1 Eylül 1929 Tarihli Hayat Dergisi Sayfa 10

gi Sala pik iktisat bahsı. HAYAT, 10. Dünya ticareti bahriyesi. “ Büyük ticaret gemileri motörlerinde petrol 1030 senesi otemmuz sonunda dünya ticareti bahriyesinin bulunduğu esaslı noktaları tayın etmek müm- kündür. Nazarı dikkatı celbeden bi- rinci hal 1014 senesine nisbetle ton- najin ehemmiyetli bir surette tezayüt etmis olmasıdır. 1914 senesinde ticaret gemileri 45 milyon tonilato oiken u gün 66 milyon tonilato olmuştur. Buna nazaran üçte bir nisbetinde tezayüt vuku bulmuş demektir. Bun- dan başka tonnajin tezayüdü keyfiyeti devam etmektedir. I haziraı 1928 den 1920 a kadar olan devre esnasında ticaret gemileri 1,119,653 halbuki bir sene sonra 1,/61,740 olmuştur. 'Tonnajın tezayüdü keyfiyei, Al- I haziran tonilato idi, tonilato mıktari manya müstesna olmak üzere, bütün devletlerin o ticareti o bahriyelerinde umumidir. Almanyada 19/4 senesinde iken bu mıktar 1920 senesinde dört milyona beş milyon tonilat mevcut istimaline tefevvuku başlandığından bahrisi beri ehemmiyetini İngilteren in kaybetmek tehlikesine maruz kalmıştır. tenezzül Aradaki (o fark 1,077,000 tonilatodur. Bu tenezzülün etmişti. muahedenamesidir. hükümeti sebebi (o Versay Fakat Almanya tarafındın ittihaz olunan müessir himaye tedbir- leri sayesinde Alman ticaret gemile- rinin tonnajı tedricen artmıstır. Alman ticaret gemilerinin tonilatosu Umumi harbın ferdasında 600,000 düşmüştü, halbuki 1928 - 1920 sene- sinde 315,301 tonilato kadar bir tezayüt görülmüştür. tonilatoya İngiltere ve Holunda hükümetleri ticaret gemilerinin tomilatosunun pek hafif bir nisbette tezayit etmişlerdir. 18,800,000 milyon tonilaoya çıkarmıştır. Bilakis bahri ticaretlerini marlup şekilde temin İngiltere tonilatodan 20 edemeyen milletler yeni gemiler inşa eylemişlerdir. En şayanı dikkat misal tarafından Amerika gösterilmiştir . Amerika ticaret gemilerinin tonnajı iki milyondan on bir milyona firla Halk ise kendi müddealarını alkışlayordu. Vakıa Figaroda giy end ş ve ülvi bir gaye, hal- kın hukukunu siyanet gibi bir mefküre aramak doğru değil- dir. © kendi yoluna dikilen maniaları iktiham ile meşgul- dür. Harekâtının saikı hep şah- si menfaat, sınıf mücadelesi, post kavgasıdır. Piyes etrafta feveran eden hissiyata makes olduğu içindir ki o kadar şü- mullü bir ehemmiyet kesbetti. Saltavatını ve şahsını bek- leyen akıbetten temamen gafil ve - bütün müstebitler gibi - ke- limeleri omen'etmekle fikirleri men'edebileceğine zahip olan biçare Louis XVI, bu komedi kendisine srzolunup okunduğu zaman, umuma karş temsilini tehlikel bularak ded k; “ Bunu oyn-madan evel Bastille kalesenin yıkılması lâ- zım gelirdi.,, 108 inci temsilde hâk ile: yeksan olmuştu. Seniha Sami Bastille miştir ki aradaki fark dokuz mil yondur. Japonyayı da kezalik zikrede- biliriz. Bu bahri Ii milyon devletin ticareti tonilatodan 4,l milyon aradaki fark Italya da tonilatoya çtkmıştır ki 2,rTD000 İ,480,000 den geçmiştir ki 1.785.000 tonilatodur. İtalya devleti, tonilatobur. 3.215.000 arada tonilatoya görülen (o fark malüm Oolduğu üzre, Triyeste'nin ticaretine ve ticaret gemilerine vazıy Bahri devletler arasında yet etmiştir. ticaretini artıran Holandayı da zik- redebiliriz. Bu vaziyetten her devle- tün ticaretini kendi gemilerile temin etmek istemekte olduğu anlaşılmak- tadır. Bu hal himâye poletikasını icabettirmiştir.. Bu siyaset Amerika ve İtalyı da en yüksek dereceye va sıl olmuştur. Fransa ticaret filosunu aynı nisbette artırma nişür, ticaret Bir taraftan gemilerinin tonnajı arttığı giri diğer taraftan dı nakil vasıtaları ehemmiyetli derecede salah kesbetmiştir. Evvel emirde vel- kenli gemiler mıkdarı gittikçe tena- gemilerin 2310,000 tonilato iken 1928 senesi de 1,765,000 ve 1920 senesinde o İ,660,000 Yelkenli gemiler yavaş ticari nakliyattaki mevilerini kus etmiştir. Bu tonnajı 1914 sendsinde tonilatoya düşmüştür. yavaş tamamen kaybetmektedir. Buharla müteharrik gemiler yelken: li gemilerin yerine kaim olmuştur. Motörlü gemiler süratla seyretikleri gibi fazla mıkdatda ticaret eşyası di —