. i Pakistanın bir an önce birleş- tırılmesı ilk halledılmesı gereken me- Bundan başka Keşmir meselesi de Pakistanla Hindistan arasında askı- da durmaktadır. Yeni Başbakan, ver- diği ilk demeçte, buna bir hal tarzı bulmaya çalışacagını soylemıştır Bütün bu güçlükler Muhammed Aliyi harcadıkları gibi Çudhuriyi de zor duruma düşürecek mahiyettedir. Herhalde yeni kabinenin de bunlar yüzünden kendini zor duruma düş- müş göreceği günler olacaktır. Güney Kore Yeni bir harp mi? Geçen sene toplanan Cenevre kon- feransından sonra arka plâna atı- lan ve bir yıldan beri aşağı yukarı u- nutulmaya yüz tutan Kore meselesi, geçen haftanın sonlarına doğru, tek- rar günün meselesi olmuştur. Evvelki Cumartesi günü tarafsız mütareke komisyonunun — komünist üyelerine - Polonya ve Çekoslovak- ya temsilcilerine - verdiği bir notada üney Kore hükümeti, bunları 15 Hazirana kadar emleketı terke da- vet ediyordu. Bilindiği gibi, Güney Kore hükümeti, şımdıy kadar bir kaç defa daha tarafsız komisyonun dağılmasını istemiş, fakat bunun için bı mühlet vermeye kadar gitmemiş- Bu seferki notada, casuslukla it- ham edilen komünist üyeler 15 ha- zirana kadar memleketi terke davet dıldıgı gibi, komisyonun komünist olmayan üyelerine - İsveç ve İsviçre delegelerine - bu tarihten sonra, Gü- ney Kore hükümetinin, bu temsılcı— lerin muhafazalarından kendini so- rumlu addetmiyeceği de bıldırılıyor- du. Notanın verilmesinden önce ve sonra, Seul'd e, hükümetin bu kara- rını destekleyen binlerce kişi tara- fından nümayişler yapılmış ve taraf- sız komisyonun bulunduğu — bölgeyi müdafaa eden Amerikan askerlerinin üzerine ateş açılmıştı. Gürültülerin sebebi Güney Kore tarafından dağıtılması istenen tarafsız komisyon, Kore- deki muhasemata son veren 28 Tem- muz 1953 Pan-Mun-Jorn mütarekesi ile kurulmuştur. Uzun müzakereler sonunda ve güçlükle varılan bu an- laşmanın hükümlerine göre her iki taraf da ellerinde bulundurdukları harp esirlerini mübadele etmeyi ve mütarekenin 1mza1andığ1 sıradaki cephe hattını "ateş-kes" hattı olarak tanımayı — kabul ediyordu. Bu hat, genel olarak, 38. arz dairesini takip ediyor, fakat bazı Güney raklarını Kuzey Koreye, Kuzey Kore topraklarını da Güney Koreye bıra- kıyordu. Esirler meselesi de şöyle bir hal tarzına bağlanmıştı: Taraflar el- lerinde tuttukları esirleri karşılıklı olarak mübadele edecekler, iade edil- mek istemeyen esirler ise ayrı bir muameleye tabi olacaklardı. Bunlara üç aylık bir düşünme müddeti bıra- kılıyordu. Bu üç ayı nezaret altında geçirecek esırler fikirlerinden dönme- dikleri takdirde istedikleri memleke- te gitmek hakkına sahip olacaklardı. Kurulan tarafsız komisyon, işte bu hükümlerin tatbikine nezaret et- mekle — görevlendirilmişti. - Koreden Syngman Rhee Dosta ihanet mi ? AKİS, 20 AĞUSTOS 1955