Descartes'in “Düşünüyorum, demek ki varım.., sözünü “Varını, demek ki düşünüyorum.,, hakikatine çevirmelidir. Aksi takdir- de vay onun haline, İptidada vücut vardı. İptidada madde vardı. Kelâm, tikir ve fül onun mahsulüdür. Bunlar, ne bir prensip, ne bir illet, ne de bir gayedir. Aslanda pençe ne ise insanda tikir odur. İnsan, tabiat üzerine ve —dolayısile— kendi üzerine aksülâmelini bu âlet ve bu vasıtayla yapar. Yalnız murakabe ve “mücerredat,, sahasında kalan ve kendi kendine, hoşlukta bir çark gibi dönen dikrin, realite âleminde, onun için huçbir kıymeti yoktur.