8 Temmuz 1967 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 33
AKİS yet, bir Cumhuriyet miydi? olmak değil Hükümet Romanoflara karşı a- çıktan bir vaziyet almaya yanaşma- dı. Meseleyi bir kriz yaratarak hal- letmek istiyorlardı. . Bunun üze- rine Dumanın Geçici Komitesi tara- fından Ulaştırma Komiserliğine ge- tirilmiş olan sağ kanattan bir mil- letvekili, Aleksandr Bublikof bütün tren istasyonlarına şu mesajı gön- derdi: — Herkese. Herkese. Herkese. Sıfır numaralı katar nerede görü- lürse derhal durdurulacaktır.." u mesajı takiben Dumanın temsilcileri, Prens Lvof, Rodzianko, Kerenski Grandük Miselden taht ü- zerindeki haklarından o feragat et- mesini istediler ve bunu sağladılar. Rusyada saltanat böylece sona, er- miş oluyordu. Durumdan bir, Çariçe Aleksand- ra Feodorovnanın haberi yoktu. İki günden bezi Çarkoy-Seloda kocasın- dan ne bir mesaj, ne bir mektup al- mamış halde beklemekteydi. Amca- sı Grandük Polü çağırtmıştı. Pol, 16 Mart sabahı geldi. Hiç bir şey söylemeksizin İzvestia gazetesini u- zattı. Gazete II. Nikolanın tahttan feragat ettiğini yazıyordu. Çariçe: "— Olamaz. Bu, bir yalan.." haykırdı. diye Bu sırada parktan bir alkış sesi yükseldi. General Kornilof Çariçeyi, daha doğrusu sabık Çariçeyi gör- meye gelmişti. Askerler ona tezahü- rat yapıyorlardı. Aleksandra Gene- rali kabul etmekte fazla müşkilât göstermedi. Zaten "kahraman bir komutan" olarak adını biliyordu. Siyahlar giyinmiş, halde Genera- li kabul edeceği salona geldi. Garip bir tesadüf, salonda Fransanın he- diyesi olan bir goblen halı vardı. Marie - Antoinette ile çocuklarını gösteriyordu.. Çariçe: "— General, yoksa sizde mi cum- huriyetçisiniz?." dedi. Komnilof şu cevabı verdi:: " — Ben rusum, Madam. Size siz ve Albay Romanof hakkında alınan kararı okuyacağım." Çariçe merakla sordu: — Albay Romanof da kim?" 8 Temmuz 1967 " "— Eski imparator, Madam. Kararda şöyle deniliyordu: "Es- ki Çar II. Nikola ve eşi hürriyetle- rinden mahrum tutulacaklardır. Bi- rincisi o Çarkoy-Seloya ( getirilecek ve.." İmparatoriçenin etrafı, Kornilof dışarı çıktığında holde toplanmıştı. Komnilof, Çariçenin sırdaşı Madam Virubovayı göremeyince telâşlandı. "— Kızıl geçirmekte olduğundan yatıyor" dediler Komrnilof şöyle dedi: "— Kızıl, Piyer-ve-Polde de teda- vi edilir..! TARİH manoflar düşmek üzereler.." Vladimir İliç sesi kesilmiş hal- de sapsarıdır. Hemen şapkasını alır, eski paltosunu giyer ve sokağa fir- lar. Gazette de Lausanne'ın ilân tahtalarında tarihi haber bütün taf- silatıyla yazılıdır. Lenin mırıldanır: Böyle bir anda burada tiki- lıp kalmış olmak ne ac Hemen Berne, Zinoviyefe bir tel- graf çeker ve ondan Zürihe gelme- sini ister. Sonra evine çekilir ve "U- zaktan beş mektup" adı altında anı- lacak mektuplarından ilkini Rusya içindeki komitesine yazar. Mektup, NN İşte, Petrograd Sovyeti. rinin adedi ikiyüz iken sırtına her üniforma geçiren içeri daldı ve Sov- yet 3 bin üyeli muazzam bir heyet haline geldi. Tabii kimse kimseden haberdâr değildi. Ama Lenin, bu sovyetin kendisine iktidar yolunu aça- cak organ olduğunu derhal anladı. Lenin ve öteki bolşevikler Lenin Zürihteki basit ve sade dö- şenmiş apartmanında -Leninin bütün hayatı son derece basit ol- muştur- yemeğini yemiş, kütüpha- neye gitmek üzere çıkacaktır. Eşi Krupskaya bulaşıkları (o yıkamakta- dır. Kapı vurulur. Gelen Bronski a- dında Polonyalı bir ihtilâlcidir. Ne- fes nefese olan Bronski müthiş ha- beri verir: " — Rusyada ihtilâl patladı. Ro- İşin başında işçilerin ve askerlerin temsilcile- İsveçteki irtibat ajanı (Aleksandra Kolontay vasıtasıyla yerine ulaştırı- lacaktır. Onda dediği şudur: "Sovyet, halkın bütün fakir küt- lelerinin, yani yüzde doksanının menfaatlerini edil eden işçi hü- kümetin ilk nüvesidir. Şimdi yapıla- cak iş yeni kütleleri ayaklandırmak, onlara yeni işaretler vermek, yeni teşekküller kurmak ve ispat etmek- tir ki ancak bir işçi sovyeti iktidara silâh gücüyle tam sahip olursa barı- şı sağlayabilir." Aynı haberi aynı zamanda alan 33
