30 Haziran 1959 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 20

EĞİTİM Okullar Köydeki mesele eçen haftanın ortasında Çarşam- ba günü Milâsta bir lise binası- nın temelini atan Bayındırlık Ba- kam ve Milli Eğitim Bakan vekili Tevfik İleri, D. P. İktidarı ileri ge- lenlerinin daima — kaçındıkları bir bahse cesaretle temas etti ve eği- tim; bakımından 1950 ile bugünü mukayese etti. Tevfik İleri Milas nutkunda "1950 yılında pek çok ka- za merkezinde orta okul yokken bu- gün köylerde bile orta okul istendi- ğini 1ftıhar1a nakletmiştir. Bundan sonra 1950 ve ondan önceki yıllarda "çocukların kanun zoruyla mektebe yollanması"ndan şikâyet eden Milli Eğitim Bakan vekili, pek tabii ha- len kaç köyde okul bulunmadığını a yazma çağında bulunduk- ları halde tahsilden mahrum bırakı- o cuk sayısını açıklamadı. — Fethiyede "Şimdi âdet yerini bulsun diye ko- nuşuyorum. Buraya Nafia Vekili o- larak nafia işlerinden ziyade Başve- kilimizin emirlerini yerine getirmek için gelmiş bulunuyorum" diyen Tev- fik İleri, ihtimal Milâsta da âdet yeri- ni bulsun diye konuşmuştu ve pek ta- mişti. katle eğilmeyi cepheleri vardı. huriyetin diliyordu. icap Köylü ve köy, Cum- ilânından beri baş tacı e- Ama köylünün zihninin 1- şıklandırılması için sarfedilen gay- ret -1940 ile 1950 yılları arasındaki devre hariç -pek azdı. Hele 1950 den sonra, “"her köye elektrik" parola- sıyla ortaya çıkanlar, sanki zihinle- rin ışıklanması lüzumsuz, hattâ ba- zan Zzararlı bir işmiş gibi hareket e- diyorlardı. Milli Eğitim Bakanlığı- kikatları gozonune sermeye kâfi idi. Bu rakamlara göre, Türki 35305 köyünün 16067 binası bile Türkiyede her sında okul yoktur. köylerde ğındaki dır. iyenin tanesinde bir mevcut değildir. 100 köyden 46 Bu sebepledir ki yaşayan 938475 okul ça- çocuk kara cahil kalmakta- Aşağıdaki tablo tahsilden mah- rum köylü çocuklarının en fazla sa- yıda bulunduğu 10 ildeki durumu göstermektedir: TABLO I Tahsilden mahrum çocuk — sayısı 1- Erzurum 34018 2 - Sivas 33359 3 - Samsun 32310 4 - Trabzon 29847 5 - Zonguldak 29021 6 - Diyarbakır 28389 7 - Ankara 28053 8 - Ordu 270839 9 - Giresun 25818 10- fa 25714 Tahsil çağındaki okulsuz çocuklar Vebali 20 kimin boynuna : Terık îlerı Lâf ile — nizâmat Neticede ümmiler ordusu mutlak olarak çoğalmaktadır. Nisbi olarak 1955 nüfus sayımı neticelerine göre Turkıyede her 100 kişiden 60 1 okur yazar değildir. Yaşlıların aydınlatıl- masından vazgeçilse bile, gençlerin çoğuna okuma imkânı temin edile- için yarının Türkiyesine ü- mitle bakmak güçleşecektir. l memleketin Batısından Doğusuna doğru gidildikçe, çocuklarının tahsil imkânları diğer 7 sahip Diyarbakırın durumu da nidir. Aşağıdaki tablo mevcut köy sa- yısına nisbetle en az okullu köye sa- hip olan 13 ilin listesini vermekte- TABLO 11 Köylerinde en az okul olan iller Okullu Okulsuz Yüzde köy köy — nisbeti 1 - Ağrı 122 448 21,5 2- Mardin 163 651 23 3- Siüirt 106 352 23 AKİS, 30 HAZİRAN 1959