1 Kasım 1936 Tarihli Yarım Ay Dergisi Sayfa 2
ISTANBULU | Üç Fransız Mühendisi: Lewisky, Doumerigue, Prost — Mösyö Proste geldi. Şebrin imarile uğraşıyor. çüyor, biçiyor. Hangi sos kağı nereden açacağım ? Hangi caddeyi nereye kaldıracağım? Kalabalığı ai mak vE neler yapacağım? diye düş uyor bildiğim ve hatırladığım : Mösyö Prost, şehri i için gelen üçüncü Fransız mühendisidir. Bunlar. dan birincisi ea paşa - Âli paşa dev» rinde Na iştir. gelmiştir. Ami de e geliyor. İkincisi meşrutiyette Cumhuriyet Birinci Fransız şehircisi, aslında bir lehli olup adı galiba" Lewisky idi. 1976 yangınında a gelmisti, 1976 da Beyoğlu semtinde büyük bir yangın pi Kasımpaşa başta başa yandı. teş Beyoğluna da aştı. Beyoğlunu da kal eyledi. Bu yangın Kasımpaşadan, Yaninin kahvehanesinden başlamıştı. resmetti. Azapkapıya Okadar pilânlar (o yaptı. Beyoğlu büyük caddesini de ön beş metro olarak gösterdi sokakları r, sekizer metrodan çizdi. Beyoğlu caddesi etre çizilince bir kı: zılca kıyamettir koptu. Başda Sişman- oğlu Yanko geliyordu. Daba bir iki Rum zengini, Ermen ni zengini ayağa kalkmıştı. Sadrazam Âli paşaya baş ii arzı mahzarlar sundular 3 olacak iş mi? on beş De luk Sadak açılır mı? fakir fukaraya yas zık değilmi?... Hep evleri, arsaları kayb- olacak, diye tepindiler, durdular. Âlipaşa kalemi eline aldı. Şişman. ş tercü- manlarından mürekkep olan “Altıncı dai- rei belediye, meclisi riyasetine bir mek- , Meclisi tekdir etti. Âlipaşa n para cihetini karıştırdı. Yapılan pilin muci- bince caddeler, sokaklar geniş açılırsa büyük istimlâkler yapmak lâzım gelir. Büyük istimlâklerede üçyüz bin altın sarfetmek icap Hiç devletin bü kadar parası var mıdır ki versin9?l., eder. Âli paşanın tekdir mektubu B beyin Altıncı dairei belediye” riyaseti zamanına tesadüf eder. O zaman Blac y birinci defa Altıncı daire reisi olmuş idi, Blacgue beyin ikinci riyaseti Abdülhamit devrindedir Beyoğlunun Büyük caddesi, büyük ve geniş açılamadı. Sokaklar cık kaldı. İşte Beyoğlunun dünkü ve bugünkü hali, Şişmanoğlu ve hempa- larının ayak dirmelerinden geldi. Siş- manoğlu ve ayakdaşları, ayağa kalkma- mış olsalardı, o meşhur Girid notalarını yazan Ali paşa kalemi, üçyüz bin altın için işin içibe girmiyecek; Beyoğlunu a pis, berbat içinde nefes rutubetten durulmaz bir hale getirmi- yecekti. Jimdi hamdols ridir. şüncelere yer yoktur. lacgue damdaras alınmaz, un Cumhuriyet dev» Cumhuriyet devrinde basis dü- Herşey geniş I MAR I Şişmanoğlu ve ayakdaşları — Âli paşa — Blague bey Abdurrahman Adi! €ren ve zengin gözlerle izi Herşey, lâ yık olduğu sureti İkinci oimarcı Mei utiyet devs rinde gelen mühendis mösyö İloumâ- rigue idi. Mösyö Doumöriugue de Allah için bimmet eyledi. ösyö ringüe inde ayan Ahmet Rza beyin de gayreti inzimam etti. Meşrutiyet iptidalarında, daha 1908 (1324) de İstanbul mış; Fatih, Aksaray olmuştu. İstanbulun tarihi meşhur yan” aumâ” himmetine, reisi gınlarından biri daha zuhura gelmişti. Tophane semti de yanmış, Cihangir kül olmuştu. Dar kafalıların dar düşüncelerile bu iki adam mücahede ettiler; aylarca müna» Elhak nihayet mus Bugün Az sonra kaşalar yürüttüler, vaffak oldular. gördüğümüz, güzelliğine hayran oldu. #amuz İstanbulun geniş, havalı, ışıklı eresinden bakılır olsa deniz gözükür İstanbul körlükden, pislikden , ka ranlıktan kurtuldu ve hâlâ kurtulma sında devam ediyor. İçler ferahladı, ve herkes: (Ooooh..) i. Meşrutiyetin ilânı günü Abdullah Zübdünün kale- mile ei — Oce ibi, EE İtasbul imarını çok bek- ledi. Cumhuriyete kavuşmasını bekledi. İstanbul, imarının kemalini Cumhuriye. tinin kemalinde buldu, Allaha şükür l ler olsun iftibar gözile mahalleleri vücuda geldi Yolunuz e olsun; sekli ne tarafa ? — Bilmiyor rar Şim- di Ky a değişti : SİNEKLİ ol ! Böyle a ile di kim — “Şoförler Cemiyet, nin yillik enini çıkan Şoförler... — Ne için kaçışıyorlar? — Diplomalı (1) bir arka- daşlarının ağırca bir şaka- sına uğramamak için... — Üstadım! Bu mutaya ne gibi Sali ME lerle geliyorsun?.. eyim : İstanbul çöplerin We ecidiye köyüne Ein şehri bir kentriliyon kara- sineğin İstilâşını oğratan- lara, liyakat madalyası ve- rilmesil.. & 5 Ş: ş i E 3 ağaçlarda mili: sen, halâ paltosuz dolaşı- yorsun?.. — ön beş gündür ni ma bir lökalin gardırop me- murunu uyuklar, ele geçi- remedim ki. rı böyle imiş de. er kanlar da, tut- . imam yine bildi- di ökk . Sancak Türktü,. Türktür yine Tü kün olacaktır we
