30 Haziran 1959 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 27

Yunanistan Füzelere muhalefet Türkiyedeki muhalefette mesuliyet duygusu bulunmadığından şikâ- yet edenler, Yunanistandaki muha- lefete bakarak hallerine şükretmeli- dirler. Geçen hafta İstanbulu ve An- karayı ziyaret eden N Genel Sekreteri Paul Henri Spaak da her- halde Türkiyedeki — muhalefetin ne bulunmaz bir nimet olduğunu kendi- lerine anlatmıştır; zira Atinanın iti- razlarla dolu gurultulu siyaset ha- vası ile Ankaradaki "NATO mese- lelerinde milli birlik" havasını kar- şılaştırmak Genel Sekreter için hay- li ferahlatıcı olmuştur. Türkiyedeki muhalefet NATO emrindeki füzele- rin yerleştirilmesi bakımından işin esasına itiraz etmeyip sadece and- laşmaların Meclis tasdikinden geçi- rilmesini istediği hâlde, Yunanistan- daki muhalefet meselenin aslına kar- şı cephe almakta ve halk efkârını da peşinden sürüklemektedir. Asıl dikkat edilecek nokta, nanistandaki muhalefetin sadece a- na muhalefet partisi olan solcu E. D. A.'dan gelmemesidir. Terakkiper- verler ve Liberaller gibi merkez tileri de "füze muhalefeti"ni hesaplarına kârlı görmüşler ve hü- kümet aleyhtarı koroya katılmışlar- dır. Bu iki parti 1958 genel seçim- lerinde ve ondan sonra yapılan be- lediye seçimlerinde bir hayli oy kay- betmişlerdi. Şimdi, halk efkârına pek cazip gelen ve milli hisleri tah- rik etmekle gayet kolay işlenebile- cek olan bir mevzuda 1srar edere taraftar toplamak — niyetindedirler. Y topraklarına füzeler yerleş- tirildiği takdirde, Rusların — girişe- cekleri mukabele hareketleri yüzün- kampanyaya katılmaları istenmekte- dir. NATO üyesi memleketlerin baş- bakanları 1957 Aralık ayında topla- nıp da Avrupada füze üslerinin ku- rulmasına karar verdikleri zaman Yunanistan bazı ihtirazi kayıtlar i- leri sürmüştü. Bir defa, istisnasız ütü devle ler halefet tarafından istismar edilmesi gayet kolaydı. Sonra, Yunanistanda füzelerin uslendırılmesı Yunan - Yugoslav munasebetlerını -gayet dostane bir şekilde geliştikleri sı- rada- bozabilir, Balkanlarda yeni bir tatsızlığın çıkmasına sebep olabilir- di. Yugoslavya, Yunanistana yerleş- tirilecek füzeler yüzünden — kendi stratejik ehemmiyetinin azalacağını çok iyi biliyordu. "Sadık müttefik" M uhalefet partılerınden Terakki- perver Partinin lideri eski ba- -an Markezinis'e bakılırsa hem fü- AKİS, 30 HAZİRAN 1959 Başbakan Karamanlis Dahilt füzeler daha çetin 7e üslerinin kurulmasına — müsaade ek, hem ATO'ya sada- katle baglı kalmak pekâlâ mümkün- dür iki mesele birbiriyle ka- rıştırılmamalıdır Geçenlerde Mos- kovaya kadar bir "iyi niyet" plânla ortaya çıkmıştır. Bu plâna güre, Yunanistan, Romanya, Bulga- ristan ve Arnavutluk topraklarında atom ve füze üslen kurmayacakla- rına dair bir andlasma imzalayacak- lar, münasip bir karşılıklı — kontrol sistemi meydana getirecekler, ayrı- ca bu andlaşmayı müştere eri- kan - Sovyet teminatı altına koya- caklardır. Yugoslavyanın itirazlarına gelin- ce, Yunan hükümeti bu hususta da haylı güçlük çekmektedir. Koca Po- poviç'in son Alına seyahati sırasın- da üzerinde en çok durulan mesele- lerden birini de bu füze üsleri teş- kil etmiştir. Yugoslav Dışişleri Ba- kanı, böyle bir hareketin