5 Haziran 1960 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 9

Bir Mülakat Cihat İren Diyor ki... Aralıksız ondört saat devam eden yorucu bir çalışmanın sonunda gene de dinç görü- nen, uzun boylu, Bakanı Cihat İrendi. sıktı yer gösterdi ve karşısına oturdu. AKİSin, yeni hükümet içinde durması elbette sebepsiz değildi. Bu, karşı sanın şahsiyetiyle de alakalıydı. Ciha memleket için büyük meselenin karşıya bulunduğumuz durum olması daha ilk bakışta insana güven veren, mütevazı adam yeni Ticaret Kesif bir faaliyetin yorgunluğuna rağmen AKİS muhabirini yük bir nezaketle makam odasında karşıladı. "Buyrun" dedi. Ticaret Bakanı bü- Ayağa kalktı, AKİS muhabirimin elini Cihat İren üzerinde ehemmiyetle iktisadi sahada kadar, bakanlık makamına getirilen in- t İren, memlekette sayısı pek çok olmayan son derece açık sözlü ve sahasında o nisbette otorite sahibi bir insandır. Makam hırsı yoktur. Prensiplerine bağlı, Derneği çalışkan bir ilim adamıdır. Tüccar dürüst, Umumi Kâtipliğinden Odalar Birliği Umu- mi Katipliğine getirilmiş, bir aralık Odalar Birliği Umumi Kâtipliği de uhdesinde bu- lunmak kaydiyle Ticaret Bakanlığı Müsteşarlığı yapmıştır. Fakat Müsteşarlıkta uzun müddet kalamamış, keyfi gidişe ayak uydurabilecek bir kimse olmadığı için istifa et- miştir. Odalar Birliği müesseselerinden biri yi ve realiteyi terkip etmiştir. kese karşı pervasızca söyliyebilmiş, olarak Cihat İrenin hem ticari ve iktisadi yarı-resmi İren Düşüncelerini, inandıklarından Birliği iktisadi ilimle tecrübe- mevkii ve rütbesi ne olursa olsun her- dönmemesini o bilmiş bir insan hayatımızda büyük bir yeri vardır, hem de şahsen örnek bir münevver tipidir. Sabık iktidarın son günlerde bütün hususi, resmi ve müesseselerde yaptığı baskı Cihat İrene de yapılmıştır. İktidarın başları Cihat gibi ticari hayatımızda büyük bir isim saflarına geçmiş göstermekten büyük fayda ummuşlardır. Bu sebeble yapmış ve güven toplamış insanı kendi D.P. ye geçme- si için ısrar edilmiş ve baskı yapılmıştır. Ama Cihat İren böyle baskılara boyun eğe- cek, kulak asacak çeşitten korkak, düşündüğünü söyliyemiyen, bükemediği eli öpen bir şarklı değildir. İnsan haysiyetini olduğu kadar fikir ve düşünce haysiyetini de so- nuna kadar korumasını bilen biridir. liği Umumi kü şartlar içinde böyle bir kahraman yapabilirdi. gisi ve fikri vardı. Ticari ve iktisadi hayatımızın bütün kaftandı. ündür. Aşağıda, yeni kal devresi"ne lerini "Bir muvakkat hükümetiz, İntikal devresi idari ve siyasi bakımdan olduğu kadar, iktisadi bakımdan da huzur içinde geçmelidir. Bu mülahaza ile zorlayıcı ve mevcut nizamı bozucu tedbirlere katiyen tevessül et- memek kararındayım. Beynelmilel teşekküllerle üze- rinde mutabakata vardığımız ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı iken hazırlanmasına da bizzat çalıştığım bir stabilizasyon programı mevcut. Bu program dürüst şekilde ve zorlamalara meydan vermeden tam olarak tatbik edilecektir. Buna karar vermiş bulunuyoruz. "Bu program, şimdiye kadar bütün yükü müsteh- like ve hususi sektöre intikal ettirilmiş bir plândı. Bun- dan böyle gayretlerimizi devlet sektörüne teksif ede- rek müstehliki mümkün mertebe sıkmadan fiyat istik- rarını ve muvazenesini sağlamağa çalışacağız. "Başka bir ifadeyle Hükümet olarak, Bütçe dahil 10 Baskıya karşı direnmiştir. Sonunda, Kâtipliğinden, açıkça sebep bildiren bir dilekçeyle istifa etmiştir. hareket pek az Cihat İren kahraman olmak sevdasında da değildi. Onlara aykırı hareket etmemişti. em rini yakından bilen, çâreleri üzerinde uzun uzun düş birlerin alınmasına çalışan Cihat İren için bir hükümette AKİSin Cihat İren üzerinde duruşunun manâsını Odalar Bir- O gün- bir işti. Bir insanı Vicdanı, bil- kişinin göze alabildiği O kadar! derilerini ve bunların sebeble- müş olan, gerekli karar ve ted- Ticaret Bakanlığı biçilmiş böylece özetlemek müm- Ticaret Bakanı Cihat İrenin AKİS muhabirine hususi surette ver- diği beyanatı okuyacaksınız. Cihat İrenin tabiriyle "muvakkat bir hükümet"in o "inti- mahsus ticari ve iktisadi hayatımıza ait umumi kanaatlerini ve görüş- bu beyanattan öğrenmek mümkün olacaktır. bütün âmme sektöründe azami tasarruflarla ve rasyo nel yatırımlarla en yaygın enflasyon kaynağını kuru tacağız. "Muvakkat bir Hükümetin uzun vadeli program- lara girişmesi, takdir edersiniz ki, pek mümkün değil- dir. Bununla beraber, bütün meselelerimizi uzun vade- li bir görüşle halletmek istiyoruz. Piyasanın normal şartları içinde ve sanayiimizin tam istikrarla çalışması için tedbirler almağa kararlıyız. "Böylece intikal devresi, iktisadi yönden de, siya- si yönden de inkılâp kadar suhuletle geçiştirilecektir. "Personel mevzuunda da son buhranlı devrenin tahribatı önlenecektir. Siyasi partilere intisap etmiş bulunmak memurların vazifelerinde her hangi bir rol oynamayacaktır. Personelimizin huzur içinde çalışma- sı temin edilecektir." AKİS, 5 HAZİRAN 1960