sım Gülek vardı. Eski Genel Sekreter haberi duyar duymaz, yapılması ge- reken hareketi yaptı, kalktı İsmet İnönünün evine geldi. Zaten bütün CHP. ileri gelenleri derhal Paşanın yanına koşmuşlar, vaziyeti oradan takip etmişlerdi. Zira hazekât, her- kes gibi onlar için de bir sürprizdi»> İnönü arkadaşlarıyla görüştü, onla ra sükünet .tavsiye etti, harekâtın tamamlanmasını takiben de memle- ketin yeni idaresine candan yardım- cı olacaklarını bildirdi. Tabii orta- da ban işgüzarlar yok delildi. Bun- ların ekserisi -işin eğlenceli -tarafi budur-. Menderes devrinin en karan- lık son bir ayı zarfında sesleri hiç duyulmamış olanlar, ya da toplantı- larda en. pasif fikirleri vunanlar- dı. Şimdi, bunca iyi niyetle ve bun- ca başarıyla harekatı idare edenle- ri idare etmeye kalkışıyorlar, ken- dilerine roller ayırıyorlardı. önü en kati şekilde bu gibi -heveslerin önünü aldı. Yeni idare hakemlik va- sifesini üzerine alıyordu, en kısa za- manda dürüst seçimler (yapılacaktı o gün Cemal Gürsel henüz seçimle- rin azami üç ay içinde yapılacağı yolundaki kesin taahhüdünü millete vermemişü-, siyasi hayat yeniden başlayıncaya kadar süküneti muha- faza etmeye lüzum vardı. CHP.Ge- nel Başkanı daha işin başında as- kerlerin bir endişesini gayet iyi an- ladı. Askerler, bu harekatın C.H.P. ile birlikte yapıldığı intihamdan sa- kınıyorlardı. Her iki taraf ta fikren aynı platformun üzerinde bulundu- ğu için ve Paşa aylardan beri bir İhtilâlin İhtimalini İktidara hatırlat- Şi aslı olmayan bu intibaı düzeltmeye ” çalışmak yerine intibaı kuvvetlendir- mek doğru değildi. İnönü, askerleri haklı buldu ve o sahada onlara yar- dımcı kesildi Zira İhtlâlin bu ka- dar kısa zamanda ve hemen hemen cansız şekilde neticelenmesi asker- lerin partilerin dışında ve un partilerin üstünde riydi. Şimdi bu eseri tehlikeye dü- şürmek hiç kimsenin hakkı olma- mak, gerekirdi. Üstelik İnönü yaban- sı gazetecilere verdiği demeçlerde de D.P. nin parti olarak kalmasını tabii bulduğunu, başka bir şeklin düşülemeyeceğini, meşruiyet dışı- na çıkanlara devleti, hükümeti ve Bü Meclisi ellerinde tutanlar ol- duğunu açıkladı. Buna rağmen bazı C.H.P leri bazı hafifliklerde bulunmaktan ken- dilerini alamadılar. Alkış Merakı O gün -kalabalıklar Oo mütemadiyen İnönünün evi önünde toplandılar 24 kalmasının ese ve tezahürat yaptılar. Paşa "balkona ancak bu o kalabalıkları odağıtmak maksadıyla çıkıyordu. Buna muka- bil Kasım Gülekin belki on defa ev- den, çıkıp eve dönmesi, eliyle selam- lar verip kendisini alkışlatmaya ça- lışması dudaklarda müstehzi tebes- sümlere yol açtı. Halk öylesine ne- heyecanlı, -.coşkun, ..neşeliydi ki kimi görsen sevgi,.gösterisi .yapıyor, haki- aten bugünler için çalışmış o bulu- nanları -Kasım.