9 Temmuz 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 21

kimisi durgunlaşmıştır, kimisi ise tam bir saadet ve güven içindedir. Trene binen gençlerden mesut olacak- lar derhal anlaşılır. daima haklıdır Ankarada, en uydurma hiz- etçinin aylığı seksen İiradır. İş bılenını bulmak için, yüzden yukarı çıkmak icap eder. İstanbulda ise, hiz- metçi maaşı 200 e dayanıyormuş.. Vakıa hizmetçi çalıştıgı evde yer, i- çer, yatar, bazen de giyinir ama ek- ir evi, baktıgı kimseler var- a kira verir, ekmek alır, yağ alır, şeker ister, çay ıster, giyinmek ister, kısacası o da insandır. Ve e- lınden geldiği kadar gelirini artırma ya çalışır. Bir hanım — komşusunun hizmetçisine on lira fazla verıp a- yartmağa çalışırsa, hizmetçinin bu on lira peşinde, kapı kapı dolaşması gayet tabiidir.. Ankaradaki hizmet- çilerin ekserisi. Sah günleri hemşire- leri ile buluşurlar, yaptıkları şey ha- nımları - çeki ve daima yani bir kapı aramaktır. Hanımlara ge- lince, onların da, ikisi üçü, bir araya gelir gelmez, hizmetçi derdine temas ederler. Hele bu mevsim, ekseri hiz- metçiler, köylerine tarlalarında ça- lışmaya gitmişlerdir. Şehirde bir hiz- metçi buhranı vardır. r çok açık gözlüler de, bu arada, fırsattan isti- fade ederler: Hizmetçisiz kalan bir hanım, İstanbulda tuttugu sayfiye evine yerleşebilmek için, beraberinde götürmek uzere, bir hizmetçi arıyor- du. Eli yüzü düzgün bir talip çıktı. Hanımla kanları derhal kaynaşıver- mişti. Hanım ona, borçlarını temizle- mesi için, aylığını peşin verdi, trende utanmamak için ona ayakkabı aldı, Hizmetçi Bugun bir basma yaptı ve boylece yola. çı- kıldı. Seyahat iyi ge çmış i. Hizmet- çi kadın, çocuklarla iyi meşgul olu- yordu. Fakat Haydarpaşa garında, kadın, birden ortadan kayboldu. Koca İstanbulda bulabilirsen bul.. Ebedi ve ezeli karıkoca kavgasına şimdi bir de hanım-hizmetçi müca- delesi ilâve edildi! Eski hizmetçiler a- ilenin saadetine yardım eden, âdeta a- ileyi benimsiyen insanlardı. Bugün ise ekseri hizmetçiler, evde birer huzur- suzluk membaldır. Fakat şunu da u- nutmamalı ki, eski hızmetçılerın ev- de bir yerlerı vardı, bayramda sey- randa hatırları hoş edilir, ailenin dertlerine sırlarına ortak olurlardı. Maddi gelirleri bugünkü kadar değil- e manevi tatminleri fazla idi.. Hayat değişti. Hizmetçiler boğaz tok- luğuna çalışırken yüksek maaşlara geçtiler. Fakat her ne olursa olsun, onları ruhen tatmin etmek, onları dare etmek daima hanımlara duşer "İyi hizmetkârı iyi efendi meydana getirir" sözü beyhude değildir. Hiz- metçileri, hanımlara düşman birer kütle olarak görmeyip arın her zaman yorucu, bazen de bıktırıcı ve- ya pis işler yaptıklarını düşünmek, onlarda aşağılık duygusu yaratma- mak, lâubaliliğe ve aşırı samimiyete düşmeden onlarla alâkadar olmak, hastalandıkları zaman icap eden yar- danı esırgememek menfaatlarını ko- rumak icap eder. haftalık i- zinlerini daima vermek şart olduğu gibi, arada sırada, iş bitince, dolaşıp hava almalarına müsaade etmek iyi olur. Ancak bunu ciddiyetle ve ölçü dahilinde yapmak, her gün izine alış- tırmamak da lâzımdır. Bu ara izinler çarşıya pazara gönderilmek bahane- Aşk payitahtı Gretna Green Nikâha hücum! AKİS, 9 TEMMUZ 1955 KADIN lerıyle yapılırsa daha iyidir.. Onların li şeyleri hurrıyetlerıdır unku bu hürriyetten mahrum sayı- hrlar, taleri bitince odalarına çekilip kendilerine ait şeylerle meşgul olma- ları da tabii karşılanmalıdır. Bir hiz- metçi, bir evde şahsi işleriyle meşgul olduğu hnisbette, o evde, kendisini kendi evinde hısseder. Aylık verdik- leri için, hizmetçilerinin, beş dakika oturup dinlenmelerini hoş karşılamı- an hanımlar çoktur. Hizmetçiyi tam oturduğu anda, yerinden kaldı- ran bir bahane icat etmek, yemeğini yerken sık sık bir şeyler istemek, basit şahsi işlerini ona yaptırmak, bilhassa çocukların hizmetçilere e- mirler vermesine müsaade etmek çok büyük bir hatadır.. Çocuklar ken- di işlerini, kendileri yapmaya alıştı- izmetçi meşgulken, on- dan su istiyen, iki dakika sonra kay- bolan oyuncağını aramasını emreden çocuk, hizmetçinin kinini uyandırır.. Hizmetçiyi herkesin içinde azarla- mak, ona hakeret etmek yalnız hiz- metçiyi değil hanımı da küçültür. Hattâ hizmetçisi ile başbaşa kalan bir hanım bile ihtarlarını daima al- çak sesle ve terbiye dahilinde yap- malıdır. Hizmetçi kullanmak kola; bir iş değildir. Ondan bütün vazıfele- rini yapmasını istemek fakat ona in- sanlık haklanın vermek icap eder. Esasen sosyal dâvalarımız başın- da hizmetçi meselesinin halli gelmek- tedir. Geri cemiyetlerden kalma ba- zı ıtıyatlar ile "hizmetçi" diye körü körüne hakarete tâbi tuttuğumuz insanın, nihayet hakikaten bizler gi- bi yaşıyan, duyan ve hassas olan bir yaratık olduğunu kabullenmeliyiz. âva, buradan başlıyo Bugün Almanya da, hizmetçilerin bile sendikası vardır Hizmetçiler de kendi aralarında teşkilâtlanmış, bir cemiyetin bir parçası, hem de aranı- lan bir parçası olduklarım — ortaya koymuşlardır. Almanyada, bir hiz- metçiye Türkiyede edilen muamele- nin onda birini yapamazsınız. Muay- n ve aranızda bir sözlü mukavele ile tespit ettiğiniz işten fazlasını ken- dişinden iatiyemezsiniz. Hattâ, hiz- metçiyi muayyen saatin dışında evi- nizde tutup çalıştıramazsınız. Bütün bunları göz önünde tut- mak zorundayız. Madem ki hamle pan bir memleketiz, ki, dece fabrikalarla, yollarla kalkınma yapmak mukadderatı ile başbaşayız. Ve bunlarla hükümetler uğraşmak- tadır. Sosyal davaları kalkındırmak: halka kalıyor. Moda Seyahat bavula Tatil geldi çattı.. Seyahate çıkma zamanı yaklaştı. Gene de hazır lğımız tam değil. Halbuki geçen yan hayli dilimiz yanmıştı ve tıklım tık lun dolu olan bavulumuzu açıp dan lüzumlu şeyleri bulamayınca, seneyi tedbirli hareket etmeye karar veril miştiniz.. İşte gene ayağınızda raha