1 Ekim 1934 Tarihli Kadro Dergisi Sayfa 32

kin servet verefah seviyesine uymıyan bugünkü enerji tarifelcrinde ısrar et- menin faidesi nedir? Biz bunu bilmiyoruz. Fakat zururları gün gibi âşikâr- dır. Nisbeten büyükçe olan santrallarımızdaki intifa zumunu (*) 1931 se- nesinde şöyledir: İstanbul Ankara Adana zt 1000 1600 320 D00 Bu; şu demektir ki en fazla satış yapan santımıllarımız dalii kendi hakiki kudretlerinin beşte hirini satumumakladırlar, Malbuki senede İntiln za- manı 300 saat olâan bir santralda kiloyat muliyet Tiala 10 kuruş olursa in- tifa zamanı 6000 sante çıklığı vakil kilovat maliyet fiatı ancak 1,28 kuruş- tur. O halde bizim santrallarımız kilevat enerjiyi ucuza mal etmek ve bü- yük kür yapabilmek için ellerinde çok müsalt fırsata muliklirler ve bunun için de her şeydön evvel önerji satış tarifelerini dünyadaki tarifelerle ve halkın servel derecesile mütnasip bir haddâe indirmeleri lüzumdır. Halbuki bu şirketlerin bu kestirme ve çılaır yola gidecekleri yerde tesis masrafin rinı ve seormayelerini sın'i olarak yukseltmek yoluna saptıklarını ve hâlen bunların İndlrilmesinc çalışıldığmı resmi gazetelerden işltiyoruz. Biz buna çoktan kanidik. Çünkü memlekeilmizde tesiz edilmiş sanfrallar- la tevzi şebekelerinin müliyet Hatları arasındaki debşetli farklar dühi bu- nu bize acık olarak göstermeğe küfi idi. Filhakika şartları ve tesisleri bi- ribirine yakm olan aşağıdaki şehirlerimizin elektrik tesislerinde beher ki- loyat takata İsabelt eden tesisat bedeli şüyledir: Adann Ankara İzmir İstanbul Bı0 915 140 HO lira Burada gürülür ki şaxtlar ve tesisler biribirine yakın olduğu hülde tesis bedelleri arasında asla bir münasebel yuktur ve tesis bedelleri daha ziva- de fiat politikasına nazaran uydurulmuştur. Vâkıa muhleli? şehir ve san- trallarda bu tesiz hedellerini makine salın bLüyük firmaların faturalarile tevsik dahi mümkündür. Şarası da var ki hu faturulurın verildikleri sene- lerin gayet muüyyen ve sabil olan fiat seviyelerine nazaran bu faturalarım ihtiva ettiği rakamların üç beş mizli yüksek olduğunu tesbil de mümkün- dür. Burudu daima şu mesele ile karşılaşıyoruz — İmtiyazının siperi gerisine çekilmiş ulan bu şirketlerin bu kabarık te- sis masraflarını makul haddine İndirmeğo kalkışmak mevcut nhle riayet- gizliktir. Huydi bunu da doğru kabul edelim. Fakat memleketin ana me- selelerinden birini teşkil eden hu işt> eskiden yapılmış bir yanlışlığın ilü- nihaye devaurmüu müsaade etmek hattâ bu sirketler hesabına bir zarar de- xil midir? Biz Öyle zunnediyoruz ki bu meselede bizzat imliyazlı şirketle- rin dahi larifedeki tenzilâtın vereceği zararları satıştaki genislemenin te- min edeceği kârlarla karsıluşlırarak işi yürülmeğe büraz gorla dahi olsa alılları ermesi ve çok olan masraflarını kaçınması mümkün olan İnazlu ücretlerden istifade ederek düzellmeleri ve fukal her balde 1makul bir bY )Intifa zamanı nekadar saat çalışt £tralırn tekmil kudretlle ve 8200 saar, olan bir senade mı gösterir. B2 A GA ehi ratf Tei | he * eei F