-Gülek, de bugün. için çalışanların elbette ki bağında gelir- alkışlıyor, oOoonlara (ominnettarlığım ifade ediyordu. Bu hissiyattan şah- si istifadeye gayret iyi karşılanmadı ama kimse de (üzerinde durmadı. An- cak .Gülek işi orada bırakmadı. Kasını Gülek Bir garip taktikçi Ertesi gün Atatürk Bulvarı üze- rinde garip bir manzaraya rastlan- . Bir kaç bisikletli bir otomobilin önünden gidiyor, o halka göstererek "Kasım Gülek! .Kasım Gülek!" diyorlardı. Heyecan içinde olan halk .eski ..Genel. Sekreteri, hara- ketle alkışlıyor, etraf karışıyor, sü- künet, bozuluyordu. Halbuki İhtilâ- lin ikinci günüydü ve yıllardır .geril- miş asapların bir anda o boşanıverip ıstırap çekmiş halk. kütlelerinin D.P. binaların tahribinden çekiniliyordu. Harekâtın bir partiyle alâkalı oldu- gu .zehabını uyandırmanın da doğru- su mânası yoktu. Bu yüzden, Mende- resin izmire gitme kararı üzerine Partice izmire mukabil bir hareket yargılamasını sağlamal için gönderil- otomobili mek istendiği halde "korkup "gitme- yen ve İstanbula kapağı atmayı .ter- cih eden eski Genel, Sekreterin şimdi her şey olup bittikten sonra bir fa- tih edasıyla ocaddelerde 'dolaşması askeri makamların haklı "olarak'ho- şuna gitmedi. Kasım Güleke evvela bu işten, vazgeçmesi rica olundu.'Fa- . kat eski Genel Sekreter hafifliğinde ısrar edince Örfi İdare Komutanlığı- na getirilmiş olan General Cemal Madanoğlu Kasım Gülekin derhâl evine, dönmesini ve evinden çıkma- masını emretti. Elbette ki vaziyeti .bu hale hiç .getirmemek daha doğ- ruydu. Ama Gülek ancak bu şeklide yola geldi. Mamafih eski "Genel 'Sekreter ü- midini.pek , kaybetmemişti. Cemal Madanoğlu Ankara Örfi idare ".Ko- mutanıydı. . .İstanbula karışamazdı ya.. Gülek derhal İstanbula koştu ve Ankarada kursağında kalan hevesi- ni orada tatminin yollarını aradı. İh- timal ki bu bir hastalıktı ve tıpkı Menderes gibi Gülek de kendisini al- kışlatmadan duramıyordu. Fakat es- ki Genel Sekreterin talihi istanbul- da da iyi gitmedi ve askeri makam- lar bir defa daha.bu neviden hare- ketlerden hoşlanmadıklarını belli et- tiler, İhtarıyla birlikte! Bir de Demokrat Kasım Gülek talihini - deneyen tek politikacı olmadı. Bir de Demok- rat, normal şartlar altında cesura- ne şekilde girişemediği bir teşebbü- sü yeni şartlar altında başarıya ulaş- tırabileceği ümidiyle "yola di Sıtkı "Yırcalı kafasında daima yi Menderesin-elinden almak gayesi- ni muhafaza etmiş, bütün tutumunu ona göre 'ayarlamıştı. «Fakat ihtiyat dozunu fazla kaçırdığından 'kendisi içinen müsait zamanlarda dahi bir ciddi hareket yapamamıştı. ihtilali bir fırsat saydı. Sıtkı Yırcalı' harekâtın ilk günü diğer D.P. büyükleriyle birlikte tev- kif olunmuş ve Harbiyeye ogötrül- müştü. -Fakat sonradan .General.Ge- mal Madanoğlu Harbiyeye gelmiş tevkif edilenlerân adedinin lüzumun- dan fazla kabarık bulunduğunu gör- müş, histeleri tetkik etmiş,Şem'i Er- gin ile Sıtkı Yırcalıyı yanına çağır- tarak onlarla birlikte "yolda dolaş- ması kabil; Demokrat'ları seçmiş .ve serbest.bırakmış. Balıkesi- rin eski milletvekili .bütün omillet- vekilleri artık eski omillivekilidir askerlerin iki parti arasında tarafsız kalacaklarını ..bildirmeleri gezintisi yaptı. arasından geçerek D.P. nin AKİS 5 HAZİRAN 1960 levhası