Balkanlar- daki öbür devletleri de atom üsleri kurmağa, sevkedeceğini ileri sürmüş, Yanan devlet adamlarını bu tasav- vurlarından vazgeçirmek istemiştir. akat, Karamanlis hükümetinin res- mi görüşü, füze üslerinin bütün Av- rupa memleketlerinde kurulmasıyla birliktte dünya harbi tehlikesinin de azalacağı merkezindedir. Amerikalı generaller tarafından da benimsenen bu görüşe göre, Sovyetlerin — harbi kazanmaları, anca il amlede Batı dünyasındaki mukabele - silâh- larını mahvetmelerine bağlıdır. Atom ve hidrojen bombası yüklü füzeler- den ibaret olan bu mukabele silâh- larının bir tek memlekette toplan- mayıp muhtelif memleketlere yayıl- DÜNYADA OLUP BİTENLER ması, — Sovyetlerin ilk vuruşlarının tam tesirli olmasını önleyecektir. Batılı mütehassıslara göre, ilk dar- benin zararı böyle nısbeten hafif at- latıldıkttan sonra, dünyanın her ta- rafına yayılmış füze üslerindeki si- lâhları harekete geçirmek için an- cak beş dakika kâfi gelecektir. Nato Yeni radar perdesi G ecen hafta Londradan gelen ha- berler, şimdiye kadar kurulmuş olan radar tesislerine ilâveten, NA- TO' nun çok daha muazzam ve mas- raflı bazı işlere girişmek üzere ol- duğunu göstermekteydi. Bundan ev- vel meydana getirilen radar tesisle- ri sadece alelade uçaklara karşı az çok emin bir haber verme — sistemi meydana getirmekteydi. Simdi ise, üdümlü mermilerle ve çok yü üksek irtifadan gelecek uçaklarla yapılma- sı muhtemel hücumlara karşı haber verme sistemi takviye edilmektedir. Yeni tesisler Norveç, Danimarka, Batı Almanya, İtalya, Yunanistan ve Türkiyede kurulacaktır. Bu hu- sustakı 21 milyon dolarlık mukavele ATO makamlarıyla İngiliz Marco- nı Telgraf Şirketi ve Fransız Com- pagnie Generale de T. S. F. arasın- da imzalanmıştır. Mukavele — muci- bince, Mmalzemenin hazırlanmasına ve kurulmasına ilâveten, bunları iş- letecek personelin yetıştırılmesı de şirketler tarafından kabul edilmek- tedir. Yakında altı memleketin mü- tehassıs elemanları, staj görmek ü- zere, şirketlerin eğitim merkezlerin- e toplanacakt Yeni radar sisteminin tamamlan- masıyla birlikte, Kuzey — Norveçten Türkiyenin Dogusuna kadar — 3.200 kilometrelik bir sahaya bir "ihtar perdesi" gerilmiş olacaktır. Burala- ra yerleştirilecek olan radarlar, gel- mekte olan füzeleri veya uçakları en az 500 kilometre uzaktan haber ve- recekler ve böylece hücum ihtarı çok kısa bir zamanda bütün NATO üslerine ulaştırılmış olacaktır. Şim- diye kadar, radarlar yoluyla yapılan haber almada en mühim mesele, ço karışık âletlerin ortaya — koydukları malümatı kısa zamanda sıraya ko- yup hesaplamak ve anlaşılır hâle sok malttı. Arada geçecek olan bi dakika bile harbi kazanma bakımın— dan çok ehemmiyetli olduğuna göre, yeni radar tesislerinde bütün hesap- lar gayet pahalı elektronik makine- lerle — yapılacak ve böylece kaybedilmeyecektir. Radar istasyon- larının çoğu -bilhassa Türkiye gibi nazik bölgelerde bulunanlar- yeraltın- da inşa edilecek ve dışarıdan bakıl- dığı zaman antenlerden başka bir şey gözükmeyecektir. Bazı memleketler, turistik manza- raların bozulacagım ileri sürerek bu şekle itiraz etmişlerse de, bu itiraz- lar plânları hazırlayan — Amerikalı generalleri güldürmekten başka bir işe yaramamıştır. 27